ἔτι τοίνυν Ἀλέξανδρος μὲν οὐδὲν κεκτη- μένος ᾧ στέργειν ἄξιον ἐπεχείρει τῷ πλείονι καὶ τὴν αὐτὴν προσθήκην τε τοῖς ὑπάρχουσιν ἐποιεῖτο καὶ τοῦ μηδὲν ἐξ ἀρχῆς ἐσχηκέναι θαυμαστὸν ὁμολογίαν, ὥστε ἣν χρόνος ὅτε οὐκ ἣν Ἀλέξανδρος λαμπρός· οἱ δὲ ἡμέ- τεροι βασιλεῖς ἐκ μεγέθους τε τὴν πρώτην ἤρξαντο καὶ διετήρησαν εἰς τέλος τὸ μέγεθος. χωρὶς δέ τού- των Ἀλεξάνδρου μέν αὐξομένου κατὰ τὴν ἀρχὴν ἦσαν οἱ φάσκοντες ἀδικεῖσθαι, τὰ γὰρ ἑτέρων ἀφαιρούμενος ηὔξετο, οὗτοι δὲ ὁμοῦ τε μέγιστοι τῶν ἀπάντων εἰσὶ καὶ τὴν ἑτέρων οὐ περικόπτουσιν. ἄνωθεν γὰρ ἔχον- τες ὅσην ἄξιον οὐδεμιᾶς προσθήκης προσδέονται. 55. Ὁπότ’ οὑν Ἀλέξανδρος καὶ Δαρεῖος καὶ Κῦρος 20 φαυλότεροι τῆς ὑπὲρ αὐτῶν δόξης ἀναφαίνονται παρὰ 2 Men. p. 377, 9 6 cf. t. II p. 136,6 | cf. t. III p, 348, 15 R. Thuc. I 19 7 cf. p. 286, 5. Plat. Phaedr. p. 247 Β 5 ἶσον Ρ sed ~ in ' corr m 2 8 ἁψίδος CUIB ἀψῖδος MoBaBal edd ἀψίδος La ἀψῖδος Μ cf. t. Ι 506, 10 | κεκτη- μένος οὐδέν ἁ 9 ὧν CaM sed in hoc ν eras | ἐπιχειρεῖ Bal Mor 10 τε om UI 11 ἐξαρχῆς LaM | θαυμαστὸν Ρ sed ὸν ex ὴν corr m 2, Re θαυμαστ cum ras 2 litt U θαυμαστῶς La θαυμαστὴν reliqui libri Mor | ὥστ’ CMo 13 τὴν πρώ- την in τηνπρώτην corr P 4 17 ἀνθρώπων Re 18 καὶ om Mor 2 | ἑτέρων Mor sed γρ ἑτέρου in marg 19 οὐδέ μιᾶς ΙΜ 20 ὁπόταν Β | κῦρος Ρ sed ~ e ' corr m 2 21 αὑτῶν Ρ sed ‘ in ’ corr m 2, Β | ἀναφέρονται C sed αιν suprascr s, La et γρ in marg Mor ἀναφέρονται Μο τὸ πρὸς τούτους κρίνεσθαι, ποῦ τὸν λοιπὸν κατάλογον R III 291 τῶν βασιλέων | τάξομεν, ἡνίκα ἂν εἰς τούτους ἀποβλέπωμεν; 56. Ἔοικε δὲ κατὰ μικρὸν ὁ λόγος εἰς τὸ πρόσω χωρῶν αὐταῖς ἤδη προσάγειν ταῖς πράξεσιν αἳ μετά κινδύνων ἐτελέσθησαν. καὶ ἔγωγε μείζω κίνδυνον ὁρῶ τοῖς λέγουσιν ἐπικείμενον ἢ τοῖς παραταξαμένοις αὐτοῖς. οὕτως οὐ φαυλότερον εἰπεῖν τι τῶν μεγίστων ἢ κατορθῶσαι. τοσοῦτον δὲ ὑπειπεῖν ἄξιον. ἡμῖν γὰρ ἡ γνώμη νῦν οὐχ ἱστορίαν συνθεῖναι πάντα περιλαμ- βάνουσαν οὐδέ διήγησιν ψιλὴν ἀποτεῖναι μηδὲν ἔξω καταλείπουσαν ἑαυτῆς, ἀλλ’ εὐφημίαν τινὰ τοῖς σω- τῆρσι τῆς οἰκουμένης ἀναθεῖναι. ἔστι δὲ τοῦ μὶν ἱστορίαν συντιθέντος διὰ πάντων ἐφεξῆς τῶν εἰργασ- μένων ἐλθεῖν, τοῦ δὲ ἐγκωμιάζειν ἐπιχειροῦντος μὲν εἶδος εὐφημίας παραλιπεῖν, οὐ μὴν διὰ πάντων ἕκαστα διελθεῖν. ὅπερ οὖν περὶ τῆς τροφῆς καὶ παι- δείας πεποιήκαμεν ἑκατέρου μὲν εἰς μνήμην ἐλθόντες, οὐ μέντοι καθ’ ἑκάτερον