Et tamen peccabam, domine deus meus, ordinator et creator rerum omnium naturalium, peccatorum autem tantum ordinator, domine deus meus, peccabam faciendo contra praecepta parentum et magistrorum illorum. poteram enim postea bene uti 1 patres F pueri** W 2 afligebamur C1, afficiebamur G eam S metuebamur F 3 te de his] tediis W depraecabamur PS (sic semper), deprecamur F peccamamus Fl 4 exiebatur W 6 uoluisti* G 9 satis] om. H dele*tabat (c ras.) 0 d. nos satis H 7 et-agebant] om . Q 1 in nos] aliter in nobis H, a nobis F utique qui talia G gerebant GM 8 nucae O1, nuiae F necotia El uocantur BCFG HMOPQ edd . 9 miserator F, misereatur 0, misere*tur (a ras.) M pueros] om. E1 pueris u. illis u. utrisque M* 10 approbet C edd . 11 arbitier F uapulassem (om . me) E quia] quo 01 pilo add. M* s. l . eo] ego (g in ras. m. 2) W 13 aut] at D* in mg., haud b faciebaijt E idem] add. M* s. l., id 6 Ml 14 quondoctore (om . a) W, condiacipolo condoctore Q uicta V 15 bile] in ras. D, uile EG1, zelo CM inuitus torqueretur G, inuidiator (inuitator E) queritur (quaeretur W) EFW ego cum] ego sum c. E, ego qui Q 16 con*lusore P, conlusere (om . a) W superabor M1 17 meus om. BCFGHMOPV edd . et creator] ac c. GM, atq. dispositor F 18 omnium rerum DHO autem] add . S s. I . ordinator] non ordinator BxGMPQlb 19 praecepta Q 20 bene postea Q uti] ut W litteras G 1 Ml litteris, quas uolebant ut discerem quocumque animo illi mei. non enim meliora eligens inoboediens eram, sed amore ludendi, amans in certaminibus superbas uictorias et scalpi aures meas falsis fabellis, quo prurirent ardentius, eadem curiositate magis magisque per oculos emicante in spectacula, ludos maiorum; quos tamen qui edunt, ea dignitate praediti excellunt, ut hoc paene omnes optent paruulis suis, quos tamen caedi libenter patiuntur, si spectaculis talibus inpediantur ab studio, quo eos ad talia edenda cupiunt peruenire. uide ista, domine, misericorditer et libera nos iam inuocantes te, libera etiam eos qui nondum te inuocant, ut inuocent te et liberes eos. Audieram enim ego adhuc puer de uita aeterna promissa nobis per humilitatem domini dei nostri descendentis ad superbiam nostram et signabar iam signo crucis eius et condiebar eius sale iam inde ab utero matris meae, quae multum sperauit in te. uidisti, domine, cum adhuc puer essem et quodam die pressu stomachi repente aestuarem paene moriturus, uidisti, deus meus, quoniam custos meus iam eras, quo motu animi et qua fide baptismum Christi tui, dei et domini mei, flagitaui a pietate matris meae et matris omnium nostrum, ecclesiae tuae. et conturbata mater carnis meae, quoniam et . docninant 1 uolebam F quoquumque Q me* (i ras.) V, me. B 2 elegens W 4 f*abellis (1 ras., b in ras.) M, fauellis W eadem] ea EM 5 per oculos] o pr. in ras. 0, p. occulos F, per oc. periculosa BPQb, periculose CD emicante] te m ras . 0, micante CDPQb, micantem F ludos] ludosque BODEFGMIPQV edd., ludisque M* 6 ędunt HIV, aut F praedicti W exellunt V, sic saepe 7 obtent GQ, exoptent V1 mv quod M caedi] ceu H1 8 patiunt F inpediantur D a CPQ edd . eas W 9 Vide ex Vnde corr. M3 domine ista V 11 nondum (om . aet na te) M 12 uita aerna P, uita eaerna F, u. aeter D (na m. 2) nobis promissa edd . 13 nobis] b ex u corr . 0%, a n. Q humanitatem V dei] om. W1 descendentes F 14 isgno F 15 inde] in die W speraui W1 17 praessu DXHXSW, pressus BFGIMPIQb, pressura Pa stomachi] sthomaci S, stomaci GlDxH, sthomachi GH, st. dolore BFQb, st. infirur mitate M\'ił estuare W moritus (it m. 2 in ras.) V, morituros W1, mortuus F 18 custus W iam eras meus M, meus eras (om . iam) F modotu W, moto F 19 et] om. EM tui] tu G* in ras . dei domini om . et) F 20 a] om. W nostrorum FO1 21 matris W sempiternam salutem meam carius parturibat corde casto in fide tua, iam curaret festinabunda, ut sacramentis salutaribus initiarer et abluerer, te, domine Iesu, confitens in remissionem peccatorum, nisi statim recreatus essem. dilata est itaque mundatio mea, quasi necesse esset, ut adhuc sordidarer, si uiuerem, quia uidelicet post lauacrum illud maior et periculosior in sordibus delictorum reatus foret. ita iam credebam et illa et omnis domus, nisi pater solus, qui tamen non euicit in me ius maternae pietatis, quominus in Christum crederem, sicut ille nondum crediderat. nam illa satagebat, ut tu mihi pater esses, deus meus, potius quam ille, et in hoc adiuuabus eam, ut superaret uirum, cui melior seruiebat, quia et in hoc tibi utique id iubenti seruiebat. Rogo te, deus meus, uellem scire, si tu etiam uelles, quo consilio dilatus sum, ne tunc baptizarer, utrum bono meo mihi quasi laxata sint lora peccandi an non laxata sint. unde ergo etiam nunc de aliis atque aliis sonat undique in auribus nostris: "sine illum, faciat; nondum enim baptizatus est." et tamen in salute corporis non dicimus: sine uulneretur amplius; nondum enim sanatus est. quanto ergo melius et cito sanarer et id ageretur mecum meorum meaque diligentia, ut recepta salus animae meae tuta esset tutela tua, qui dedisses eam. i 1 parturiebat BGBEFGHMOPQV edd . 