ἀλλὰ καὶ κατ’ αὐτὸ τοῦ-

το μέντοι προσήκει τόνδε κυρωθῆναι τὸν νόμον, ἴνα

παύσηταί ποτε τῇ γυναικὶ παρακαθήμενος ὁ πατὴρ καὶ 

μεριμνῶν καὶ πονῶν καὶ τῶν κοινῶν ἀμελῶν. εὐθὺς

γὰρ αὐτὸν ἀποστήσει τῆς γυναικὸς οὗτος ὁ νόμος ἱκα-

νὸς φύλαξ σωφροσύνης καθιστάμενος.

 Ὡς ἔδει γε, ὦ ἄνδρες δικασταί, ζῆν ἡμῖν ἔτι

τὴν μητέρα, καὶ οὐδὲν ἂν τῶν νῦν τούτων ἐπράττετο. 

τί γὰρ ἂν ἔδει μοι νόμου τῶν ἐκείνης ὀφθαλμῶν εἰς

φρουρὰν ἀποχρώντων; νῦν δέ, ἐπειδὴ τέθνηκεν, εἰς

τοῦτο ἥκω καὶ νομοθετῶ καὶ λύω τῷ τε πατρὶ καὶ

ἐμαυτῷ τὰ παρόντα πράγματα. ἴθι δή, ὦ πάτερ,

| ἀπαλλαγεὶς τῶν ἔνδον, δὸς σαυτὸν ὅλον τοῖς RIV 580 

κοινοῖς καὶ τὴν γυναῖκα τῷ νόμῳ. συνεχῆ ποιοῦ τὴν 

πολιτείαν καὶ νόμισον ἄλλος γεγονέναι τήμερον. προσ-

ἐρχου τῷ δήμῳ, λέγε γνώμας ἐν τῇ βουλῇ, πρέσβευε,

στρατήγει, ποίησαί τινα καλὴν ἀποδημίαν. μέλει μέν

σοι τῆς ἐμῆς γυναικός, οἶδα καὶ οἵδε πάντες τοῦτο 

ἴσασι καλῶς ὧς πολὺ τῶν ἄλλων κηδεστῶν ἐν τοῖς

 9 cf. p. 298, 15 

 14 ἐπίλογος Μο 

 1 ὥστε MaCl 2 αὐτὴ Η 3 καὶ om MaCl | τοῦτο μἐν-

τοι scripsi ex HMo τοῦτο μέν μοι MaCl μέντοι τοῦτο ΜΒ

Laurl edd 5 γυνὴ Cl 7 τῆς γυναικὸς om ΗΜο | ἱκανῶς

Mor 8 τῆς ante σωφροσύνης Β 9 ἐπὶ Η 10 ἔτι post

τὴν inser I | νυνὶ MaCl 11 ἂν om Μ | νόουσ H νόμων

Μο 12 δ’ ΜΒ Mor 13 κωλύω Ι 14 ὦ om HMo

15 δοὺς ΜΙ Mor 16 num <ἐφεὶς> τὴν γυναῖκα τῷ νόμῳ

εχῆ? | ποίου ΗΜο 17 καὶ inser Ma 2 | γέγονε Ι 18 γνώμας

scripsi ex HMoMaClMB γνώμην Laurl edd 19 ποίησον Η

MaCl I τὰ κοινὰ ΗΜο | μέλει scripsi ex HMoMBLaur cum la-

cobsio Lect μέλλει MaClI edd 20 οἴ γε Ι 21 ἴσασιν

| ἐν τοῖς om Ι 



 



πρὸς ἐκείνην διήνεγκας, ἀλλ’ ἱκανὴν ἐκεῖθεν δόξαν

ἐσχηκὼς κτῆσαι τὴν ἀπὸ τῶν μειζόνων, ἄλλως θ’ ὅτε

καὶ παῖδα παρέσχου τῇ πόλει νόμους δυνάμενον γρά-

φειν. ἐγώ σοι συλλήψομαι τῶν πολιτευμάτων οὐδὲ

 μικρὸν χωριζόμενος, συνεξιὼν οἴκοθεν, συνεισιὼν οἴ-

καδε, μονονοὺ συμπεφυκώς, δουλεύων ταύτην τὴν

ἡδίστην δουλείαν, ἂν ἄρα ἀναμάρτητος εἶναί σοι δόξω

καὶ μὴ πρῶτος πατέρων κατ’ ἐμοῦ χρήσῃ τῷ νόμῳ. 42. καὶ δῆτα ἀναστὰς λέγε τούτων ἐναντίον, τί ποιῶν

