οὐδὲν οὖν ἄλλ’ ἢ δόξαν ἄπιστον ἀληθείας ἐξητασμένης, ἀπειρίαν πείρας, ἀμαθίαν ἐπιστήμης, 2 οὐδὲ μίαν Ma 4 ἡ μηδ’ scripsi e Ma ἡμῶν δ’ Ρ sed οὐ supra ἡμῶν m 2 8 ἂν inserui om MaP 11 κρυφαῖον scripsi coll p. 177, 9 κρυφιμαῖον MaP 14 κρινομένῳ scripsi κρινομένου MaP | περιεστηκότες Ma | ταῦτα Ma 15 τοῦ inserui om MaP | προκαλεῖσθαι scripsi auctore Cobeto προσκαλεῖσθαι MaP 16 κατηγορήσαοντας Ρ | τἀφανές olim conieci 18 οὐκ ante ἀδικούντων del Ma 22 ταῦτα scripsi αὐτὰ MaP | βούλει Ma 23 ἀλλ’ Ρ ἄγνοιαν γνώσεως, ἐκεῖνα τούτων ἐπίπροσθεν τίθησιν, ὅταν ἑαυτὸν πρὸ ἐμοῦ τιθῇ. τὰ μὲν γὰρ ἐμὰ ἴστε, τὰ τούτου δὲ εἰκάζετε. μάντεων μὲν οὖν τὰ ἀφανῆ στο- χάζεσθαι, δικαστῶν δὲ ἀφ’ ὧν ἴσασι τὴν ψῆφον τί- θεσθαι. ὅμοιον εἰ καὶ ψήφισμα ἄκριτον πρὸ τοῦ κε- κυρωμένου καὶ νόμον ἄκυρον πρὸ τοῦ ψήφῳ κειμένου, εἰ καὶ βίον ἄγνωστον τοῦ δεδοκιμασμένου προτιμήσετε. καὶ νῦν μὲν ὧς ἐκ νόμου δοκιμάσαι δέον ἀπαι- τεῖτε τοὺς ἀμφοτέρων βίους, τὸν δὲ μὴ κριθέντα προ- κρινεῖτε τοῦ πολλάκις; καὶ πῶς ἂν ἔχοι καλῶς μίαν ψῆφον ἐναντίαν τοσαύταις ἐνεγκεῖν καὶ τοῦτον μὲν ἰσχύσαι τὸ νῦν, ἄν, ὃ μὴ γένοιτο, πείσας κρατήσῃ, ἐμοὶ δὲ οὐδὲν ὄφελος αἱ μυρίαι νῖκαι; εἰ δὲ ἐν ἑτέρᾳ πόλει κρινόμενος παρεσχόμην γνώσεις ἐν ὅσαις ἐπιει- κής, οὕτως γὰρ ἴσως ἀνεπίφθονον εἰπεῖν, ἔδοξα, οὐκ ἂν ἐνίκων, ὅπουπερ ἂν ἦν ἡ κρίσις; ἕτεροι μὲν οὖν ὑμῖν ἀκολουθοῦντες ἀμείνω ἂν τὸν ὑφ’ ὑμῶν ἐπαινε- θέντα τοῦ μηδ’ εἰς ἐξέτασιν ἐλθόντος ἐψηφίσαντο, ὑμεῖς δὲ τοῖς ὑφ’ ὑμῶν ἐγνωσμένοις ἀπιστήσετε; καὶ τὸν δεῖνα μὲν δημότην ἢ φυλέτην εἰ παρεστησάμην μάρτυρα τοῦ τρόπου, κατ’ ἐκεῖνον ἄν, εἰ μή τις αὐτῷ 1 Enr. Suppl. 514 3 cf. p. 144, 17. Eur. fr. 973 N 2 15 Dem. p. 107, 24 1 ἐκεῖνα τούτων glossematis nomine delendum censet Hert- linus 2 τιθῇ scripsi τέμῃ MaP κρίνη olim scripsi 3 δ’ Ma | μάντεων scripsi auctore Cobeto θεῶν MaP 4 δυνατῶν Ma 5 et 7 εἴτε Hertlein 5 πρὸς Ma 8 νόμου scripsi auctore Gasda λόγου MaP 9 πρόκρινε ἴτε scripsi προκρίνετε MaP 12 ἰσχῦσαι olim 