2 curare 0, curret Vi, curc rêret M2 3 intiarer W1, iniciarer H *te P, a te FV in] & F remissione* (m ras.) V 4 est] om. H pr . 5 mudatio D1 sordidarer] ordinarer E1 6 uiuenirem M lauachrum GH illud] om. V, illum M 7 cordibus V ita] om. V1 credebat FO* (cre)debam etI illa add. M* s. I . 9 me ius] eius SW, melius F xpo EGMW1 t credere FSW 10 satagebam E tu] om. B1 11 adiuuabat W 12 superaretur W seruiebat melior F quia - seruiebat] om. 01 13 utique *** (quae ras.) D iuuenti W, iubente F 14 si] sci W 15 dila**tus H nec W ne tunc] add. PS 16 sunt BGPVW1 lora] uincula Q sunt BOGHOIPQWl 17 ergo] om. B, erge F1 de aliis F sonant 0 utique 01 18 nostris] add. 02 in ras . faciat] faciat quod uult BO* in mg. PQ edd . 19 salutem H 20 ergo] enim W e et cito] ut cito G 21 id ageretur] id agaretur C, indignaretur SW meorum] me rum F meaque] atque W melius uero. sed quot et quanti fluctus inpendere temptationum post pueritiam uidebantur, nouerat eos iam illa mater et terram potius, unde postea formarer, quam ipsam iam effigiem conmittere nolebat. In ipsa tamen pueritia, de qua mihi minus quam de adulescentia metuebatur, non amabam litteras et me in eas urgeri oderam; et urgebar tamen et bene mihi fiebat nec faciebam ego bene: non enim discerem, nisi cogerer. nemo enim inuitus bene facit, etiamsi bonum est quod facit. nec qui me urgebant, bene faciebant, sed bene mihi fiebat abs te, deus meus. illi enim non intuebantur, quo referrem quod me discere cogebant, praeterquam ad satiandas insatiabiles cupiditates copiosae inopiae et ignominiosae gloriae. tu uero, cui numerati. sunt capilli nostri, errore omnium, qui mihi instabant ut discerem, utebaris ad utilitatem meam, meo autem, qui discere nolebam, utebaris ad poenam meam, qua plecti non eram indignus tantillus puer et tantus peccator. ita non de bene facientibus tu bene faciebas mihi et de peccante me ipso iuste rettibuebus mihi. iussisti enim et sic est, ut poena sua sibi sit omnis inordinatus animus. 14] Matth. 10, 30. 1 melior EM quod FO*PSVW temtationum CV, temtationem F 2 uidebatur W pr . eos] illos QV terram potius scripsi, t. per eos mss., territa p. eos 0* s. I, terram p\' eos Q1, tibi tam eos Bb 3 ipsa W 5 adolescentia C*FGO%Q 6 in* eas] om. Q1 urgueri et 7 urguebar OI.EFI GHP1VW 8 enim] autem BOEFGMOPQV edd. 9 ne H 10 urguebant CFGHPVW f**iebat V te] te dffif Q 11 intuebatur O\'Wl d quo] qui (d m. 2) H, quid M, quomodo E referem G1, referren* (t ras.) r O1, *errem M, ferrem E quod] quid H, qui Mil s. l., quo W 12 praet et #erquam P saciendas F 13 copiosae (et a m. 2) C tui F 14 capilli] et c. (et add. m. 2) 0 nostri] capitis nostri BCFH edd . 15 ut discerem om . Q utebatis F meo] me* (o ras.) P, me OQ 16 flecti V de 17 peccator** (um ras.) Q ita non de codd., ita non de (corr. m. 2) H, i. de non edd . 18 tu] ras. V tu bene faciebus S1 s. I . precante F 19 retribuas M1 enim] e. dna F poena. (s ras.) W XXXni. Anr. Angnstini couff. (Ang. 1,1). 2 Quid autem erat causae, cur graecas litteras oderam, quibus puerulus imbuebar, ne nunc quidem mihi satis exploratum est. adamaueram enim latinas, non quas primi magistri, sed quas docent qui grammatici uocantur. nam illas primas, ubi legere et scribere et numerare discitur, non minus onerosas poenalesque habebam quam omnes graecas. unde tamen et hoc nisi de peccato et uanitate uitae, qua caro eram et spiritus ambulans et non reuertens? nam utique meliores, quia certiores, erant primae illae litterae, quibus fiebat in me et factum est et habeo illud, ut et legam, si quid scriptum inuenio, et scribam ipse, si quid uolo, quam illae, quibus tenere cogebar Aeneae nescio cuius errores oblitus errorum meorum et plorare Didonem mortuam, quia se occidit ab amore, cum interea me ipsum in his a te morientem, deus uita mea, siccis oculis ferrem miserrimus.