παρὰ Φίλιππον ἔοικα βαδιεῖσθαι νῦν ἑκών. οὕτω γὰρ ἐπιβούλῳ καὶ κακοήθει περιπίπτω κατηγόρῳ καὶ συκοφάντῃ ὥστε καὶ μόνος με τῶν πώ- ποτε κατηγόρων ἐπαινῶν ἀπολέσαι βούλεται | RIV 286 πολίτην ἀγαθὸν καὶ γενναῖον σύμβουλον καὶ ῥήτορα 2 sq. Soph. Ai. 126 1 καὶ μὴ(2)] μηδὲ HV 2 παυσομένου Par πεπαυμένου Ma 4 ἐς τοσοῦτο coni Re | μόνην MaP et γρ in naarg Mor 8 πολιτεύωμαι scripsi ex HVaB πολιτεύομαι VParMaP edd sed „malim πολιτεύωμαι. nescio quoque, an ἢ delendum sit; quod si sit, tum πολιτεύομαι recte habet. tum enim sic procedit oratio: κἂν ὁτιοῦν ποιῶ. quodcunque tandem egero. λέγω καὶ πολιτεύο- μαι, διὰ τοῦτο Μακεδόσιν ἐκδίδομαι. quodsi ore atque opera rem tracto publicam, trador ideo Macedonibus. σωφρονῶ καὶ τὴν ἡσυχίαν ἄγω, sin autem quietem et otium sapiens ago. καὶ πάλιν eo modo a quo καὶ πᾶς, καὶ μόνος dicitur“ a Re | καὶ ante BPar διατοῦτο Η | μακεδόσιν ἐκδίδομαι HV Re ἐκδίμαι Ρ 9 ἀγαπῶ VaBPar Ι καὶ ante πάλιν HVParMa sed in hoc del, Re 10 ἐπειδὴ — 11 καταφύγω; om Β | ἠβουλήθη scripsi ex HVaParMa ἐβουλήθη VP edd 11 ἀπολλύουσιν Ρ edd | ποῖ(1) scripsi ποῦ libri edd Ι ποῦ HV 12 περὶ HVVaPar 13 περὶ HVVa Ι φιλίππω VaPar 14 γὰρ scripsi auctore Re δὲ libri edd | ἐπιβούλῳ Par sed ου in ras m 2 ἐπιβάλλω Va Β sed in hoc αλ eras | καὶ om V (et Mon) et delendum censet Re 15 καὶ ante κατηγόρῳ MaP edd delevi θαυμαστόν τινα καὶ μόνον μὲν ἄνδρα καὶ τῇ πόλει [καὶ τοῖς πράγμασι] καὶ τοῖς πᾶσιν Ἕλλησιν εὔνουν, μόνον δὲ παρηκολουθηκότα τοῖς πράγμασιν ἀποκαλῶν, ὥσπερ οὐκ εἰσηγγελκώς με νῦν, ἀλλὰ χρυσοῦν στέφα- νον γεγραφώς. καὶ ταῦτα ἐν τῷδε διὰ τὴν ἀρετὴν ὑμᾶς ἐμοῦ καταψηφίσασθαι κελεύει ὥσπερ ἂν εἰ τὸν κάκιστον τῶν προδοτῶν τῆς Ἑλλάδος ἔκρινε λαβών. οἴεται γὰρ τοῖς παραδόξοις ἐπαίνοις πιστὸς γενόμενος οὐκ ἔχθρᾳ δόξειν τοῦτο ποιεῖν· πῶς γὰρ ὅστις μοι τηλικαῦτα μαρτυρεῖ, δίκαιος ἂν εἴη τἄλλα κατηγορεῖν; ἐγὼ δὲ μηδέτερα πιστεύειν ὑμᾶς ἀξιῶ μηδὲ τοὺς ὑπερόγκους τούτους ἐπαίνους καθ’ ἡμῶν προσίεσθαι ἤ, νὴ Δία, εἴ τίς με τοιοῦτον νομίζει πολίτην καὶ σύμβουλον γεγενῆσθαι τῇ πόλει καὶ πιστεύειν ὑμᾶς αὑτῷ φησι δεῖν, πιστεύσαντας εἶτα συλλογίζεσθαι τοῦτο, ὅτι ὁ χθὲς