τρίτον δὲ ὃ καὶ μέγιστον, ᾔδει γὰρ κατὰ τὴν ἀπό- στάσιν ἀκριβεστέραν τὴν δοκιμασίαν ληψόμενος. ὅσα μὲν γὰρ ἐν τῷ μετ’ ἐκείνου συνδιατρίβειν ἐπράττετο, οὐ τῆς τῶν σωφρονούντων ἡγεῖτο γνώμης ἢ τῆς τοῦ | R III 287 συνεῖναι μᾶλλον ἀνάγκης εἶναι· εἰ δὲ καὶ καθ’ αὑτούς γενόμενοι καὶ τὴν ἐκ τοῦ χωρισμοῦ προσλαβόν- τες ἐλευθερίαν τὴν ἴσην ποιήσαιντο τῆς τάξεως φυλα- κήν, ἴσως ἤδη τῆς φύσεως ἡγεῖτο τὴν σωφροσύνην ἔσεσθαι καὶ κρείττονας φανεῖσθαι τῆς παροιμίας ἣ τοῖς ὀφθαλμοῖς ὁρίζειν τὴν αἰδῶ βούλεται. 46. Ὁ μὲν δὴ τοιούτοις τοῖς λογισμοῖς ἐξέπεμπεν, οἱ δὲ πόθῳ μὲν τοῦ πατρὸς μένειν ἐπεθύμουν, τῷ δὲ μὴ τολμᾶν ἀντιτείνειν οἷ βαδίζειν ἐχρῆν ἠπείγοντο. ἐπεὶ δὲ κατέλαβον τοὺς δεδομένους χώρους, ἀμείνω πάσης εὐχῆς τὴν πεῖραν παρείχοντο τοῖς μὲν δεξαμέ- νοις ἔθνεσιν ἀντὶ πατέρων φανέντες, τὸν δὲ ἐκπέμψαντα πανταχῆ σεμνότερον ἀποφήναντες, ἃ μὲν εἰδότες ταῖς μελέταις βεβαιωσάμενοι, ἃ δὲ προσλαβεῖν ἔδει ταῖς ἐμπειρίαις κτησάμενοι, τῷ μὲν χρόνῳ τῆς 11 Euseb. vit. Const. IV 52 12 Ar. Vesp. 447. Prov. Bodl. 172. 206. Suid. s. v. αἰδώς 22 sq. Iul. or. I p. 12 Α 1 ὠχυρώσαιτο Bal ὠχυρώσαιντο Mor 2 ἀμελετήτους Ρ sed ε (2) et ήτους in ras m 2 3 τῆς ante πολεμικῆς Re de- levi | ὅτι Μ | μεριμνήσωσιν La μεριμνήσουσι CUM σουσιν Μο 4 ὃ inserui e CMoCaM et marg Bal coll. p. 198, 15 om reliqui libri edd | ἤδη MoLa 6 συνδιατρίβειν C sed ειν in ras f διατρίβειν CaM 8 καὶ om Mor 9 ἑαυ- τοὺς CaM | γινόμενοι LaB 13 βουλεύεται La 14 τοιούτοις scripsi e ΜοΡ sed in hoc γρ τούτοις in marg m 3, UCaM τούτοις reliqui libri edd | τοῖς om CaM 16 ἧ CaM 17 δε- δομένους Bal sed δεομένους in marg m 2 19 δ’ Re ἡλικίας εἰς παῖδας τελοῦντες ἔτι, τῷ δὲ τῆς συνέσεως ὀξυτέρῳ τοῖς πρεσβυτέροις ἁμιλλώμενοι, παντὸς μὲν ἄμεινον τὸ πρακτέον ἀνευρίσκοντες, οὐδὲν δὲ ὧν γνοῖεν ἐπιτελοῦντες πρὶν κοινῶσαι τῷ γεννήτορι, τῶν μὲν οἰκείων βουλευμάτων ἐκεῖνον κριτὴν ποιούμενοι, τῶν δέ ἐκείνου δογμάτων αὑτοὺς διακόνους ἀποφαίνοντες, πολλὴν μέν ἐξουσίαν κεκτημένοι, ἥκιστα δὲ ταῖς ἐξου- σίαις καταχρώμενοι, τὰς μὲν ἡδονὰς τῇ σωφροσύνῃ νικῶντες, τὰ δὲ σώματα τοῖς γυμνασίοις ἐπιρρωννύν- τες, μᾶλλον ἐπ’ αὐτοῖς ἢ τοῖς τροπαίοις τῷ πατρὶ με- γαλαυχεῖσθαι παρέχοντες, πολλῇ μὲν ἠπείρῳ τοῦ φύ- σαντος διειργόμενοι, πᾶσι δὲ τοῖς πραττομένοις παρεῖ- ναι τὸν πατέρα