Quod autem ostium arcae sit, quod aperuit iustus, secundum corporis rationem supra dictum est. secundum altiorem autem interpretationem illud dicendum uidetur, quia corporis sensus uelut ostiorum similes habentur. per hos enim tamquam per ostia ingreditur in nostram mentem uelut quaedam F sensibilium conprehensio. ergo mens nostra per hos sensus respicere uidetur et maxime per uisionem, quae omnibus sensibus corporis praestabilior aestimatur, quia domestica est luminis et per eam aspicientes caelum terram maria, solem quoque, lunam et stellas quibus axis ornatur intellegimus deum esse operatorem mundi atque rectorem nec sine auctore deo tantorumque operum conditore haec potuisse fieri credimus aut 2 Gen. 8, 4 15 Gen. 8, 6 Philo Quaest. II 34 16 cf. sect. 24 1 quia DNCM 3 et T om. cet . uicensima P uicesima cet . 4 quarati PB quando T qua ratione Tx quadrati cet . Ararat ed. Rom., fort . qui est Ararati, ut hoc nomine Armenia significetur 5 quia P isdem T eisdem P (e s . u. m2) cet . 7 CL pr. PTCM CL alt. TB 8 et 10 XL PBCM 9 caelesti P (i ex e m2) exestuauit P estuy auit T\'B 12 eodem om. T 14 seruand;m P 15 sit archae N at 17 uidentur B 18 hos P (h 8. u.) 25 <;uipque P cumque T, qui om . rectorem ... fieri 26 conditoreiii P (rp eras.) posse consistere. per hanc igitur fenestram coruum primum 254 A iustus emisit. quaerenda causa nec tamen latet quantum ad litteram pertinet, quia plerique quasi adnuntium futurorum coruum aestimant et uoces eius obseruant uolatusque rimantur. sensus autem altior significat quod mens iusti, quando mundare se incipit, quae tenebrosa et inmunda et temeraria sunt primo a se repellit, siquidem omnis inpudentia atque culpa tenebrosa est et mortuis pascitur sicut coruus, lumini autem uicina uirtus, quae mentis puritate et simplicitate resplendet. et B ideo tamquam emittitur et fugatur culpa et separatur ab innocentia, ut nihil remaneat in uiri iusti mente tenebrosum. denique egressus coruus non reuertitur ad iustum, quia fugitans omnis culpa est aequitatis nec probitati uidetur et iustitiae conuenire. denique euasisse se credit iniustus tamquam de uinculis, cum iustus ab eius se consortio separauerit, diluuii cuiusdam et corruptelae familiaris, ut coruus, qui, cum siccitatem terrae nusquam inuenerit, non reuersus est, sed remansit. C considerandum etiam quare non regressum dixerit coruum, donec siccaret aqua a terra, quasi uero postea sit regressus. sed elocutio familiaris scripturae est diuinae, siquidem et in euangelio habes scriptum de sancta Maria quod non cognouerit eam Ioseph, donec peperit filium, cum utique nec postea cognouerit. deinde quae est locutio ista, ut diceret donec siccaret aqua a terra, non terra ab aqua? D et quidem usus loquendi etiam hoc habere consueuit. tamen 1 Gen. 8, 6 Philo Quaest. II 35 12 Gen. 8, 7 18 Philo Quaest. II 36 19 Gen. 8, 7 21 Matth. 1, 25 23 Philo Quaest. II 37 5 mens iustij omnis iustus DX mundare P (m s. u. m2) undare (om . se) T 6 sunt om. CM, post tenebrosa transponunt DN 12 reuertit TC 13 aequitatis P (i pro m2 ex ali) probitate P (i s . e. sed eras.) T\'X 14 denique eua9isse P (de ex da, nique e in ras. 5 litt., quarum ultima s fuisse uidetut) 15 iustus P (us alt. m2 in ras.) V istis (om . cum) T 17 terrenQsaquam P terre nusquam T4 (e alt. et u in ras.) inueniret NM 20 elocutio Pml haec locutio Pm2cet . diuinae est scripturae N 23 quae est (est 8. u. m2) clocutio T 24 a terra... aqua inlm in mg. m1 P nonnulli ante nos aestimauerunt, eo quod immoderata quaedam uideatur uis exprimi passionum