8cripsi at cf ad t. II 11, 5 | τονῦν MaP | πείσας κρατήση scripsi auctore Cobeto πείσῃ κρατῆσαι MaP 15 ἂν ἐπίφθονον Ρ 16 ὅπουπερ scripsi ὅποιπερ Ρ ὅπηπερ Ma ὅτου πέρι Heine 18 μὴ δ’ MaP ψευδομαρτυριῶν ἐπέσκηψεν, ἐκρίνατε, πάντων δὲ μαρ- τυρούντων μοι τῶν δ’ δικαστηρίων, ἐν οἷς αὐτοὶ δικά- ζοντες ἐκρίνατε, ἕτερα γνώσεσθε; ποῖον γὰρ οὐ συνη- γόρει μοι συνέδριον; οὐχ ἡ βουλὴ τῶν πεντακοσίων; οὐκ Ἄρειος πάγος; οὐχ ἡλιαία; οὐχ ὅ τι ἂν εἴποι τις; 18. Καίτοι φησὶν οὐ περὶ δωρεᾶς, ἀλλὰ περὶ τι- μωρίας κριθῆναί με καὶ περὶ τοῦ μὴ πονηρόν, ἀλλ’ οὐ περὶ <τοῦ> χρηστὸν εἷναι δοκεῖν. ἐγὼ δὲ εἰ μὲν δωρεᾶς ἄντικρυς οὑτωσὶ παρ’ ὑμῖν ἠγωνισάμην, ἐστε- H. IX 35 φανούμην ἂν εὐθὺς ὑπὸ τοῦ πρώτου | δικαστηρίου, καὶ πλείονος ἐξετάσεως οὐκ ἔδει· νῦν δὲ εἰ καὶ μὴ καθ’ ἑκάστην ἀγαθὸς δέδειγμαι κρίσιν, ἀλλ’ ὅμως οὐ κακός, ἀθρόαι γνώσεις ἀρετῆς εἰσιν. διὰ τί; ὅτι μίαν μέν τις ἐκφυγὼν αἰτίαν οὔπω δῆλον εἰ καὶ τὰ ἄλλα τοιοῦτός ἐστιν. οἷον ὁ δίκαιος εἰς χρήματα τάχα ἂν ἄλλως ὑβριστὴς φανείη. ὁ μέτριος ἐνταῦθα καὶ πλησίον τῶν νόμων ἴσως πονηρὸς ἐν τῇ ξένῃ. πρεσβεύει μέν τις ἀδωροδοκήτως, τὰ ἄλλα δὲ μισθοῦ πολιτεύεται. τὰ κοινά τις χρηστός, ἰδίᾳ δὲ οὐχ ὅμοιος. οὔκουν ἀξιόχρεως ἄφεσις ἐγκλήματος ἑνὸς τῆς ὅλης ἀρετῆς πίστις εἶναι τῷ τὸν αὐτὸν τὸν μὲν οὐ δοκεῖν ἀδικεῖν, ἕτερον δέ τινα. εἰ δέ τις διὰ πάντων κέκριται τῶν ἐπιτηδευμάτων καὶ 1 cf. p. 162.21. Aesch. Tim. p. 18,27. Dem. adv. Aphob. p. 846, 29. Plat. Theaet. p. 145 C 6 cf. p. 120, 1; 121, 9 18 Dem. cor. p. 310,22 20 Dem. p. 36,5; 1427,2 3 συνηγόρει scripsi auctore Spengelio συνηγορεῖ MaP 5 ὅτι scripsi ὅτι MaP 7 ἀλλ’ om Ma 8 τοῦ inserui om MaP 9 παρ’ ὑμῖν inserui e Ma om Ρ 10 ὑπὸ scripsi ἀπὸ MaP 12 καθsκάστην Ρ | ὅμως οὐ κακός scripsi ὅσω ὅσον Ma) σὺ κακοῖς MaP 13 κρίσεις Ma | διατί Ρ | μίαν μέν Ma sed ’ν μέν in ras m 2 14 τἆλλα Ma 17 εἰ ante πρεσβεύει MaP delevi auctoribus Hertlino et Cobeto καὶ coni Gasda 18 τἄλλα Ma 19 δ’ Ma | ὁμοίως? Gasda 20 ἐστὶ Gasda 21 τὸ μὲν et τι Gasda μήτε ἐν τοῖς ἰδίοις μήτε ἐν οἷς πεπολίτευται δέδεικται πονηρός, οὐκ Ἀθήνησιν, οὐκ ἐπὶ τῆς ξένης, οὐχ ἑκών, <οὐκ ἄκων>, οὐχ ὑπὸ προνοίας, οὐκ ἐκ ὁτιοῦν ὑπαίτιος ἐλήλεγκται, πάντα ἄριστος. τὸ γὰρ ἐν μέρει καὶ καθ’ ἕκαστον ἀναίτιον εἰς ἓν ἀρετῆς κεφά- ’λαιον ἀθροίζεται. οὐδὲ γάρ ἐστιν ἄλλη τις ἀνδραγαθία πλὴν τὸ κακίας πάσης ἐκτὸς εἷναι. εἰ μὲν γάρ ἐστιν ἐν θεοῖς ἀρετή τις ἑτέρα τελειοτέρα, θεὸς οἶδεν· ἀνθρώπου δὲ αὕτη μία ἀναμάρτητον ἐν ἅπασι δειχθῆ- ναι τὸν βέον. 19. Ὁρᾶτε δὲ οὕτως καὶ καθ’ ἕκαστον ἐξετάζοντες. τίνα δίκαιον ἡγεῖσθε; ὅστις οὐδὲν ἀδικεῖ, φήσετε. τίνα δὲ ἔμφρονα; ’τον οὐδὲν ἀγνοοῦντα τῶν προσηκόντων εἰδέναι· σώφρονα δέ, εἴ τις ὕβρεως καὶ ἀσελγείας ἀπήλλακται. καὶ μὴν καὶ ἀνδρεῖος ὁ μὴ δειλός, ἔνθα τόλμης καιρός ἐστι. καὶ πάσας ἑνὶ λόγῳ τὰς ἀνθρω- πίνας ἀρετὰς αὐτοῦ καμπτούσας ἰδεῖν ἔστιν ἄχρι τοῦ τῶν ἐναντίων ἀφεστηκέναι. φρόνησις μὲν ἀνοίας φυγή, δικαιοσύνη δὲ ἀδίκου φυλακὴ τρόπου, δειλίας δὲ τή- ρησις εὐψυχία, καὶ σωφροσύνη τὸ κρείττω τῶν ἡδονῶν εἶναι. καὶ πάντα ἀγαθὸς ὁ μηδὲν κακός. μάθοι δ’ 3 Her. VIII 87, 2 3 οὐκ ἄκων inserui om MaP | ὑπὸ προνοίας scripsi e Ma ὑπονοίας Ρ ὐπ’ ἀνοίας olim scripsi | οὐδ’ scripsi οὐθ’ MaP 4 πάντα scripsi coll 1. 21 πάντα πάντων Ma πάντων πάντων Ρ πάντως olim conieci 5 καθέκαστον Ρ 6 τίς Ma 8 τελεωτέρα Ma 9 δειχθῆναι scripsi e Ma δεικνύναι Ρ 10 τὸν βίον scripsi τὸν βιόν Ρ om Ma 11 καθέκαστον MaP 17 τοῦ om Ρ 19 τήρησις εὐψυχία, καὶ σωφροσύνη scripsi τήρησις εὐψυχία δὲ (om Ma) καὶ σωφροσύνη MaP 21 μάθοις δ’ ἂν ἐναργῶς Ma ἄν τις ἐναργῶς ἐπὶ τῶν ἀνδρῶν, οἱ τὰς ἀρίστας ἐπω- νυμίας ἐκτήσαντο τοῖς ἐπιτηδεύμασι. τί τὸν Ἀριστείδην εἶπον δίκαιον εἰς πάντας ἀνθρώπους; οὐχ ὅτι χρήματα H. IX 36 οἴκοθεν | ἀνήλισκεν εἰς τὴν πόλιν, οὐδὲ γὰρ ἐκέ- κτητο, ἀλλ’ ὅτι τῶν κοινῶν οὐδενὸς ἥψατο, πρὸς δι- καιοσύνης δόξαν ἤρκεσεν αὐτῷ. φήμην συνέσεως περι- έθηκε Θεμιστοκλεῖ τὸ μηδὲν ἀγνοῆσαι τῶν ἀναγκαίων. ἀνδρεῖος ὁ Μιλτιάδης, οὐ γὰρ ἔδεισε τοὺς