χρηστὸς οὐκ ἂν δήπου <τήμερον> 3 Dem. cor. p. 285,21; ep. 1463,28 2 καὶ τοῖς πράγμασι cancellavi ut e dittographia orta | τοῖς inserui ex HVVaBPar om MaP edd 4 εἰσηλγηκώς Par | χρυσοῦν scripsi ex HVMa χρυσοῦ VaBPar P edd sed χρυσῷ στεφάνῳ στεφανοῦν γεγραφὼς καὶ τοιαῦτα coni Re | στεφάνου Par 6 καὶ ante τὸν VaB 9 ποιεῖν τοῦτο Va BPar 10 δίκαιος ἂν εἴη scripsi auctoribus Iacobsio App Pors 325 Lect 106 (ubi ᾖ pro εἴη) Rev 6 et Cobeto Coll 289 δικαιοσύνη libri edd δικαιοσύνην coni Mor | δὲ ante τἄλλα HVVaBPar Re, δὴ MaP sed in hoc η in ε corr m 2, Mor Ia- cobs διὰ coni Mor delevi cum Cobeto | τἆλλα HV Ι κατηγορεῖν V sed v eras, Re κατηγορεῖ HVaBParMaP Mor 11 μὴ δ’ ἕτερα Η μὴ δ’ ἕτερον VaB μηδ’ ἕτερα V | μὴ δὲ HVaBPar P 12 ὑπερόγκοις VMa edd | ὑμῶν V Ι προίεσθαι VaBPar MaP sed in hoc σ post ο inser 15 αὐτῷ libri edd | comma post δεῖν posui, post πιστεύσαντας libri edd „non expedio locum hunc misere impeditum. interim a sic quodammodo καὶ πιστεύει, οἶς ὑμᾶς οὕτος φησὶ δεῖν πιστεύειν, εἶτά“ Re 16 ὁ om HV | τήμερον inserui, ut coni Re („post a δήπου τήμερον aut παραχρῆμα deesse“) πονηρὸς γένοιτο οὐδὲ ὁ δοὺς ὑπ’ εὐνοίας τῆς πρὸς ὑμᾶς αὑτὸν ἀπροφασίστως εἰς τὰ κοινὰ οὗτος ἑκὼν ἐκ τούτων ἀπῆλθεν ἐκ μηδενὸς εἰκότος, ἀλλ’ ἀδύνατος ἤδη γεγενημένος ἢ μηδὲ λυσιτελήσειν ἔτι τῇ πολιτείᾳ νομίζων ἢ μηδένα καιρὸν ἔτι αὑτοῦ τοῖς πράγμασιν εἶναι δοκῶν. ἢ τί πάντως δι’ ἄλλο τῶν δικαίων ἀπὸ τῶν κοινῶν ἀπιὼν ᾤχετο; ταῦτα γὰρ εἰκὸς καὶ δίκαιον ὑπολαμβάνειν κατ’ ἀνδρὸς πολὺν χρόνον πεπολιτευ- μένου καὶ τὴν πρὸς τὸν δῆμον εὔνοιαν πολλοῖς καὶ μεγάλοις ἔργοις ἐπιδεδειγμένου, εἴπερ ὁ αὐτὸς ἀληθῆ λέγει. 15. Οἴομαι δέ, 00 ἄνδρες Ι Ἀθηναῖοι, καὶ ἀπ’ RIV 287 αὐτῆς τῆς εἰσαγγελίας εἶναι φανερὸν ὅτι μὴ δικαίως κρίνομαι. εἰσήγγελμαι γάρ, ὡς οἱ μέγιστα τῶν κακῶν πεποιηκότες, καὶ τὴν τῶν στρατηγῶν ἢ ῥητόρων ἢ πάντως ἄλλο τι κοινὸν διοικούντων κρίσιν κρίνομαι, κατηγοροῦμαι δὲ οὐδὲν ἄλλο ἢ τοῦτο ὅτι τῆς πολι- τείας ἀφέστηκα καὶ τῶν κοινῶν οὐδὲν περιεργάζομαι. πῶς οὖν οἷόν τε τὸν δῆμον ἀδικεῖν ὅς ὑπὸ τῶν λε- γόντων καὶ πολιτευομένων ἀδικεῖται μόνον ἐμὲ τοῦ- ’τον ἰδιώτην ὄντα τινὰ καὶ μήτε δυνάμεις τινὰς παρει- ληφότα μήτε χρήματα μήτε καιροὺς μήτε πράγματα πεπιστευμένον, τὸ δὲ ὕστατον, μηδὲ λέγοντά τι; 2 cf. p. 127, 19 19 Xen. Hell. I 7, 20 sq. 1 ἐπ’ Ma 2 αὐτὸν HVVaBParP ’ in ’corr Par 2 P 2 | οὕτως VaBPar Ι ἐκ τούτων om Par 3 ἐκ μηδενὸς om VaBPar | εἰκότως VaB 4 μὴ δὲ HBParP 5 αὐτοῦ libri edd 6 διά τι coni Mor Ι πάντων Η 8 πολιτευομένου V (et Mon) Re 14 δὲ Par sed γὰρ in marg 19 οἶόν Β οἰός Re 22 μήτε καιροὺς μήτε πράγματα om Ρ Mor 23 μὴ δὲ HVaBParP τεκμήριον δέ, χωρὶς γὰρ τοῦ φύσει καὶ δικαίως μὴ τῶν ἰδιωτῶν εἶναι τὰς τοιαύτας αἰτίας, ἀλλὰ τῶν ἐν τοῖς κοινοῖς δυναμένων πάντες ὅσοι πώποτε ἐκρίθη- σαν ὡς τὴν πόλιν ἀδικοῦντες, ῥήτορες οὗτοι καὶ στρα- τηγοὶ καὶ πρέσβεις. εἰσήχθησαν εἰς ὑμᾶς Ἀριστοφῶν, Ἰφικράτης, Περικλῆς, Καλλίστρατος, ὅτι παράνομά τις εἶπεν ἢ τὸν δῆμον ἐξηπάτησεν ἢ γνώμην ἀσύμφορον ἀπεφήνατο, ὅτι ναῦς ἀπέβαλεν, ὅτι προσόδους τινὰς ἢ πόλεις ἀπώλεσεν ἢ τοὺς συμμάχους ἐκ πλειόνων ἐλάττους ἐποίησεν ἡγούμενος, ὅτι μὴ κατὰ τὰ ψηφί- σματα ἄλλος ἐπρέσβευσεν ἢ καιροὺς μεγάλων ἢ συμ- φερόντων πραγμάτων προήκατο ἢ συνθήκας ἀδόξους ἕτερος ἐποιήσατο, ὧν ἕκαστον ἐπὶ τοῖς πολιτευομένοις καὶ τὰ τοῦ δήμου πράττουσίν ἐστιν, ἐγὼ δ’, ὅτι μὴ RIV 288 λέγω, μὴ γράφω, μὴ πράττω δι’ ὧν κἂν ἀδική- σεῖέ τις. οὐκοῦν οὐ μόνον τῷ μὴ ταὐτὰ μηδὲ ὅμοια ἐγκαλεῖσθαι τοῖς δημοσίᾳ φεύγειν εἰωθόσι δῆλός εἰμι συκοφαντούμενος, ἀλλὰ καὶ τῷ τῆς ἐναντίας προαι- ρέσεως διώκεσθαι τοῖς κακῶς ὑμᾶς ποιεῖν δυναμένοις. μόνος γὰρ τῶν πώποτε οὐχ ὑπὲρ ὧν ἀδικῶ κρίνομαι, 5 cf. p. 110 sq. | Dem. p. 310,27 11 Dem. fals. leg. p. 343,2 1 τῆ VaB 3 πώποτ’ V 5 ἡμᾶς Par 6 παράνομον VaB 8 ἐπεφήνατο V (et Mon) | ἀπέλαβεν V (et Mon) 9 ἢ πόλεις scripsi auctore Cobeto Coll 289 ἡ πόλις libri edd 10 ἡγούμενος scripsi ex HVVaB, ut coni Iacobsius Add 98 Lect 106 Rev 5 et Cobetus ἡγούμενοι Par ἡγουμένους Ma P edd | μὴ inser P 2 Ι κατὰ scripsi ex HVVaBPar πρὸς MaP edd „fort. leg. ὅτι τις μὴ πρὸς (vel κατὰ) τὰ ὑμέτερα ψηφίσματα ἐπρέσβευσεν, ἢ ἄλλος καιρούς “ Re | τὰ inserui ex Η om V VaBParMaP edd 11 μεγάλους Η 12 πρὸ ἥκατο Β προσ- ήκατο VaPar 13 ἕκαστον scripsi auctore Re ἕκαστος libri edd 14 δὲ ΜaP edd 15 κὰν] οὐκ ἂν HV καὶ Ma 16 ταῦτα VaPar Ι μὴ δὲ ΗΒΡαrΡ 17 δημόσια VaBPar Ι εἰώθασι Par 18 τὸ VaPar | ἐναντίας, τίσι τοῖς κακῶς ὑμᾶς in marg P 2 19 καλῶς VaBPar Ι ἡμᾶς Η ἀλλ’ ἐξ ὧν οὐδὲν ἀδικῶ, ὅτι ταῦτα προειλόμην ἀφ’ ὧν οὐδὲ τοῖς θέλουσιν οἷόν τέ ἐστιν ἀδικεῖν. 