νομίζοντες. καίτοι ταῦτα τῷ μὲν ἀπλῶς σκοποῦντι κόσμος τῶν εἰργασμένων μόνον καθ- ίσταται, τὸ δὲ ἀληθὲς κοινὴ τῶν εἰργασμένων καὶ τοῦ κρίναντος εὔκλεια γίνεται. οἱ μὲν γὰρ τῇ τῶν ἔργων ἀποδείξει κοσμοῦνται, τῷ δὲ προσηκόντως ἑλο- μένῳ κρίσεως ὀρθῆς δόξα περιγίνεται καὶ συμβαίνει δι’ ἀλλήλων εὐδοκιμεῖν ἀμφοτέρους, τοὺς μὲν | παρὰ R III 288 τοῦ μεγίστου βασιλέως τὴν ψῆφον ἔχοντας, τὸν δὲ τῇ τῶν αἱρεθέντων ἀρετῇ βεβαιουμένης τῆς ψήφου. 4 cf. ad p. 214, 6 2 ἁμιλλώμενοι Μο cf. p. 186, 8 3 εὑρίσκοντες La 4 κοινωνῆσαι La 5 ποιούμενοι C sed μενοι in ras f 6 δ’ Re | ἐκείνων Bal | αὑτούς Ρ sed ‘ in ras m 2 αὐτούς MoLaM Mor 7 πολλὴν C sed λὴν in ras f 9 σώματα om Bal sed in marg add m 2 10 οὐ ante μᾶλλον in marg Bal 2 et edd delevi | δ’ οὖν post μᾶλλον U, ras 2 litt I, μὲν Β | τρο- παίοις scripsi τρόποις libri sed in τρόπαίοις corr M 2, edd 14 μόνον CP sed ω supra o (2) C f P 3 om Β 16 δ’ Re | κοινὴ UCa 16 γίγνεται CMoCa 18 ἡ δόξα La I περιγίγνεται Μ παραγίνεται La 20 μεγίστου Bal sed μεγάλου in marg m 2, Mor sed γρ μεγάλον in marg | τὸν Ρ sed' add m 4 ψήφου 1 sed ou in ras m 3 48. Ἀεὶ μὲν οὖν ἔγωγε τῆς παρούσης βασιλεί·ας τὸ πηδάλιον ἐν τῇ τοῦ κρείττονος ᾠήθην ἐγκεῖσθαι χειρὶ καὶ τούτου μέν τὴν ἀπόδειξιν πολλὰ πολλαχόθεν ἐπιρ- ρέοντα παρεῖχεν, οἶμαι δέ, εἰ καὶ μηδὲν ἦν ἕτερον ὁ ταύτην παρίστη τὴν δόξαν, ὁ γε μέλλω φράσειν, πάν- τὼς ἂν ἐπὶ ταύτην ἀγαγεῖν τὴν γνώμην. ἐπεὶ γάρ, ὅσον ἐδόκει τῷ κρείττονι, τὴν οἰκουμένην ὁ τῶνδε πα- τὴρ ἰθύνας αὖθις ἀπῆλθε συνεσόμενος τῷ τῇδε κατα- πέμψαντι, τοσούτου πράγματος συμβάντος οὐκ ἐκινήθη τὰ τῆς βασιλείας οὐδὲ μετέστησε τούς κληρονόμους τῆς ἀρχῆς τῶν συμβάντων οὐδέν, ἀλλ’ ἔμεινε μὲν ἐπὶ τῆς ἴσης τάξεως, ἔμεινε δὲ οὐ χωρὶς πραγματείας οὐδὲ ἄνευ τοῦ χρήσασθαι ταῖς χερσὶ τοὺς διαδεξαμένους εἰς τὸ κατασχεῖν βεβαίως τὰ δοθέντα. ἀμφοτέρων δὴ τούτων ἔγωγε συνήδομαι τοῖς βασιλεῦσι μάλιστα τοῦ τε παρὰ τοῦ πατρὸς λαβεῖν τὴν ἀρχὴν καὶ τοῦ τῆς γενομένης ταραχῆς φανῆναι κρείττονας. ἐνταῦθα γάρ, εἴπερ που, συνηνέχθη τό τε δίκαιον καὶ τὸ τῆς ἀνδρίας. εἴτε γὰρ μὴ τὴν παρ’ ἐκείνου ψῆφον ἔχοντες διά σφῶν αὐτῶν τὴν βασιλεί·αν ἐκτήσαντο, εὐψυχίας 2 cf. p. 201 not. 3 17 Zos. II 41. Aur. Vict. ep. 41 2 κεῖσθαι UI sed in hoc ras 2 litt ante x 5 παρίσται Μο παρίσταται in marg Mor | πάντ cum ras 2 litt Ca 6 ἐπειδὴ ILaB 8 τῇ Bal sed τῇδε in marg m 2 9 τοιού- του ἁ 11 ἀρετῆς CPUICaBM et γρ in marg Mor 12 δ’ Re | οὐδ’ CMoP sed in hoc ’ in ras m 2, Bal edd 13 χερσὶν La 16 δὴ τούτων ἔγωγε συνήδομαι I sed δὴ τούτων ἔγωγε συνη in ras 13 litt m 2 | δὲ Ca 19 ἀνδρίας reposui e CMoP sed in hoc ι in ει corr m 3, UCaB ἀνδρείας reliqui libri edd cf. p. 233, 5 et 8; 253, 6; 271, 17; 293, 5 et 12 et 16 | ἐκείνου 1 sed ου in ras m 3 ἐκείνων U 20 ἐκτήσαντο scripsi e CMo sed in hoc ἐκτῶντο in marg marg, LaB ἐκτῶντο reliqui γρ ἐκτήσαντο in marg P 3 Bal 2 Mor, edd μέν ἂν εἶχεν ἡ κτῆσις ἀπόδειξιν, ἡ δὲ τοῦ δικαίου μερὶς οὐ προσῆν ἂν τοῖς γιγνομένοις, εἴτε δόντος ἐκεί- νου μηδὲν προσυπῆρξε δύσκολον, ἀλλὰ κατὰ πολλὴν ἡσυχίαν ἐξῆν ἀπολαύειν τῶν δοθέντων, τὸ μὲν δικαίως κρατεῖν ὡμολόγητ’ ἄν, ἡ δὲ τῆς ἀνδρίας εὔκλεια τοῖς τοῦ δικαίου λογισμοῖς οὐκ ἂν συνυπῆρχε. νῦν δὲ τὸ μὲν πὰρ ἑκόντος λαβεῖν δικαιοσύνης, τὸ δὲ τῶν δει- νῶν γενέσθαι βελτίονας τῆς ἐσχάτης ἀνδρίας σημεῖον. 50. Πάρεστιν οὖν τῷ βουλομένῳ σκοπεῖν, εἴτε μι- κρῶν ἀγαθῶν αἰτιῶμαι | θεοῦ κηδεμονίαν εἴτε τὸ R III 289 τῶν πραγμάτων ὑπερβάλλον οὕτως ἀναπείθει φρονεῖν. τίς ἂν οὑν ἀμείνω τῆςδε βασιλείαν ἐπιδείξειε τῆς ὑπὸ μὲν τῶν προγόνων κτηθείσης, ὑπὸ δὲ τοῦ πατρὸς αὐξηθείσης, ὑπὸ δὲ τῶν νῦν ἐχόντων βεβαιωθείσης; τίς ἂν τοὺς ἀρίστους τῶν ἐν μνήμη τοῖσδε παραβάλ- λειν ἐπιχειρῶν οὐκ ἂν ἀγνοεῖν δόξειε πραγμάτων φύ- σιν ἱν τε καὶ μέτρα; Ξέρξην μὲν οὑν ἐῶμεν, εἰ δο- 12 Men. p. 372, 21; 376, 31 2 πρὸς ἦν La | γινομένοις Β 3 προσυπῆρξεν La προσυπῆρξε Mor sed γρ προυπῆρξε in marg 5 ὡμολόγητο Β ὡμολόγοιτ’ UM ὡμολογεῖτο La | ἀνδρίας εὔκλεια scripsi ἀνδρείας εὔκλεια ΜοΡ sed in hoc in ras m 2 et ει in ι corr m 3, Μ sed in hoc ἀνδρείας εὔκλ in ras m 3, Bal edd εὐκλείας ἀνδρία C sed ἀνδρείας εὔκλεια in marg n, UICaB εὐκλείας ἀνδρεία La 6 συνυπῆρχεν La 8 ἀνδρίας reposui e CP sed in hoc ι in ει corr m 3, UIB ἀνδριάς Μο ἀνδρείας reli- qui libri edd 11 φωνὴν Bal sed in marg φωνεῖν m 2 et φρονεῖν m 3, Mor 1 φρονεῖν Mor 2 sed γρ φωνεῖν in marg 12 τῆς δέ La 13 μὲν om Bal sed in marg add m 2, Mor | τιθείσης Bal | ὑπὸ — 14 βεβαιωθείσης in marg I 2 14 νῦν Mor 2 sed γρ νοῦν in marg νοῦν Bal Mor 1 om La | ἀρκὀντων Mor 2 sed γρ ἐχόντων in marg 15 τοῖς δὲ La