talia sunt uestra, diuites, beneficia: minus datis et plus exigitis. talis humanitas, ut spolietis etiam, cum subuenitis. fecundus uobis D etiam pauper ad quaestum est. usurarius est egenus: cogentibus uobis habet quod reddat, quod inpendat non habet. misericordes plane uiri quem alii absoluitis uobis addicitis. usuras soluit qui uictu indiget. an quicquam grauius? ille medicamentum quaerit, uos offertis uenenum: panem implorat, 1 Bas. 265 CD, 268 A (107 E, 108 A) 22 Baeil. 268 B (108 B) 23 cf. Matth. 7, 9 sq. Luc. 11, 9-13 1 ad P et (t s . d m2) V 2 pigneris B adridet C 4 osculo VB T oculo P (qui deinde add . amisit, eras.) cet . suscepit PDP\' 6 te s. u. B 7 quod om. V fabrefacti PD et (e ex i) F\' frabrefactum V fabrefactum TC fabricatum B quam DP\' 8 enblematurum V emblematurum (tu ex m) D 9 reddederis refaciam P itemque DP\' 13 exigat Y exigit C 14 eum om. B chirografis P V cyrografis D cyrographis cet . 15 nomeratur (o s. v) P adducitur (i s. u) B 16 ligatur VDl)l T 17 uestre P 18 homanitas P uobis post pauper transponit B 19 est ad quaestum BDP\', est om. V 20 reddet PD 22 quicquam (c s. u. m2) V 23 ofertis (o in ras.) P ueninum P. gladium porrigitis: libertatem obsecrat, seruitutem inrogatis: absolutionem precatur, informis laquei nodum stringitis. Hanc praecipue iniustitiam deplorat sanctus Dauid dicens: E uidi iniquitatem et contradictionem in ciuitate. et non defecit inquit de plateis eius usura et dolus. itaque cum proditionem Iudae subiecerit, hoc praemisit, siue quod ultra sacrilegii inuidiam coniuratis dominicae necis F faenoris crimen adcederet siue quod tantum sacrilegium satis abundeque usura faenoris ultum iret. mali faeneratores, qui dederunt pecuniam, ut interficerent salutis auctorem, mali et isti qui dant, ut interficiant innocentem. et iste quoque qui pecuniam acceperit ut proditor ludas laqueo se et ipse suspendit. ipsum quoque ludam hoc maledicto putauit esse 5<* A damnandum, ut scrutaretur faenerator eius substantiam. quia quod proscriptio tyrannorum aut latronum manus operari solet, hoc sola faeneratoris nequitia consueuit inferre. doctiores autem ipsum faeneratori putant diabolum conparatum, qui res animae et pretiosae mentis patrimonium faenore quodam usurariae iniquitatis euertit. sic sumptu capit, sic auro inlicit, sic reatu inuoluit, sic caput pro thensauro reposcit. quid uobis B iniquius, qui nec sic capitis estis solutione contenti? quid uobis iniquius, qui pecuniam datis et uitam obligatis et 4 Pliialm. LIIII 10 et 12 Bas. 265 B (107 C) 6 Psalm. CVIH 2 sqq. 12 Matth. 27, 4 14 Psalm. CVIII 11 1 gladium (m2 ex gaudium) B porregitis (is ex es) P obsegrat P irrigatis (0 s. i m2) V 2 nudum (0 8 . u pr. m2) V 3 propheta dauid BT 4 iniquitate P ciuitatem (m eras.) P ciuitate B 5 inquit om. DP\' 6 subiceret VBT 8 accederet VBTC acciderit Dlx 9 ultu PV faeneratorea (er s. u. m2) V 10 auctorem salutis DP\' 11 iste DPC istic V isti PVT 12 suspenderet B 13 quoque om. P\' 15 tyrrannorum P 16 faeneratoris (is ex es) P faenerab toris ... ipsum om. T doctores VP\' 17 ipsi DP\' faeneratori c a putant diabolum (b c a m2) Y potant (v s. 0 m2) P 18 res] uires VBT fgngre (0 s. e m2) B faenerat PDPT 19 usurario (o m ras. ex e tn3) T euertit om. DP\' sumtum V 20 thensauro P thesanro cet . 21 sic om . r 22 iniquius uobis B iniquius (i alt. ex e) P patrimonium? accipitis aurum argentumque pro pignore et adhuc illum debitorem dicitis qui uobis plus credidit quam accepit a uobis? uos creditores adseritis, qui amplius debeatis, uos inquam dicitis creditores, qui non homini, sed pignori credidistis. bene faenus appellatur, quod datis: ita uile ac faeneum est. sortem dicitis quod debetur. etenim uelut urna C ferali misera sors uoluitur perituri debitoris luenda supplicio. stant pallentes rei ad sortis euentum. non sic trepidant de quorum damnatione sors ducitur, non sic deiecti ac suspensi pauitant de quorum captiuitate expectatur sortis euentus. illic enim unius captiuitas, hic plurimorum addicitur. et fortasse ideo sors, quia in euentu sunt patrimonia, quae sub hac sorte uoluuntur. magnum et memorabile beneficium dei. hoc D specialiter ore prophetico praedicatur, quod in patres contulit, quia ex usuris et iniquitatibus liberauit eos. et proprie ait: ex usuris liberauit eos, quia usurae inferunt seruitutem, quasi diceret: ex seruitutis uinculo ereptos reddidit libertati. graue uocabulum debitorum. debita peccata dicuntur, debitores quoque criminosi appellantur; sic enim et isti sicut illi de capite decernunt. culpae tamen habent nominum suorum ut factorum diuersitatem: debita quamuis E diuersae quantitatis unum habent nomen, unum onus, unum periculum. nescit ergo quid poscat infelix qui pecuniam petit mutuam: quid accipiat ignorat.