hac elocutione uerborum, quia turbidis passionibus ac procellosis consumatur anima, deficientibus autem et uelut arescentibus uirtutem resumat. non redit igitur culpae species in animam iusti quasi siccam et mortuam derelinquens et cui iam nocere non possit. Nec illud uacuum, quod postea columba dimittitur; malitiam E etenim simplicitas et culpam uirtus resoluit. malitia igitur F amat diluuium, consortium iustae mentis refugit et quasi desolata et sine aliqua statione remanet nullam habens cum uirtute communionem, uirtus autem redit amans iustorum consortia et largiendae familiarior utilitati, quae conferat salutaria et cauenda ea quae sunt nocitura commoneat, sicut columba dimissa cum uideret cessasse aquam, regressa est tamquam plena iustitiae, ut ei a quo missa fuerat nuntiaret quid adhuc cauere deberet atque spectando fructu postea meliore potiretur. quod autem columba non inueniens requiem 255 A suam regreditur ad eum, manifestum indicium dedit per huiusmodi aues quantum intersit inter malitiam et uirtutem exprimi, siquidem cornus ante dimissus, cum aliquanto uideretur amplius exundare diluuium, uisus est locum inuenisse residendi. et certe non est huiusmodi coruus ut aliae aues, quae in aquis conuersationem habere consuerunt. cum ergo cornus ubi remaneret inuenisse uideatur, columba autem non inuenerit, euidens ratio est altiore interpretatione signari quia malitia B inquietis passionibus et cupiditatibus, quibus corrumpitur anima, se miscere consueuit et quasi cognatis et domesticis delectatur ibique commorationem suam locat, uirtus autem 7 Gen. 8. 8 Philo Quaest. II 38 17 Gen. 8, 9 Philo Quaest. 11 39 2 eloqutione T locutione DN quia (i 8. u.) P 3 consummatur T\' (8. lmitur) N 4 uelut recedentibus 1J resumat DN resumit P (i ex a) cet . 5 siccam et mortuam 1\'1 sicca et mortua crt . 6 derelinquen, P (re s. u. m2) 9 arnauit PBCM 12 quae om. 1J salutaria P (a ait . s. u.) salutari T 16 expectando E,\'asmu.s 19 huiusmodi P (h s . M. m2) 20 cum P (c in ras.) 23 habere s. u. P consueuerunt T 25 interpretatione P (o s. u. m2) prima statim specie uisionis offensa regredi festinauit ad mentem animamque iusti, quod illic diuersorium sibi tutissimum sit locatum, eo quod alibi tamquam columba ita huiusmodi uirtus stationem tutissimam inuenire non possit. tarde enim c inter astutias istius mundi et saecularium fluctus cupiditatum portum solet inuenire simplicitas. itaque sicut uirtns uelut uisendi gratia progressa paulisper ad mentem optimam redire festinat nec longius discedit a iusto, ita etiam iustus et studiosus uirtutis, ubi uirtutem adpropinquare cognouerit, gremium suae mentis expandit. quid enim sibi uult quod uiri studiosus uirtutis Noe extendens manum suscepit eam et introduxit ad se? quod etsi secundum litteram planum uidetur, D non facile tamen colligas, nisi uiri sapientis tibi nota sit consuetudo, qui uelut speculatrice uirtute utitur et ei explorandorum negotiorum gerendorumque praerogatiuam quandam uidetur committere. ea ergo uirtus expendit naturas, ut si qua earum sibi uidetur adcommoda, profectum ei possit adiungere. communis enim quaedam est bonitas sapientiae et liberalis et larga utilitatis, ita ut quas morigeras sibi cernit adsociet. ubi E autem proposito suo uiderit aliquorum recalcitrare naturam, uelut ad hospitium familiare sibi reuolat et recurrit, quam sapiens et industrius tamquam manu quadam mentis festinat excipere, omne cor aperiens suum, quo eam etiam absentem tenebat; numquam enim potest sapiens exors propriae esse uirtutis.