οὑτωσὶ δὲ σκοπῶμεν ἐν βραχεῖ. Ἑλέ- νην κάλλιστον εἶναι κτῆμα τῶν ἐν Ἰλίῳ κρίνετε; οὐκ οἶμαί γε τοὺς σώφρονας. οὐκοῦν ἂν μὲν ἀποδῶτε τοῦτο, οὐχ ἕξετε ᾧ παρόντι δυσχεραίνετε· ἂν δὲ πολε- μεῖν | ἕλησθε, κρατηθέντες μὲν μετὰ τοῦ τὴν R IV 33 πόλιν ἀποβαλεῖν οὐδὲ ἐκείνην ἕξετε, νικήσαντες δὲ κεκινδυνευκότες ἂν εἴητε ὑπὲρ ὧν οὐ χρῄζετε. Εἰ δὲ δεῖ μηδὲν ὑποστειλάμενον εἰπεῖν, τοῦτο μόνον ἀπάντων πραγμάτων πρόδηλον ἔχει τὴν τελευ- τὴν καἰ ποτέρων ἔσται τὸ κράτος. μαντείας μὲν οὖν καὶ φήμας καὶ διοσημείας καὶ τὰ φαντασθέντα τὴν πρώ- 1 cf. t. II 387, 14 4 II. γ 156 10 Dem. p. 54, 28 13 ΙΙ β 300 sq. 1 που H | ἀγωνίζεσθαι scripsi ex HCBMViMaCl ἀγωνί- σασθαι Pa edd 2 καὶ om BMaCl | εἰ μηδὲ εἷεν οἱ ἀπαι- τοῦντες scripsi ex HCMVi μηδενὸς ἀπαιτοῦντος BPaMa sed in hoc del et καὶ εἰ μὴ δὲ εἷεν οἱ in marg m 2, Cl edd 3 ἐκβαλεῖν scripsi e BPaMViMaCl ἐκβάλλειν HC edd | δὲ om Pa | Ἑλέ- νην κάλλιστον εἷναι κτῆμα τῶν ἐν scripsi ἑλένην κάλλιστον εἷναι κτημάτων (κτῆμα C) ἐν C sed ἑλένην inser f, Μ κάλλι- στον εἶναι κτήματα κτημάτων Vi) ἐν HVi κάλλιστον εἶναι τὴν ἑλένην κτῆμα MaCl κάλλιστον εἷναι κτῆμα τὴν ἑλένην ἐν Β κάλλιστον εἷναι κτῆμα τὴν ἑλένην Pa edd 5 γε om Vi | μὲν ἂν Pa 6 ὧς HC sed in hoc in ᾧ corr f Ι δυσχεραίνετε Ma sed αι in ἁ corr et γρ εἶτε supra ἕτε m 2 | καὶ Pa sed δὲ su- prascr m 2 7 ἕλοισθε MVi ἕλεσθε Ma 8 οὐδ’ PaMVi οὐ σὲ Cl I ἕξετε Ma sed ε (3) in ’ ἂν corr m 2 9 καὶ ante κεκινδυνευκότες HCBPa edd delevi cum Sinteni | οὐ χρῄζετε] ἐχρῄζετε ViMa sed in hoc οὐ inser m 2, Cl 10 μὴ δὲ Η C ν sed ν add f | τοῦτο πρόδηλον ἀπάντων ἔχει μόνον Pa et γρ in marg Mor 11 πραγμάτων om Cl inser Ma 2 12 καὶ ποτέρων reposui ex HPaMViMaCl sed in hoc del et ποτέρων in marg m 2, et γρ in marg Mor ὁποτέρων C sed ὁ in καὶ corr f, Β sed ὁ suprascr, edd Ι τὸ om Vi 13 διοσημίας MaCl θεοῦ σημεῖα HCBVi et γρ in marg τὴν ἐν τῇ συλλογῇ τοῦ στρατοῦ καὶ ὅσα τοιαῦτα, παρ- ίημι, μή τις ἀλαζονείας αἰτιάσηται τὸν λόγον. ἀλλὰ τίς οὐκ οἶδεν ὅτι δύο ταῦτα μάλιστα τοῖς ἀγωνιζομένοις τὴν νίκην φέρει, ἓν μὲν τὸ τῆς στρατιᾶς ὑπερβάλλον, ἕτερον δὲ τῶν κρειττόνων ἡ συμμαχία; πότερον οὖν, ὦ Τρῶες, εἶναι νομίζετε Πρόνοιαν καὶ Δίκην καὶ Νέμεσιν καὶ περινοστεῖν τὰ ἀνθρώπεια καὶ τοὺς μὲν χρηστοὺς ἐπαινεῖν, τοῖς δὲ πονηροῖς ὀργίζεσθαι, καὶ τοῖς μὲν ἀποδιδόναι χάριν, παρὰ δὲ τῶν εἰσπράττεσθαι δίκην; ἔστι ταῦτα, ὦ Τρῶες, ἢ οὔ; ἔστιν, εἴ τε βούλε- ταί τις εἴτε μή. τί δέ, ὧς ἂν ἐθέλωσι, ταῦτα ἀνάγκη πράττεσθαι; ἀνάγκη. οὐκοῦν ἐκ τούτου δῆλον ὅτι κἂν 4 cf t. I 527, 3 6 Orph. hymn. prooem. 30 Mor I φαντασθέντα scripsi e MVi φοιβανθένται HC φοιβα- θέντα Β edd sed γρ φανθέντα in marg Mor φαθέντα Pa φανέντα MaCl | κατὰ ante τὴν inserendum coni Re | τηνπρώ- την Β 1 ἐν τῇ συλλογὴ scripsi e BPaMViMaCl et γρ in marg Mor συλλογὴν HC edd | καὶ ὅσα τοιαῦτα om Cl in marg inser Ma 2 2 τι Μ | ἀλαζονείας — τὸν λόγον scripsi e MaCl ἀλαζονείας et τῶν λόγων CVi ἀλαζονείαν et τῶν λόγων reliqui libri edd 3 μάλιστα inser Pa 2 4 τῆς om Pa Mor | στρατιᾶς scripsi e MaCl Par 3017 cum Gasda στρατείας reliqui libri edd 5 πρότερον HC sed in hoc in πότερον corr f 6 Πρό- νοιαν scripsi ex HCMVi et γρ in marg Mor θεοὺς reliqui libri edd | καὶ Νέμεσιν om HC et γρ in marg Mor 7 „post περινοστεῖν deesse videtur ἐπισκοποῦντας“ Re at cf. Plut. conv. p. 155 C τὰ τεκτόνων καὶ λιθοξόων ἔργα περινοστεῖς | ἀνθρώ- πινα B sed ἐία suprascr, Pa et γρ in marg Mor 8 χρηστούς αρα om MaCl 9 περὶ HBVi περὶ C 10 10 Τρῶες om B | ἤ οὔ; ἔστιν] ἔστιν ἐστὶν H) ἢ οὔ HCMVi 11 ἐθέλωσι C sed v οἱ θεοὶ add f οἱ θεοι suprascr Pa 2 | ἀνάγκη πράτ- τεσθαι scripsi ex HPaMViMaCl πράττεσθαι ἀνάγκη CB edd 12 ἀνάγκη om PaViMaCl inser Cf | ὅτι om Οἶ’ inser Ma2 εἰ κομιδῆ τινας εὐαριθμήτους Μενέλεως ἀγείρας ἐπε- στράτευσεν, ἴδει τὰ τῆς νίκης εἶναι τοῦ τὸ δίκαιον ἔχοντος σύμμαχον. τοσαύτης δὲ οὔσης τῆς παρὰ τῶν κρειττόνων ἐπικουρίας τοσοῦτον συνερρύηκε πλῆ- θος ὥστε μηδένα λόγον τῆς ἀκριβείας ἐφικνεῖσθαι. πολλοῦ γὰρ χρόνου διελθόντος ἀφ’ οὗ τὴν γῆν ἄν- θρωποι νέμονται καὶ πολλῶν ἤδη συστάντων πολέμων, τῶν μὲν πρὸς ὁμόρους, τῶν δὲ ἐπὶ τῆς ὑπερ- R IV 34 ὀρίας, οὐδεὶς οὔθ’ ἑώρακεν οὔτ’ ἀκήκοεν οὕτω πολλὴν κίνησιν τοῖς Ἕλλησι