18. Καίτοι Σόλων ὁ σοφώτατος τῶν Ἑλλήνων καὶ δημοτικώτατος τῶν Ἀθηναίων οὐκ ἐπάναγκες τοῦτό γε ὥσπερ τὰ ἄλλα, λειτουργεῖν μὲν ἀπὸ τῆς οὐσίας καὶ στρατεύεσθαι τῷ σώματι καὶ τὰ ἄλλα ὅσα ἐν δη- μοκρατίᾳ πολιτευομένους ὀφείλειν, ὑπελάμβανεν. ἐκεῖνα μὲν γὰρ ἑκάστῳ προείρηκε ποιεῖν, τὸ λέγειν δὲ ἐφ’ ἑκάστῳ κατέλιπεν ὥσπερ ἄν τις πρὸς τοῦτο γνώμης καὶ δυνάμεως ἔχῃ. εἰκότως. καὶ γὰρ ἠπίστατο ὅτι τριήραρχος μὲν καὶ στρατηγὸς ἄκων καὶ στρατιώτης κελευόμενος οὐδὲν ἂν βλάψειεν ὑπὸ τῆς ἀνάγκης, ὁ δὲ παρὰ γνώμην λέγων καὶ γράφων, εἴτε ἀδύνατος ὢν εἴτε ἀπεστραμμένος ἐπὶ τοῦτ᾿ ἀχθείη, πάντως ὑπ’ ἀγνοίας ἢ χωρὶς εὐνοίας πολιτευόμενος ἀδικήσειεν ἢ βλάψειεν ἄν. πρὸς δὲ τούτοις μόνους τούτους τῶν ἐν τῇ πόλει πραγμάτων καὶ πλείους τῶν ἱκανῶν | RIV 289 ἐπιθυμοῦντας ἠπίστατο, ὥστε οὐχ ὅπως καὶ τοὺς 4 Isocr. Areop. § 16 p. 143 a 9 Aeschin. Τim. § 23 p. 4, 14 14 ἀπεστραμμένος] ἄκων καὶ τοὐπίσω στρεφόμενος P 2 Mor 2 οἷον Β οἷός Re | ἐστιν om Ρ Mor 4 τούτω Par 5 γε scripsi auctore Re τὲ HVVaB τε MaP edd om Par ἐποίησεν post γε, οἷον ante λειτουργεῖν inserendum coni Re cui oblocutus est Iacobs Lect 106 Ι μὲν delendum videtur 6 τἆλλα HV 8 μὲν om V (et Mon) | γὰρ om VaBParMaP Mor | προ- ειρηκέναι Ρ Mor προείρηκεν ἀεὶ coni Re | δ’ H 9 ἐφεκάστω Ma | ἂν εἴ τις VaB 10 ἔχει HV sed in hoc post ι ras 1 litt in qua η, Par ἔχοι Ma | καὶ om Par, post γὰρ VaB 12 ἂν — 388, 8 κελευσθεὶς om Par 14 εἰ ante ἐπὶ HV | τοῦτο VaB 16 δὲ] τὶ Ma | τούτ(??) Ρ 17 πλείω Mor sed πλείους in marg 18 καὶ om V ἄκοντας ἐροῦντας ἠξίου συγκαλεῖν, ἀλλ’, εἴπερ ἦν, καὶ τούτων ἀφελεῖν ἄμεινον ἡγεῖτο. καὶ μὴν καὶ δεο- μένους αὐτούς, ἀλλ’ οὐχ ὑφ’ ὑμῶν παρακληθέντας ἀγορεύειν ᾤετο δεῖν. οὐ γὰρ αὐτοὺς τῷ δήμῳ τι πολι- τευομένους χαρίζεσθαι, ὅς οὔτε ἀπορεῖ που τῶν πολι- τευομένων καὶ πρὸς αὐτὸν φιλοτιμουμένων κἂν αὐτός ποτε παρ’ αὑτοῦ τὰ δέοντα ἔχοι ποιεῖν καὶ φρονεῖν, ἀλλὰ τὸν δῆμον αὐτοῖς μεταδιδόντα παρρησίας αἴρειν καὶ μεγάλους ἐκ μικρῶν καὶ φανεροὺς ἐξ ἀφανῶν ἐκείνους ποιεῖν συμβούλοις χρώμενον. διόπερ κηρύττει τὸ δημοτικώτατον τῶν κηρυγμάτων τίς ἀγορεύειν βούλεται; δηλῶν ὡς ὅστις οὐ βούλεται, μηδεμίαν ἀνάγκην οὖσαν αὐτῷ. ὅπου γὰρ τὸν ἐκ τῆς αὑτοῦ γνώμης ὡρμημένον ὁ νόμος καλεῖ τὸ βούλεσθαι θέμε- νος ὅρον τοῦ λέγειν, αὐτὸς ἀφεῖται τοῦ λέγειν ὅτῳ μὴ μετείη τοῦ θέλειν. 20. Ὁ Σόλων μὲν οὖν οὕτως, οὑτοσὶ δὲ ἄκοντα κελεύει λέγειν καὶ ἀντικηρύττει τῷ παλαιῷ κηρύγματι. καίτοι τίς νόμος ὥσπερ κατὰ τῶν ἀστρατεύτων οὕτω καὶ κατὰ τῶν οὐ λεγόντων ἐστὶ γεγραμμένος; οὐδὲ 11 cf. p. 407, 17; 431, 12. Aeschin. Ctes. § 3 p. 54, 14. Dem. cor. p. 285, 6 1 ἐροῦντας om VaB 2 καὶ(2) om HV 3 ἡμῶν Η 4 τί HVMaP edd om VaB 5 δ’ post ὃς inser P 2 Ι που om HV Ι τῶν inserui e VaMaP om HVB edd 6 καὶ — φιλοτιμουμένων om VaB Ι αὐτό Η 7 ποτε] εἴποτε δέῃ coni Re Ι μὴ ante παρ’ inser P 2 edd delevi, ut coni Re | αὐτοῦ scripsi, ut coni Re αὐτοῦ libri edd | ἔχη VaB 8 ἐρεῖν HV 12 „δηλῶν abesse malim, ut redundans et constructionem “ Re at cf. t. III p. XV sq. Ι μὴ δὲ μίαν HVaP 13 οὖσαν ἀνάγκην Β | αὐτοῦ libri edd 15 αὐτὸς — λέγειν om Ma Ι „malim αὖθις e contrario aut οὕτως hoc pacto“ a 16 μετίῃ VaB μετῄει V 20 οὐδείς VaB εἷς. ἀλλὰ μὴν εἰ καὶ μὴ βουλομένους ἔδει πολιτεύεσθαι καὶ κρίσεις ἔμελλον ἔσεσθαι τοῖς οὐ λέγουσιν, ἦν ἄν τις καὶ τιμωρία προειρημένη τῷ σεσιωπηκότι. ὅτε τοί- νυν οὐχ οὕτως ἔχει, κύριος ἕκαστος ἀφεῖται τοῦ λέγειν ἤ Ι μή. ἃ γὰρ οὐ κεκέλευσταί τις ποιεῖν, ταῦτα RIV 290 οὐδὲ μὴ ποιεῖν κεκώλυται. 21. Ἔτι τοίνυν τίς οὐκ οἶδεν ὧς Ἀθηναίων δισ- μυρίων ὄντων σιωπῶσι μὲν οἱ πλείους καὶ τῶν πολι- τικῶν ἀφεστᾶσι, προσίασι δὲ ἀεὶ πρὸς τὰ κοινὰ σφόδρα ὀλίγοι. ὥστε εἰ τοῦτο ἔγκλημα δίκαιόν ἐστιν, οὐκ ἄν τις φθάνοι πᾶσαν διώκων τὴν πόλιν. ἀλλὰ γὰρ εἰ τοῖς πλείστοις ἔξεστι σιωπᾶν καὶ οὐδένα ὑμεῖς τῶν μὴ βουλομένων πράττειν τὰ κοινά, ἀλλὰ ἰδίᾳ τὴν ἡσυχίαν ἄγειν ἄκοντα καὶ βιαζόμενον εἰς τοῦτο ἕλκετε, τί δήποτε μόνῳ πάντων Ἀθηναίων ἐμοὶ ταύτης οὐ μεταδώσετε τῆς ἀδείας καὶ τῆς ἐπιεικείας τῆς πᾶσι κοινῆς;