 καὶ τί μὴ ποιῶν ἐγὼ διαφεύξομαί σου τὴν δεξιάν; κἂν

μὴ πείθωμαι πᾶν ὅσον καλόν, ἀπόκτεινον. οὐ δεῖ με-

μνῆσθαί με χωρίων; οὐ μεμνήσομαι. οὐ δεῖ προσ-

άπτεσθαι χρημάτων; οὐ προσάψομαι. οὐ δεῖ προστάττειν

οἰκέταις; οὐκ ἐπιτάξω. λῄδιον δεῖ φοροῦντα ἀνέχεσθαι;

 ἀνέξομαι. λιμώττοντα φέρειν; οἴσω. σιγᾶν; οὐ φθέγξο-

μαι. χαμαὶ καθεύδειν; τοῦτο ποιήσω. πάντα σοι χαρι-

οῦμαι ταῦτα. καὶ οὐκ ὄψει με περὶ ταῦτα θρασύν. μοι-

χοὺς δὲ ἐξέστω μοι μισεῖν καὶ νόμους κατ’ αὐτῶν

γράφειν. φήσει δέ με καὶ τἄλλα ὁ πατὴρ φαιδρό-

 τερον γεγονέναι καὶ οὐκ ἀηδῆ συγγενέσθαι. νῦν μὲν

 14 Men. com. IV 332, 507 M (III 256, 1028 K) 

 2 ὅτε Laur 3 καὶ om Ι 1 παράσχοις Μο 4 ,,fort

μικρὸν ἐμοὶ χαριζόμενος" Re 5 μικρὰ Β | οἴκοθεν — 6 δου-

λεύων in marg Μα 2 6 καὶ ante μονονοὺ Μο 2 | πεφυκὼς ΜΙ

Mor 1 ἣν Μ | σοι inser Ma 2 om Οἶ’ 9 δῆτ’ Μο

11 πείθομαι H | πᾶν ὅσα καλὸν Μο πᾶν ὅσον καλῶν Ma sed

πάνθ’ ὅσα καλὰ suprascr m 2 σὸν καλόν Laurl | εἰ Mo 12 με

inser Ma 3 | χωρἷαν Η Ι οὐ — 14 οὐκ ἔπι in marg Ma 2 om Cl 

 13 οὐ δεῖ] οὐδὲ ΗΜο 14 λήδων scripsi auctore Re

λῄδιον Laurl λινἰδιον HMoMaClMB edd 16 σοι om Ι

17 τοι post ταῦτά HLaur, σοι Ι | οὐκ inser Ma 2 | βραδύν coni

Mor num βαρύν? 18 μοι om Μο | νόμον Ma sed οὑς supra

ον m2 19 φησὶ HMo | τἆλλα HMo 20 ἀειδῆ H 



 



γὰρ | ἐπιτιμᾷ πολλάκις· τί σκυθρωπάζεις, ὦ RIV 581 

τέκνον; τί τοῖς πενθοῦσιν ἔοικας; ἐγὼ δὲ τότε

μὲν ἔλεγον οὐδέν, νῦν δὲ φράσω· τὸν νόμον τοῦτον,

ὦ πάτερ, κατὰ τῶν μοιχῶν θεῖναι μὲν βουλόμενος,

ἀεὶ δὲ μέλλων ἐβαρυνόμην καὶ ὥσπερ ὠδίνων ἤλγουν 

τὴν καρδίαν· εἰ δὲ κυρωθείη τήμερον καὶ συγχωρήσαις

καὶ τοῦτο ὑπομείναις, ὄψει μειδιῶντα τὸν κατηφῆ, ὄψει

βλέποντα ἐλεύθερον τὸν κατεπτηχότα.