Fortasse plerosque psalmi titulus offenderit, quem audistis 707 AB legi, quod uenit ad eum Nathan propheta, cum intrauit ad Betsabee. simul etiam non mediocre scrupulum mouere potuit inperitis euangelii lectio, quae decursa est, in quo aduertistis adulteram Christo oblatam eandemque sine damnatione dimissam. nam profecto si quis ea auribus accipiat otiosis, incentiuum erroris incurrit, cum legit sancti c uiri adulterium et adulterae absolutionem, humano propemodum diuinoque lapsus exemplo, quod et homo putauerit adulterium esse faciendum et deus censuerit adulterium non esse damnandum. lubrica igitur ad lapsum uia uel ueniae uel concupiscentiae. accedit illud, quod ipsas faces iuuenilis lasciuiae uidetur accendere, quia adulterium suum non erubuerit, non celauerit, sed quadam diuini carminis praedicatione D uulgarit. quid ergo? tam inpudens et inprouidus sanctus 2 Psalm. L 2 4 Ioh. 8, 3 sqq. INCIPIT LIBER SCDS SCI AMBROSII EPI DE APOLOGIA DAUID D INCIPIT LIBER SECUNDUS EIUSDEM OPERIS T (in ras . m3, in mg. m2 INCIPIT. II. DE EOD\') EXPLICIT LIBER DE NABUTHE ET ACHAB INCIP LiB II\' DE APOLLOGIA DD AD THKODOSIU A -- AUGUSTUM N EXPL TCTATUS SCI AMBROSII AD THEODOSIU AUGTU DE APOLLOGIA DD LIB\' PM\' INCIPIT EIUSDE OPERIS LIB\' SCDS B\' EXPLICIT LIB PRIMUS SANCTI AMBROSII AD THE- ODOSIU AUGUSTU. DE APOLOGIA DAUID. INCIPIT Litl SECUN- DUS P LIBER SECUNDUS M (supra in marginibus foliorum LIBER SECUNDUS DE APOLOGIA DD AD THEODOSU AUGUSTU). deest inscriptio in TP4 et spatio relicto in B 1 offendit PM 3 betsabee T bethsabee uel -bee DTNP* bcthsabee (h 8. u.) B\' bersabee B (r in ras.) cet . mediocre T mediocrem cet . 5 audistis B\'1x 7 incurret (e ex i) T\' legerit BD et (m3 ex legent) 11 leget NB\' 8 propemodo TRIP..,l 11 ad lapsum om. PM 12 accidit TN ipsa facies TN 15 uulgauerit BI P:.ll et TBN tam cet . Dauid fuit, ut ipse suum cantaret obprobrium, maxime cum ipse in alio quoque, qui hodie decursus est, psalmo dixerit: usquequo peccatores, domine, usquequo peccatores gloriabuntur? alios de peccato gloriari prohibet, et ipse etiam sacrato carmine gloriatur? quomodo igitur ista distinguimus ? Esto tamen, Dauid petulanter errauerit: numquid et Christus errauit, ut putemus eum non rectum habuisse iudicium ? bene ergo quasi ad eos Dauid hodie prophetauit dicens: intellegite insipientes et stulti aliquando 10\' (os A sapite. quomodo enim Christus potuit errare? fas non est ut hoc in sensus nostros ueniat. qui plantauit aurem non audit aut qui finxit oculum non considerat? qui corripit gentes non arguet, qui docet hominem scientiam? Christus ergo interrogare culpam et accusationem iustam audire nescius? Christus petulantiam potuit adprobare ? Christus, qui corripit gentes, arguendam adulteram non putauit? Christus, qui nouit uniuscuiusque cordis interna, scientiam docet legis, aut falli potuit errato aut contra legis B seriem iudicare? et quomodo ipse dixit: non ueni legem soluere, sed adimplere? Christus, qui condemnat occulta, potuit dissimulare uulgata? Christus, qui fecit tempora, potest nescire tempora? qui nouit cogitationes uanas hominum, non nouit etiam criminosas? et ideo satis illis responsum sit, qui cum creatorem negare non possint, negant tamen potentiam creatoris, qui cum sapientiam fateantur, insipientiam adserunt, obiciendo ei inprudentiam futurorum. C 2 Psalm. LXXXXIII 3 10 Psalm. LXXXXIII 8 12 Psalm. LXXXXIII 9 sq. 20 Matth. 5, 17 2 psalmus BDB\'P\' psalmo (0 in ras. m3) T\' 3 domine] de T 5 igitur om . X 7 errauit XN 12 ueniat in sensus nostros X 16 nescius TN nesciuit cet . 19 scientiam 2W et scientiam cet., fort . scientiam errando D erratu PM 23 nescire omnia t. B\' P hominum uanas X 24 criminosas Zfy criminosos cet . illi TN 27 obic. et insipientiam x de quo possim latius disserere, sed alius propositus nobis uidetur esse tractatus. et licet diuersarum series decursa sit lectionum, ad eandem tamen adsertionem proficiunt et maxime psalmi titulus et euangelica lectio. sed quamuis una conueniat adsertio, tamen iuxta ordinem lectionum sit ordo tractatus et ideo de titulo prius psalmi tractandum uidetur. Proposita est bistorill, quae adultenum habeat et D homicidium. nam ita repperimus in libro scriptum esse Regnorum, quia Dauid rex, cum deambularet in domo sua, lauantem se Uri uidit uxorem, amauit ilico et iussit accersiri. deinde uirum eius innocentem, ut scriptura inducit, bellatoribus obici iussit acerrimis, ut ui opprimeretur hostili. haec facta sunt 709 A nec negantur. quomodo igitur defendentur? bene admonet euangelica lectio, etiam cum peccatum appareat, sobrium tamen debere iudicis esse iudicium ac memorem unumquemque- . que esse oportere suae condicionis et meriti. saepe enim etiam in iudicando maius peccatum iudicii est quam peccatum ipsius de quo fuerit iudicatum. nam si praescriptum est a quibusdam sapientibus mundi, ut in iudicando caueatur, ne maior poena quam culpa sit, idque seruatur, quanto magis B id seruandum uidetur, ut unusquisque de alio iudicaturus de se ipso prius iudicet nec minora in alio errata condemnet, cum ipse grauiora commiserit. quis es igitur tu, qui Dauid sanctum uirum iudicas? gentili dico, Iudaeo dico, Christiano 8 Reg. II 11, 2-16 14 Ioh. 8, 11 1 possem PPM possum D disserere scripsi diasere T dicere cet . 2 creatus BDB\'P tractatus (tract. in ras.) M 3 ad TN ut B in cet . 4 eaangelica Tm2 N euangelio T ml euangelii cet . conueniat una X 6 psalmi prius T\'B\'P, prius ante ideo transpontt D 8 reperimus TM 10 urie B (e add. m.2) urie P\' (e s. u.) urie uel uriae cet . amauit TN amauit quam D amauitque cet . 13 defendentur TN defenduntur cet . 14 sobrium TN subreptum cet . 15 esse iudicis X 17 etiam TN et P\' etiam et cet . peccatum om . X iudicium BT\' peccatam M peccati cet . (iudicii... peccatum om. P) 18 ipsum PM 20 seruetur jr 21 inseruandum (om. id) D id om. PM 22 nec] ne N 24 sanctum uirum dauid x Iudaeo dico, Christiano dico om. TN Iudaeo dico om. P dico. et ideo mihi tripertito distinguendus uidetur esse tractatus, unus aduersus gentiles, alius aduersus Iudaeos, tertius apud Christianos.