βαρβάρους. ὁ Περικλῆς πιστός, οὐ γὰρ ὑπεῖχε τὴν χεῖρα τοῖς λήμμασιν. ὁ Σόλων θαυμαστός,] ὅτι οὐδεὶς αὐτοῦ πονηρὸς ἠλέγχθη νόμος, σοφώτατος ὠνομάσθη νομοθέτης. τούτων ἕκαστος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κἂν ἔτι πλείους εἴποι τις ἀγαθούς, ἐφ’ οἷς οὐχ ἥμαρτεν ἔδοξε κατωρθωκέναι. καὶ δικαίως. τῆς γὰρ θνητῆς φύσεως ἐπὶ τὰ χείρω φερομένης ὅστις αὑτὸν ἀνέσχεν ἀπὸ τῶν ἐμφύτων ἁμαρτημάτων, τέλειος τὴν ἀρετήν ἐστιν, ἣν ἡ θνητὴ χωρεῖ δύναμις. οὐδ’ ἔστιν ὅπως ἂν ἄμεινον οἰκηθείη πόλις ἢ μηδενὸς ἁμαρτάνοντος έν αὐτῇ. τοῦτο τέλος εἰς καλοκἀγαθίαν ἑκάστῳ, τοῦτο αὔταρκες εἰς εὐδαι- μονίαν τῇ πόλει. κἀμοὶ προσεῖναι τὰ βελτίω τῷ μὴ τὰ χείρω διέγνωσται, φρόνησιν μέν, ὁσάκις τὰ κράτιστα παρῃνέθη μοι, τὸ τοῦ Θεμιστοκλέους καλὸν καθ’ αὑτό, δικαιοσύνην δέ, ὅτι μηδὲ ἄκρᾳ τῇ χειρὶ 8 cf. p. 126, 3 9 Dem. p. 421, 18. Men. com. IV 159 M (= III p. 88 fr. 309 K) 15 plut. garr. p. 514 A; quaest. conv. III p. 649 C 17 Isocr. or. XII p. 261 b 3 εἶπον scripsi εἶπεν ἂν MaP | signum interrogationis posui cum Gasda colon Ma comma Ρ 5 πρὸς P 6 συν- έσεως Ma sed σεως in ras m 2 9 ἄμισθος Gasda 10 θαυ- μαστός cancellavi ut ortum e lectione varia verbi sequentis ὠνο- μάσθη τελευταῖος coni Hertlein | μηδεὶς Ma | ἠλέγχθη scripsi e Ma cum Cobeto ἐλέχθη P 12 εἴπῃ Ma 13 ἐφ’ scripsi ἐν MaP 14 μὴ ante δικαίως del Ma 19 ἑκάστων Ma 22 παρῃνέθη μοι scripsi παραινέσαιμι MaP 23 μὴ δὲ MaP τῶν δημοσίων ἔθιγον, δι’ ὅ καὶ μόνον Ἀριστείδης ἐτιμᾶτο, σωφροσύνην δέ, ὁσάκις ὕβρεως αἰτιαθέντα ἀφήκατε. ἀνδρείαν δὲ καὶ Κέφαλός μοι μαρτυρεῖ φιλο- κίνδυνον ὀνομάζων πολλάκις, εἴπερ ἐστὶν ἀνδρὸς εὐψύ- χου τὸ κοινῇ καλὸν ἀντὶ τοῦ καθ’ αὑτὸν ἀσφαλοῦς ζητεῖν, τὴν ἀρετὴν ὁμοίως τὴν Μιλτιάδου πάλιν. καὶ οὔτε δώρων εἶλέ τις ἐμὲ μᾶλλον ἢ τὸν ἄδωρον Περι- κλέα οὔτε νόμον ἤλεγξεν οὐκ ὀρθῶς εἰσενηνεγμένον οὐ μᾶλλον ἢ <τοὺς> τοῦ Σόλωνος. ὧν οὖν ἐκείνων ἑκάστῳ δόξαν ἀρετῆς ἀθάνατον ἐκτήσατο, οὐδὲ σύμπαντα ἐμοὶ μαρτυρίαν δώσει τοῦ καλῶς βεβιωκέναι;