tulit hoc commune dedecus dedecus S a: dedecus iam M m familiae, cognationis, nominis graviter filius; augebatur autem eius molestia cotidianis querimoniis et adsiduo fletu sororis; statuit tamen nihil sibi in tantis iniuriis ac tanto scelere matris gravius esse esse a a: om. M m faciendum quam ut illa illa S a: illa matre M m ne uteretur, ne quae ne quae Garatoni : nam quae S a: ne quam M m videre sine summo animi dolore non poterat, ea, si matre uteretur, non solum videre verum verum Sy2 a: sed M m etiam probare suo iudicio putaretur. initium quod huic cum matre fuerit simultatis audistis. pertinuisse hoc ad causam tum tum S b 2a: tunc M m cum reliqua cognoveritis intellegetis. nam illud me non praeterit, cuiuscumque modi cuiuscumque modi a a: cuiusmodicumque M m sit mater sit mater S a: mater sit M m , tamen in iudicio fili de turpitudine parentis dici vix oportere. non essem ad ullam causam idoneus, iudices, si hoc quod in communibus hominum sensibus atque in ipsa in ipsa M m : ipsa S a natura positum atque infixum est, id ego, qui ad hominum hominum s a: omnium b2 y2 : amici b 1: animum M y1 pericula defendenda defendenda a (? S ): depellenda M m adiungerer adiungerer b2 y2 a: adhiberer M m , non viderem; facile intellego non modo reticere homines parentum iniurias sed etiam animo aequo ferre oportere. sed ego ea quae ferri possunt ferenda, quae taceri tacenda esse arbitror. nihil in vita vidit calamitatis A. Aulus Cluentius, nullum periculum mortis adiit, nihil mali timuit quod non totum a matre esset conflatum et profectum. quae hoc tempore sileret omnia atque ea, si oblivione non posset, tamen taciturnitate sua tecta esse pateretur; sed vero sed vero Sy a: sed vere b 2: sed ea vero Mb 1 s sic agitur agitur Sy1 s : agit M s t : angitur b2 y2 ut prorsus reticere reticeri a (? S ) nullo modo possit. hoc enim ipsum iudicium, hoc periculum, illa accusatio, illa illa accusatio, illa scripsi : illa accusatio M s a: haec accusatio Lambinus : del. Gulielmius omnis testium copia quae futura est a matre initio est adornata, a matre hoc tempore instruitur atque omnibus eius opibus et copiis comparatur. ipsa denique nuper Larino huius opprimendi causa Romam advolavit; praesto est mulier audax, pecuniosa, crudelis, instituit accusatores, instruit testis, squalore huius et sordibus laetatur, exitium exoptat, sanguinem suum profundere omnem cupit, dum modo profusum huius ante videat. haec nisi omnia perspexeritis in causa, temere a nobis illam appellari putatote; sin sin P S a: sin autem M m erunt et aperta et nefaria, Cluentio ignoscere debebitis debebitis P : debetis M m a , quod haec a me dici patiatur; mihi ignoscere non deberetis, si tacerem. nunc iam summatim exponam quibus criminibus Oppianicus damnatus sit ut et constantiam A. Auli Cluenti et rationem accusationis perspicere possitis. ac primum causa accusandi quae fuerit ostendam ut id ipsum A. Aulum Cluentium vi ac necessitate coactum fecisse videatis. cum manifesto venenum deprehendisset quod vir matris Oppianicus ei paravisset, et res non coniectura sed oculis et manibus et man. Sy a: ac man. Mb s teneretur teneretur M m : retineretur b2 y2 a , neque in causa ulla dubitatio posset possit S esse, accusavit Oppianicum; quam constanter et quam diligenter postea dicam; nunc hoc scire vos volui volui vos S a , nullam huic aliam accusandi causam fuisse nisi uti uti M sy : ut S ba propositum vitae periculum et cotidianas capitis insidias hac una ratione vitaret vitaret M m : evitaret S a: devitaret B . atque ut intellegatis eis iis Manutius : his M m a accusatum esse criminibus Oppianicum ut neque accusator timere timeret a neque reus sperare debuerit debuerit M m : potuerit S a , pauca vobis illius iudici crimina exponam; quibus cognitis nemo vestrum mirabitur illum diffidentem rebus suis ad Staienum Staienum P S b2 y2 : Stalenum M m : Scaienum a atque ad pecuniam confugisse.