Recte habita in causa partitio inlustrem et per-
spicuam totam efficit orationem. partes eius sunt
duae, quarum utraque magno opere ad aperiendam
causam et constituendam pertinet controversiam. una
pars est, quae, quid cum adversariis conveniat et quid
in controversia relinquatur, ostendit; ex qua certum
quiddam destinatur auditori, in quo animum debeat
habere occupatum. altera est, in qua rerum earum,
de quibus erimus dicturi, breviter expositio ponitur
distributa; ex qua conficitur, ut certas animo res te-
neat auditor, quibus dictis intellegat fore peroratum. Nunc utroque genere partitionis quemadmodum con-
veniat uti, breviter dicendum videtur. Quae partitio,
quid conveniat aut quid non conveniat, ostendit, haec
debet illud, quod convenit, inclinare ad suae causae
commodum, hoc modo: interfectam matrem esse a filio
convenit mihi cum adversariis. item contra: interfec-
tum esse a Clytaemestra Agamemnonem convenit. nam 
hic uterque et id posuit, quod conveniebat, et tamen
suae causae commodo consuluit. deinde, quid contro-
versiae sit, ponendum est in iudicationis expositione;
 
quae quemadmodum inveniretur, ante dictum est. Quae
partitio rerum distributam continet expositionem,
haec habere debet: brevitatem, absolutionem, pauci-
tatem. brevitas est, cum nisi necessarium nullum assu-
mitur verbum. haec in hoc genere idcirco est utilis,
quod rebus ipsis et partibus causae, non verbis neque
extraneis ornamentis animus auditoris tenendus est.
absolutio est, per quam omnia, quae incidunt in cau-
sam, genera, de quibus dicendum est, amplectimur in
partitione, ne aut aliquod genus utile relinquatur aut
sero extra partitionem, id quod vitiosissimum ac tur-
pissimum est, inferatur. paucitas in partitione serva-
tur, si genera ipsa rerum ponuntur neque permixtim
cum partibus implicantur. nam genus est, quod plures
partes amplectitur, ut animal. pars est, quae subest
generi, ut equus. sed saepe eadem res alii genus, alii
pars est. nam homo animalis pars est, Thebani aut
Troiani genus. haec ideo diligentius inducitur di-
scriptio, ut aperta intellecta generum et partium ra-
tione paucitas generum in partitione servari possit. nam
qui ita partitur: ostendam propter cupiditatem et au-
daciam et avaritiam adversariorum omnia incommo-
da ad rem publicam pervenisse , is non intellexit in
partitione exposito genere partem se generis admiscuisse. nam genus est omnium nimirum libidinum
cupiditas, eius autem generis sine dubio pars est ava-