ἀπάντων, τούτῳ καὶ κατά τῶν ἐν τοῖς πολέμοις ἔργων χρηστέον. εἰ μὲν οὑν οἷόν τε ἣν εὐχῆς τυχεῖν, δέκα μέν οὐκ ἄν μοι στόματα κατὰ τὸν Ὅμηρον ᾐτησάμην γενέσθαι, δύο δὲ ἀντὶ παντὸς ἐβουλήθην ἄν μοι παρὰ τοῦ κρείττονος 5 Men. p. 372, 27 10 cf. p. 213, 8 sq. 22 II β 489 1 τούτοις C sed υ supra ι 8 et postea del, Ca τούτους(??) Μο | τῶν λοιπῶν Bal Mor 4 δέ καὶ Mor 9 εἰπεῖν UICa LaM 10 πάντα συνθεῖναι La 16 εὐφημίας εἶδος Β 17 „malim καθ’ ἕκαστᘘ˜“ Re | οὖν καὶ La | ἐπὶ UI sed in γρ περὶ suprascr m 2 | τε ante καὶ CaBal edd delevi 19 καθ- εκάτερον Ca 20 πολεμίοις CP sed in hoc in πολέμοις corr, I sed in πολέμοις corr m 3, La et γρ in marg Mor 22 γλώσ- σας Μο 23 ἀντὶ παντὸς om Β ὑπάρξαι, ἵν’, ὥσπερ τὰ ἄλλα κατὰ συζυγίαν ὁ λόγος ἐπαινῶν ἐχώρει, οὕτω κἀν τοῖς πολεμικοῖς ἔργοις τὸ ἴσον διεσωσάμην· ἐπεὶ δὲ τοῦτο εὔξασθαι μὲν ῥᾴδιον, λαβεῖν δὲ οὐ δυνατόν, τὴν τῶν βασιλέων ἡλικίαν ὁ λόγος ἀκολουθίαν ποιείσθω καὶ κοσμήσας οὕτως ὅπως ἂν δύνηται τὰ περὶ τὴν Πέρσιδα τοῦ πρεσβυτέρου ἐν- τεῦθεν ἐπὶ τὴν ἐσπέραν μεταχωρείτω | ποικίλοις R III 292 ὁμοῦ καὶ μεγίστοις ἔργοις ἐντευξόμενος. 59. Μικρὰ δέ μοι προδιαλεχθῆναι περὶ τοῦ θειο- τάτου τῶνδε πατρὸς ἀναγκαῖον, οἶμαι δὲ οὐκ ἐλάττω συντελέσειν εἰς τὴν προκειμένην εὐφημίαν τουτὶ τὸ μέρος ἢ σύμπαντα τὰ λοιπά. ὁμολογεῖται μέν γὰρ ἐκεῖνος ἅπασι τοῖς εἰς ἀρετὴν φέρουσιν ἅπαντας τοὺς ἔμπροσθεν παραδραμεῖν, τούτου δὲ οὕτω σαφοῦς ὄντος καὶ διπλῆν οὐ δεχομένου γνώμην πάλιν ὁμολογεῖται τῇ κατά πόλεμον ἀρετῇ τοσοῦτον αὑτὸν παρελθεῖν ὅσον τοῖς ἅπασι τοὺς λοιπούς. πολλῶν γάρ, οἶμαι, πολέ- μων ἐκείνῳ συστάντων, τῶν μὲν πρὸς ὁμοφύλους, τῶν δὲ πρὸς τοὺς βαρβάρους, οὐδείς ἐστιν ὂν οὐ κ·ατὰ νοῦν θέμενος ἀπηλλάγη οὐδὲ πρὸς ὂν ὑπακούσαντι μετεμέ- λησεν οὐδ’ ὃς ἄνευ λαφύρων αὐτὸν ἀπέπεμψεν, ἀλλ’ 3 ἶσον ΜοΡ sed in hoc ~ in ' corr m 4, Ca | διεσωσάμην scripsi διεσώσατο(??) Μ διασώσων La διεσώσαμεν reliqui libri edd 4 δ’ Re 5 ἀκολουθίαν ὁ λόγος BBal sed in hoc β supra ἀκο- λουθίαν et α supra ὁ λόγος m 2 6 τὴν inser B 2 | τὰ τοῦ 7 ὁ λόγος post ἑσπέραν Mor del Re 8 ἐντευξόμενος I sed ενος in ras m 3 10 δὲ] δ’ οὑν CMo δ’ Re | ἔλαττον Bal 12 ὡμολόγηται CMo sed in hoc ὁμολογεῖται suprascr, Β ὁμο- λογεῖ τε La 16 ὡμολόγηται CMoB ὁμολογεῖτε La 16 αὐ- τὸν C sed ’ in ‘ corr f, I sed ’ eras et ‘ supra α, CaLa Mor αὐτὸν U 17 λοιπούς voce des Bal 18 συστάντων