γεγενημένην. οὔτε γὰρ ναῦς οὔτε ἵππος οὔτε ἀνὴρ ὅπλα φέρειν δυνάμενος, οὐκ ἄρχων, οὐκ ἰδιώτης, οὐ τοξότης, οὐ ψιλὸς ἀπολείπεται τοῦ στόλου, ἀλλὰ πάντες πανταχόθεν ἀνήχθησαν. οὕτω πολὺς ἔρως τοῖς Ἕλλησιν ἐνέπεσεν ὑπὲρ τῶν δικαίων μάχεσθαι. καὶ τίς ἂν ἐξαριθμήσαιτο τοὺς καθ’ ἕκαστον, ὅπου γε καὶ τοὺς ἑκάστων βασιλέας οὐκ εὐχερές; ἀλλ’ ἐν κεφαλαίῳ λέγω. πᾶσα μὲν ἧκεν ἡ Βοιωτία, πᾶσα δὲ ἡ Πελοπόννησος, Ἀργὸς Πελασγικόν, 1 cf. t. IV 284, 5 8 cf. t. Ι 522, 19 15 cf. Xen. Hell. VI 1, 19 17 Xen. Cyr. VI 3,18 18 ΙΙ β 494; 559 sq. 681 sq. 1 τινας Pa sed ὀλίγους suprascr m 2, Mor sed γρ ὀλίγους in marg | εὐαρίθμους MVi | ἐστράτευσεν MVi ἐστράτευεν Η CB ἐπεστράτευεν MaCl 2 τὰ inser Pa 2 4 ἀπερρύηκε Ma sed σὺν supra ἀπ m 2 ἐπερρύηκε Cl 5 ἀφικνεῖσθαι HC 6 δὲ Μ Ι οἱ ante ἄνθρωποι Pa edd delevi 7 πολέμων συστάντων πολλῶν ἤδη B Re πολέμων συστάντων πολλῶν C πολέμων συστάντων MaCl | πολεμίων Μ 8 ὁμοίους Pa sed γρ ὁμόρους in marg Ι δ’ MaCl 10 γενομένην MaCl | οὔθ’ ἵππος οὔτ᾿ BPaMaCl 12 οὐ ψιλὸς om Cl inser Ma 2 | ἀπολέλειπται? 13 ἀνηνέχθησαν MaCl et supra ἀνήχθεισαν Pa 2 | οὕτως ἁ 15 καθέκαστον PaMVi 16 βασιλέας scripsi ex HCMVi έσς βασιλεῖς Β βασιλεῖς PaMaCl edd 17 ἧκεν om MaCl 18 πελοπόνησος CPaMMaCl | πελαγικόν Ma sed σ inser m 2, Cl ἡ τούτων ἐχομένη, ἐπὶ τούτοις Εὔβοια, Κρήτηι Κε- φαλληνία, Σαλαμίς, Ἀθῆναι, πολλοὶ μὲν ἠπειρῶται, πολλοὶ δὲ ἀπὸ τῶν νήσων. καὶ τῶν ἀρχόντων οἱ μὲν ἀνδρίᾳ νικῶσιν, οἱ δὲ συνέσει κρατοῦσι, παρὰ δὲ τοῖς ἀμφοτέρων ἡ κτῆσις καὶ τοὺς αὐτοὺς εὕροι τις ἂν καὶ συμβουλεῦσαι δεινοὺς καὶ πολεμῆσαι κρατίστους. οἴεσθε δέ τινα καὶ σοφὸν εἶναι παρ’ αὐτοῖς, εἰ δὲ βούλεταί τις, καὶ πανοῦργον, ἱκανὸν τὰ μὲν ἐκ τοῦ φανεροῦ κατεργάσασθαι, τὰ δὲ κλέψαι λανθάνοντα. 51. Ἀλλὰ καὶ παρ’ ἡμῖν, φησί, τινές εἰσιν ἄνδρες ἀγαθοὶ καὶ συμμάχους οὐκ ὀλίγους κεκλήκαμεν μεθ’ ὧν διοίσομεν τὸν πόλεμον. εστι μὲν οὖν ὁ πρὸς ταῦτα λόγος φορτικώτερος, οὔτε γὰρ ἑαυτὸν ἐπαινεῖν τινα νοῦν ἔχειν ἡγοῦμαι τό τε ἑτέρους κακίζειν προχείρως μικροψυχίας ἄν τινος εἴη, δεῖ δὲ ὅμως χρήσασθαι παρρησίᾳ, τοὺς δὲ λόγους τῆς ἀνάγκης νομιστέον.