τίς δὲ Bal 17 καὶ μέτρα in lac 5—6 litt om La | μέτρον Bal in marg, Mor | οὖν in marg κεῖ, τὸν ἀνοίᾳ τὰ μέγιστα δυστυχήσαντα καὶ Καμβύ- σην τὸν εἰς μανίαν ἐκκυλισθέντα· Δαρεῖον δέ, εἴ τῳ φίλον, παραθέντες ἐξετάσωμεν καὶ Κῦρον ἐκεῖνον τὸ θαῦμα μικροῦ σύμπαντας κατέσχε. Κύρου μὲν τοί- νυν εὐθὺς γενομένου κατεψηφίσθη θάνατος καὶ ταῦτα ὑπὸ τῶν προσηκόντων, καὶ εἰ μὴ συμφορὰ γυναικὸς βουκόλου τὸ βρέφος διέσωσεν, οὐκ ἂν ἣν Κῦρος οὐ- δαμοῦ. ἀνδρωθεὶς δὲ καὶ κινήσας Πέρσας Μήδοις ἐπελθὼν τὸν πάππον διέφθειρε τὸ μέν τι πλεονεξίας ἐπιδειξάμενος, τὸ δὲ δυσσεβείας οὐ πόρρω. τὸ μὲν γὰρ τὴν οὐ προσήκουσαν ἀρχὴν ἁρπάσαι πλεονεξί·ας, τὸ δὲ προσεῖναί τινα περὶ τοὺς οἰκείους φόνον οὐκ εὐσεβές. Δαρείω δὲ τὴν βασιλείαν ἔδωκαν ἱπποκόμου τέχνη καὶ ἵππος δύσερως καὶ χρεμετισμὸς μεμηχανη- μένος. οἱ δὲ ἡμέτεροι βασιλεῖς εὐθὺς μὲν ὧς ἐτέχθη- R III 290 σὰν, ὑπὸ κοιναῖς | ἁπ·άντων εὐχαῖς ἐτρέφοντο, εἰσκληθέντες δὲ τὴν βασιλείαν ἔλαβον, οὐκ ἐκκλεισθέν- τες εἰσεβιάσαντο. 1 Her. III 33 3 Her. I 108 | Euseb. vit. Const. I 7 6 Her. I 111 8 Her. I 123 sq. | Iul. or. I p. 41 C 18 Her. III 85 sq. Them. or. II p. 86 b 18 Arist. Av. 32 1 δυστυχήσαντα Μο sed δυσ in ras m 2 2 ἐγκυλισθέντα La | δαρεῖον C sed α in ras f, I sed ~ et ov in ras m 3 δα- ρειω U sed ω in o corr et accent. supra ι eras δαρείῳ Μο Re 3 κῦρον Ρ sed ~ e ' corr m 2, Μ sed ~ in ras m 2 4 τοί- νυν scripsi ex UICaLaBM οὖν reliqui libri sed in ras 5 litt P 2, edd 5 γενομένου C sed νο in ννω corr s 6 συμφορὰ La 7 κῦρος Ρ sed ~ e ' corr m 2 8 κινήσας C sed in νι- κήσας corr f, Bal sed νικήσας in marg m 2 νικήσας ΜοΒ Mor 2 Re (sed „malim κινήσας“) 9 τοι PI sed in utroque o eras, CaMBal Mor 10 τὸ (1) Ρ sed add m 4 11 τὴν οὐ Re οὐ τὴν libri Mor 13 ἔδωκαν — 17 βασιλείαν om Ca ἔδωκαν scripsi e CMoI sed in hoc ωκ in οσ corr m 3, ΒΜ ἔδοσαν U ἔδωκεν reliqui libri edd | ἱππομάχου Β sed κόμου m 2 15 μὴ Bal sed οἱ in marg | μὲν om 53. Οἶμαι τοίνυν ποθεῖν τινας ἐν τῷ λόγῳ τὸν Ἀλέξανδρον ἰδεῖν τοῖν βασιλέοιν ἡττώμενον. ἔστι δὲ οὐδέν ἔργον τὴν νίκην ταύτην ἐργάσασθαι. εὐθὺς τοίνυν χῷ τῶν προγόνων ἀξιώματι παρεληλύθασι τὸν Ἀλέξανδρον. ποῦ γὰρ ἴσον ἢ παραπλήσιον Ἀμύντας, ἄνθρωπος ὑποτελὴς φόρου, ἢ Φίλιππος κλέπτων τὰς πόλεις καὶ πατέρων ἀρεταὶ ψαύουσαι τῆς οὐρανίας ἀψῖδος;