ἐκείνω Β | τῶν Ρ sed ~ add m 4 | τῶν Ρ 19 τοὺς Ρ sed πρὸς βαρ- βάρους in marg m 3 om CMoB 20 ὐπακούσαντι M sed ὐπαμτιάσαντι in marg m 3 21 οὐδὲ Re ὥσπερ συγγραφὴν πρὸς τὴν Τύχην ὑπέρ νίκης ἀϊδίου πεποιημένος οὕτω θαρρῶν τε τὰ ὅπλα ἐτίθετο καὶ ταῖς ἐλπίσι τὸ τέλος σύμφωνον ἐκομίζετο. ἐκείνῳ τοι τῷ πάντα ἀρίστῳ καὶ νικᾶν εἰθισμένῳ καὶ δεινέ τὰ πολέμια τὸ Περσικὸν ἔθνος τὰς χεῖρας ἀντήρατο. κἂν ἐξετάζῃ τις μετ᾿ ἐμπειρίας τοὺς χρόνους, τέραν εὑρήσει τὴν ἀρχὴν τοῦ πολέμου τῆς ἐκείνου μεταστάσεως, ὥστε πρὸς μὲν ἐκεῖνον ὁ πόλεμος ἐκι- νήθη, εἰς δὲ τὸν παῖδα τοῦ πολέμου τὸ ἔργον κατέβη. πρὸς οὖν τί τοῦτο λέγω καὶ τί βουλόμενος ἐπεισή- γαγον τὸ μέρος; ὅτι εἰ μὲν ἐκείνου περιόντος τὴν ἡσυ- Χίαν ἦγον, ἐπεὶ δὲ μετήλλαξε τὸν βίον, τοῖς ὅπλοις ἐπεπήδων, οὐ σφίσιν ἂν αὐτοῖς ἔδοξαν μᾶλλον θαρρεῖν R III 293 ἢ τοῦ μετ᾿ | ἐκεῖνον καταφρονεῖν, εἰ γὰρ τὸν ἐκείνου βίον μέτρον τῆς ἡσυχίας ἐπεποίηντο, τοῦτ’ ἂν ἅπασιν ἐδείκνυσαν· ἐπεὶ δὲ πρὸς αὐτὸν ἐκεῖνον ἔγνω- σαν διακινδυνεύειν, εὔδηλον ὅτι τοῖς ὑπάρχουσι πι- στεύοντες εἰς τὸν πόλεμον εἰσῆλθον, ἀλλ’ οὐκ οἰηθέν- τες συναν·ῃρῆσθαι τὸν φόβον. 2 cf. Thuc. II 2, 3 et Xen. Anab. Ι 6, 4 cum notis Kruegeri 8 cf. t. III p. 453, 14 12 Iul. or. Ι p. 18 Β 2 ἐπέθετο Β | καὶ τὸ ταῖς ἐλπίσι τέλος Mor 8 τὸ om CaM 4 τῷ om Ca 6 τίς Μ | μετ’ Ρ sed τ in ras m 2 | μετεμπειρίας La | (ἐμπειρίας Patm sed γρ ἀκριβείας in 12 εἶχον La | δὲ inser P 2 13 ἂν om CMoPLaBM | αὐτοῖς C sed οὺς suprascr f αὐτοῖς La | ἔδοξαν ΡΙ sed αν in ras P 3 I 2 ἔδοξ cum ras 1 litt ἁ ἔδοξε reliqui libri sed e δόξαν corr M 2 | θαρρεῖν Μ sed ῥεῖν in ras m 2 14 τοῦ μετ’ ἐκεῖνον scripsi e C sed λείπει τὸ κρατήσαντος in marg f, UICaLaBM τοῦ μετ’ ἐκεῖνον κρατήσαντος Μο τῶν ἐκεῖνο· Ρ sed ῶν in ras 3 litt et ἐκείνου ex ἐκεῖνον corr m 1, edd sed „mallem tamen τῶν ἐξ ἐκείνου“ Re | οἱ La 15 πεποίηντο PUICaM Mor πεποιημένοι La | τοῦτο Ρ sed ο in corr m 2, UICaLaBM 17 ἄρχουσι La 18 τὸν om La | ἂν post οὐκ Re delevi 62. Ἃ τοίνw Πέρσας ἐπῆρεν εἰς τοσοῦτον κίνδυ- νον ἀναρρίψαι, βούλομαι φράσαι. καὶ γὰρ οὐδὲ εὔλο- γον εὐθὺς ἀκούσαντι φαίνεται τοὺς ἀγαπῶντας ἐν τοῖς ἔμπροσθεν χρόνοις εἰ μή τις αὐτοὺς ἐνοχλοίη, τούτους ἐξὸν ἄγειν ἡσυχίαν πολεμεῖν ἂν ἐθελῆσαι. τοῦτο τοί- νυν βούλομαι συντομώτερον εἰπεῖν, ὥσθ’ ἅπασιν εἶναι δῆλον, ὧς οὐκ ἀπὸ βραχείας γνώμης εἰς τὸν πόλεμον κατέστησαν.