Non nouit pecunia faeneratoris uno diutius loco stare F 15 Psalm. LXXI 14 1 pignore (o ex e) D pignere (g ex u) B 2 creddit (d pr. s. u.) D reddit P\' 3 a uobia om. DP\' debetis DP\'C 4 pignori V (m2 ex pignora) D (o ex e) pigneri B 5 creditis BC 6 faenum BDP\'T orna P 7 sortrs (e eras., i s. ras.) B 10 euentus euentus P 11 hic] illic B 12 hac] his V 13 et] ac V memorauilem P 15 et iniquitatibus ... usuris om. BTC 16 eos om. BT 18 liberati P post uocabulum spatium est 22 fere litt. in V 20 sicut & D decernunt (de s. u.) D 21 numinum V nomen suum DP\' 22 onos (v s . o alt. m2) V 24 mutuM (t alt. del.) P solita transire per plurimos. uno teneri nescit sacculo, uersari\' ac numerari expetit: usum requirit, ut adquirat usuram. fluctus quidam est maris, non fructus. pecunia numquam quiescit. labitur uelut scopulo inlisa: ita gremium debitoris percutit 596 A et continuo relabitur eo, unde processit. cum murmure uenit, cum gemitu reuertitur. frequenter tamen placidum stat uentis mare, semper faenoris unda iactatur. mergit naufragos, expuit nudos, uestitos exuit, insepultos relinquit. nummum ergo petis et naufragium suscipis. hinc Charybdis circumstrepit, hinc Sirenes, quae uoluptatis specie et canorae dulcedinis suauitate in uada caeca deductos repetendae domus, ut ferunt fabulae, spe et cupiditate fraudabant. statim uenditores B unguenti et diuersarum specierum inruunt uelut canes quidam sagaci praedae uagantis odore perstricti, uenatores, piscatores, aucupes, caupones quoque miscentes mero aquam, qui nobilitatem uetusti generis et patriae ac natalem diem uini circumsonent. circumstantes repente parasiti quem ante solebant spernere salutant, deducunt, ad laetitiam prouocant, ad sumptum incitant dicentes: uenite et fruamur bonis C quae sunt et utamur creatura tamquam iuuentute celeriter. uino pretioso et unguentis nos impleamus, et non praetereat nos flos temporis. coronemus nos rosis, antequam marcescant. nullum pratum sit, quod non pertranseat luxuria nostra: ubique relinquamus signa laetitiae, quoniam haec 6 Uerg. Ecl. 2, 26 11 Uerg. Aen. I 540 19 Sap. 2, 6-9 1 nescit om. DP\' 3 pecuniae V quiiscit P requiescit BT 4 la- uitur P scopolo P greinio P et (corr. m2) V 7 iactaptur (n exp. m2) B 9 petis (s ex t m2) B hinc (n 8. u.) B charibdis V •caribdis PDPC carybdis BT 10 sirenes V et (es ex is m2) B sireliis PTC sirenae D syrene P\' specierii V canora B dulcidinis P 11 uadat (om . deductos ... domus spatio relicto) V domos P 12 ainditoris P ungenti PBDP1 13 quidam canes DP\' 14 perstricti, Coste-rius praestricti libri 16 uetusque generi V uestu generis B ac] et P\', om. C 17 circumsonentj cur consonent BT circumstante P circumatant BT parasti V 20 creatur! P tamquam in DP\' 21 ungentis PDPC est pars nostra et haec est sors. et uere sors omnis illorum facta est, tu autem remanes exors bonorum. non talis sortis tibi scriptura monstrauit, non inter tales sortes Dauid sanctus memorat dormiendum dicens: si dormiatis D inter medias sortes. nam si in medio illarum dormisses sortium, id est ueteris et noui testamenti, non te pecuniae cupiditas in uoraginem deterrimi faenoris demersisset, sed gratia spiritalis fidei tibi dedisset argentum et in speciem auri diuinae sapientiae institutione formasset. etenim si nos unum testimonium diuinae scripturae posuimus et luxuriosum illud conuiuium declinauimus, utique potuit et iste saluari. si oraculis caelestibus inhaesisset. Reuertamur tamen ad conuiuium, non ut eius degustemus E epulas, sed cauendas aliis demonstremus. oneratur mensa peregrinis et exquisitis cibis, adhibentur nitentes ministri magno empti pretio, sumptu maiore pascendi, bibitur in noctem, dies conuiuio clauditur, ebrietati deficit. surgit ille uini plenus, uacuus opum, dormit in lucem, euigilans somnium putat. etenim ut in somnis sibi uidetur subito diues ex paupere, sic etiam egenus ex diuite. dum defluit interim pecunia. F usura superfluit. tempus minuitur, faenus augetur: thensaurus exinanitur, sors accumulatur. paulatim conuiuae se subtrahunt, sponsores conueniunt: mane faenerator pulsat ad ianuas, 4 Psalm. LXVII 14 14 Bas. 268 C (108 D) 20 Bas. 268 CD (108 DE) 23 Bas. 272 A (109 D) 1 haec est pars nostra in mg. m2 V nostra post sors tramponunt DP\' 2 exors C exsors P (s pr. s. 16.) cet . 3 tibi om. BT monstrauit) memorat B commemorat T 5 in media V sortium dormisses B dormises P 6 de pecunia V 7 sed VBTC de P, om. DP\' 11 illum P destinauimus V 12 oracum (lis s. m m2) V 15 adhibetur P 16 empto (i s. o) B sumpti D et (u s . i) P maiori DP\' nocte. T 17 dies (es in ras.) B ebrietate (te ex ti m3) T defecit P uino DP\' 18 luce r euegilans P uigilans DP\' somnium PC et (i s. u.) V somnum cet . 19 ut s. u. 1J subito om. DP\' 20 sic om. V 21 augetur om. spatio relicto V, autem add. m2 thenmurus P thesaurus cet . queritur dies solutionis transisse praescriptos, iniuriis uigilantem\' adoritur, in somnis dormientem excitat. non noctes quietae, non dies suauis est, non sol iucundus. detrahuntur paulatim auratae ac sericae uestes et ueneunt dimidio minoris. ponit cum lacrimis ornamenta coniux iam tristior empta carius, 597 A uendenda uilius. in auctione pueri constituuntur mensae ministri et male adsueti emptorem auertunt. offertur pecunia creditori: \'uix\' inquit \'haec soluit usuram, caput debes\'. redit exhausto patrimonio capitis reus et imminuto faenore, accipit indutias tristiores bellicis quasi post biduum proeliaturus. in bello enim incerta uictoria, hic certa inopia: illic se clipeo tegit, hic nudus occurrit: illic lorica pectus includit, hic B carcere totus includitur: illic manus telis onerat, armat sagittis, hic aere uacuas offert uinculis adligandas. ducitur plerumque uterque captiuus: ille habet quem accuset aduersum belli euentum, hic praeter se quem accuset non habet. nihil est intolerabilius ea miseria, quae excusari non potest. acerbat conscientia pondus iniuriae.