A.b hac profectus Iacob sanctus primatus a fratre quos non habebat accepit eiusque praelatus adsensu docuit in reliquum intemperantes proprio sibi uiles esse iudicio. ab hac profectus c Ioseph et calorem iuuentutis edomuit et temptatum adulterinis animum inlecebris rectae rationis inductione firmauit. denique quamuis fortis esset et ualidus, tamen tractatu rationis fulcire se maluit dicens uxori domini sui: si dominus meus 1 de Macc. 393, 18 6 de Macc. 393, 29 10 Leait. 11, 4 sqq de Macc. 393, 35 16 Gen. 25, 31 sqq. 18 de Macc. 393, 43 22 Gen 39, 8 sq. 2 delectatione A (corr. mt) et postea ins. ml P 6 operantur A (a. m2 i ratur) T (n s. u.) 7 quam A (s. m2 f que) quae V istarum pasaionum 81x 9 abstinentiA A (corr . -tia) VpI restringit P (r alt, s. u., sed exp.) 10 corporales P (-is corr.) ferocitates P (es ex is, deinde is corr.) 12 praeceptiuam A (s. m2 i uiam) P (corr. ml) 14 corporeas H\'m2WJE corporales P (le 8. u. m2, sed rursus eras.) corpore A ml corporee A m2 U\' m2 F31 et (corporis corr.) T passionis (is ex es) A m2 K m2 et (-es corr.) T 16 primatus A (8. m2 t priuatur) quos A (B. m2 i quod) quod T (s, os) 18 iudicio VP T indicio cet . 19 iuuentatis VI (ta ex tu) temptatum A (s. m2 J temperatum) 21 tractatur actionis A (s. m2 t tractatu rationis) tractator actionis P tractato (v 8. o) rationis V nescit propter me aliquid in domo sua et omnia quaecumque habet dedit in manus meas, neque subtractum est a me quicquam praeter te, quia uxor illius es, et quomodo faciam uerbum hoc malum et peccabo coram deo? haec est igitur rectae rationis tractatio, quam Graeci Xotw{jlov nuncupant, qua mens sapientiae intenta solidatur. pulchra est enim ratio, quod D nec beneficiis domini esse deberet ingratus nec occultum posset esse peccatum, quod deo teste committeret, quem latere non posset. Bona igitur ratio, quae et hostilem plerumque affectum exuit et dolorem iniuriae sequestrat. denique et in acie plerumque uictorem mitigat et ferituri mucronem retardat et rogantem morti eripit, eo quod subiectis parcere iusta ratio E persuadeat. nam de excludendo uel mitigando iniuriae dolore quis melior magister quam patriarcha Iacob, qui proprios coarguens filios Symeon et Leui ait: odiosum me fecistis, ita ut saeuus uidear. et utique ulti fuerant sororis iniuriam, quae contra instituta patria uiolato fuerat pudore temerata. nec potuit Iacob, praeceptor disciplinae, custos pudoris, stuprum probare commissum, sed maluit insolentes ratione cohiberi sciens quod indignationem ratio temperare F posset. temperantia est igitur, quae resecat cupiditates. hanc 11 de Macc. 394, 17 14 Uerg. Aen. VI 853 16 Gen. 34, 30 de Macc. 394, 30 18 Gen. 34, 1 sqq. 1 propter AmlP (corr . praeter, sed eras.) VW&\'E praeter Am2%T 3 subetractmn A (s alt. ins. m. ant.; 8. m2 i subtractum) T quia A (s. m2 i quę) quae T que (ex quia) il\' 4 et eras . il\', deZ. T. om. D 6 logismon libri (longismon V) 7 pulchra 8 T pulchre .An et (corr . pulchra) V pulchrę 21\' ml pulchra 21\' m2 WED 13 muchronem A mucronem 21\' (c ex g m2) 14 q:od P (od m2) quod DT que cet . 17 quoarguens A (corr. m. ant.) coarguens 21\' (co s . w.) 18 aeruus A (s. m2 i seuus) uidetur A (#. m2 uidear) P 21 probaret A (s. m2 i re) 21 (t eras., s. m3 prohibere) quin probaret P probaro (corr . quin improbaret) T omissum AP cum ipsum V (s. m2 af cõmisBum) 22 rationeip P (m exp. m2) ratione. il\' (a ut uidetur eras.) cohibere 21\' (re m2 ex ri) T (ri m2 corr.) primis hominibus tenendam mandauit deus dicens: de fructu autem ligni, quod est in medio paradisi, non edetis neque tangetis illud, ne moriamini. et quia non est retenta, ideo transgressores uirtutis egregiae paradisi exules facti sunt et inmortalitatis exortes. hanc lex docet et uniuersorum infundit affectibus. Doceri autem eam et sapientiam et disciplinam scriptura 447 A testatur, de temperantia in lege, de ceteris in lob libro, in quo scriptum est: nonne dominus est qui docet B intellectum et disciplinam? et in euangelio dominus ipse ait: discite a me quia mitis sum et humilis corde. et alibi ad discipulos ait: ite, docete gentes baptizantes eas in nomine patris et filii et spiritus sancti. unde autem discipuli dicti aut quid aliud a Christo nisi uirtutum operari praecepta discebant ? denique Dauid ait: uenite, filii, audite me, timorem domini docebo n o s. utique timor dei de numero uirtutum est, quia initium C sapientiae timor dei, per quem adsciscitur piae forma doctrinae, de qua Paulus ait: gratias autem deo, quod fuistis serui peccati, sed oboedistis ex corde in eam formam doctrinae, in qua traditi estis, liberati 1 Gen. 8, 3 8 Exod. 20, 18 sqq. 9 Iob. 82, 1 11 Matth. 11. 29 12 Matth. 28, 19 16 Psalm. XXXIII 12 17 Psalm. CX 10, cf. Prouerb. 1, 7; 9, 10 Sir. 1, 16 19 Rom, 6, 17 sq. 1 tenendum A (f a 8. u. w?) 2 est om. E medio om. VN paradysi P paradiso (i 8. o m2) A paradyso N\' (o ex i W) paradiso V-AT 3 illud o-m. P 4 paradysi PN\'T 5 inmortalitates A (corr. m2) P (is ex es, sed i eras.) hanc A (8. m2 f hęc) 6 affectibus A (8. m2 i tus) 7 doceri A (i e 8 . i m2) P (-re m 2) N\' docere FW et (dum add. 8. u.) T eam eras. ¥I\', om. WE 8 libro iob N\' in quo del. m2 A, 8. u. T 9 dns est exp. et 8. scr . ds m2 A, dS (8. dns 5) T 10 ipse del. m2 A, 8 . u. T 12 omnes gentes WEPT 13 eas A (s m2 l eos) eos VN 17 dni VD de del. m2 A, 8. u. T, de numero om. E quia Gelenius uia V (8. m2 af una) 8 (una R . v. m3) cet . initium enim T et (enim 8. u. m2) V 18 dni N\'D (x ορίου LXX) 19 gratiag A (s exp. m2) gratia H gratias (s 8. u.) T 20 oboedistis P (s pr . 8. u. m2) 21 quam 8 et (m eras.) N\' liberi N\' autem a peccato serui facti estis iustitiae. doctrina igitur facit, ut possimus peruenire ad iustitiam. potest ergo adquiri iustitia discendo. intendamus igitur studio in formam euangelicae doctrinae. minimum studii plerumque pro maximo habetur. in studio enim sunt omnia, per quod adhibetur oboedientia, quae in utramlibet partem propenderit aut culpam. D adiungit aut gratiam. haec nos in primo Adam traxit ad mortem, haec in Adam secundo ad uitam uocauit. Non est quod cuiquam nostram adscribamus aerumnam nisi nostrae uoluntati. nemo tenetur ad culpam, nisi uoluntate propria deflexerit. non habent crimen quae inferuntur reluctantibus, uoluntaria tantum commissa sequitur delictorum inuidia, quod in alios deriuemus. uoluntarium sibi militem eligit E Christus, uoluntarium seruum sibi diabolus auctionatur. neminem iugo seruitutis adstrictum possidet, nisi se ei prius peccatorum aere uendiderit. quid carnem quasi infirmam accusamus? membra nostra arma sunt iniustitiae et arma iustitiae. uidisti pauperem iniuriam accipientem, protexisti eum: membra tua arma pietatis sunt, quibus pauperem ab iniuria uindicasti. uidisti egenum, donasti eum muneribus: dextera tua mortem a tuo pectore reppulisti. uidisti eum qui ducitur ad mortem, F eripuisti eum, quia scriptum est: eripe eum qui ducitur ad mortem: membra tua sunt arma iustitiae, si iniuste 8 I Cor. 15, 45 et 47 17 Rom. 6. 13 et 19 22 Prouerb. 24, 11 2 ergo (s. m2 t igitur) A igitur W/\'ET 3 discendo s. u. m2 P 5 habegtur P 6 utrumquelibet ml AP utramquelibet A m2 P m2 V et (que del. m3) 31 (que eras.) ¥I\' 9 nrm AP 11 inferuntur Erasmus inaeruntur libri 13 quod A (8, m2 t quo) quo tH & 6 (fi S s. u. mSS) quod (d s. u. m2) V eligit AtnaPaT elegit AmlPVL legit VN1 15 se ei A (se exp. et 8 . ei scr . t se m2) ei se T ei post aere transponunt WE peccatorum uere P peccator.uere A ml (peccatorQ aere m. ant., j. t peccator uere m2) 17 iniusticie 8. u. m3 2I iniquitatis 91\' (s. u. mH) QlxE et in mg. (ante sunt) T peccati V (in mg. m2) om. AP et arma s. u. m2 A 20 dextera tua D dexterae tuae cet., fort. excidit ui uel simile quid 21 repulisti A uidisti (8. m2 t uidens) A uidens niT uidisti (ti 8. u. m2) 91\' 22 quia P (i s. u.) 23 arma sunt 91x hominem perire non passus es. uidisti mulierem, castigasti corpus tuum, mortificasti libidines, procaces meretricis oculos auersatus deseruisti: membra tua arma sunt [et arma] castimoniae. contra autem si oculus tuus uidit mulierem ad concupiscendum eam, aperuisti uulnus, inpressisti telum corpori tuo: membra tua arma peccati sunt. uidisti possessionem 448 A pupillorum et paternis eos expulisti sedibus, transtulisti terminos quos posuerunt patres tui: membra tua arma iniquitatis sunt.