ΠΕΡΙ πενίας. Πλούσιον ἄνθρωπον ἄνθρωποι νομίζουσί R 250 τε καὶ ὀνομάζουσιν, ὅτῳ πολὺς μὲν χρυσός, πολὺς δὲ ἄργυρος καὶ γῆ καὶ ἀνδράποδα καὶ οἰκία καὶ συνοικίαι καὶ νῆες καὶ βοσκήματα. καὶ ὅτῳ γε μὴ πάντα ἔνι μὲν ταῦτα, ἒν δέ τι τούτων ὅτι πλεῖστον, καὶ τοῦτον οὕτω καλοῦσι, καὶ ἄλλον δὲ ἄλλου πλου- σιώτερον καὶ ἕτερον ἦττον ἑτέρου καὶ τὸν αὐτὸν δὲ ἑκάτερα πρός τε τὰ προστιθέμενα πρός τε τὰ ἀπογιγνόμενα. καὶ χαίρει τε αὐτὸς αὐξομένων αὐτῷ C = codex Chisianus A = Monacensis gr. 483 (Augustanus) P = Palatinus gr. 282 U = Urbinas gr. 126 I = Marcianus append. XCI 2 Μο = Monacensis gr. 101 La = Laurentianus LVII 44 B = Barberinus II 41 Va = Vaticanus gr. 113 1 περὶ πενίας titulus in A postea repositus, tum oblitus et pone eum περὶ πλούτου positus περὶ πενίας I, γρ περὶ φίλων adscr. m3 περὶ φίλων B Va Ferr Mor περὶ πλούτου Re 2 ἄνθρωπον ex ἄνθρωποι corr I3 | ἄνθρωποι inser I3 om Μο | νομίζουσί τε καὶ ὀνομάζουσιν] νομίζουσιν Mo 4 οἰκίαι ILaB Va Ferr Mor et ex οἰκία corr P3 5 συνοικία La 6 μὲν delendum censuit Sintenis 7 δὲ] οὐδὲν B 8 ον in ἕτερον ιν ras I3 | ἧττον om IB 9 δὲ om Ferr Mor 10 ἀπογινόμενα Mo | αὐτῷ] τὲ αὐτῷ αὑτῷ La) CAPUMOLa sed in hoc τὲ m2 del. τῶν ὄντων ἢ πάντων γε ἐφεξῆς ἢ μέρους ἑνός τινος ἔρχονταί τε συνησθησόμενοι καὶ συνεορτάσοντες, ὁπόσον R 251 ἔν τε | φίλοις καὶ γένει. ἀφαιρουμένης δὲ τῆς Τύχης καὶ τὸν αὑτῆς ἱστὸν ἀναλυούσης πολλοὶ μὲν οἱ συναχθεσθησόμενοι, λύπη δὲ ἀντίπαλος τῇ πρόσθεν ἡδονῇ κατέχει μὲν αὐτὸν ἐκεῖνον, κατέχει δὲ οἰκείους τε καὶ ἐπιτηδείους, λόγος τε πολὺς ἐν ταῖς πόλεσι πρὸς ἔλαττον ἰέναι τῷ δεῖνι τὴν οὐσίαν νῦν μὲν οἰκετῶν πονηρίᾳ, νῦν δὲ κακούργων ἐπιβουλῇ, νῦν δὲ ἀρχόν- τῶν ψήφοις· ἐργάσαιτο δ’ ἄν τι καὶ ἐγγύη τοιοῦτον ὁλκάδες τε οὐκ εὐτυχῶς ἐπὶ κέρδη θαλάττια πλεύσασαι. ἔν τε δὴ οὖν λουτροῖς ἔν τε ἐργαστηρίοις οἴκοι τε ἀνὴρ ἕκαστος πρὸς γυναῖκά τε καὶ τέκνα λέγει τι περὶ τῆς μεταβολῆς τὸ ἐν τῇ μεταβολῇ λογιζομένων τῶν ἀνθρώπων· οἷος ἀνθ’ οἵου γεγένηται· μέγας, εἶτα R 252 μικρός· | μακάριος, εἶτα ἄθλιος. εἰσὶ δὲ οἶς καὶ θανάτου πικρότερον τοῦτο εἶναι φαίνεται. μάρτυρας 4 Od. β 105 et 109 2 δὲ AP Mor τὲ I sed τε m3 in ras | ὁπόσοι Gasda, at cf. Ι 409, 9; 3, 7 R 4 αὐτῆς Μο 5 συναχθησόμενοι CPUMo συναχθησώμενοι La συναχθεσθησόμενοι Va et in ras A3 γρ συναχθεσ μένοι cum ras quattuor litterarum in marg Α2 συναχθεσθησόμενοι corr e συναχθησόμενοι I3 συνα- χθεσόμενοι Cobet Mnem. V 106 (= Coll. 102); at cf. or. III 242 | πρόσθε Μο 7 πρὸς om U in lacuna duarum litterarum 8 μὲν bis Μο 12 οὖν om Μο | οἶκον Μο 13 πρὸς τὴν γυναῖκα La | τε inserui ex AILa | verba inde a τι qoud om B, labem contraxerunt: videntur τι περὶ τῆς μετα- βολῆς delenda ut lectio varia sequentium τὸ ἐν τῇ μεταβολῆ et pro τὸ scribendum ὁ 14 τὸ] ἔγκειται τὸ Μο post lacunam 5 litterarum τᾶι τὸ La in C lacuna 4, in Α 2 litte- rarum ante τὸ 1 τὸ — 15 ἀνθρώπων] delenda censuit Sintenis ἕτοιμοι δὲ λογίζεσθαι ἄνθρωποι Β Va Ferr Mor | οἷα τὰ ἐν τῇ μεταβολῆ coni Re 15 οἴων Ι 17 τοῦτ’ BVa Ferr Mor et e τοῦτο corr La2 | υρας in μάρτυρας in ras duarum lttera- rum Ι μάρτυς CAPULa δὲ εἶναι τῇ δόξῃ τοὺς πενομένους αὐτοὺς στένοντας, ὅτι μὴ τεθνήκασι. 5. Πρὸς μὲν οὖν ταῦτα οὐ μαχοῦμαι οὐδ’ ἂν ἐπι- λαβοίμην οὔτε λύπης τῆς περὶ ταῦτα οὔτε λόγων· ἀλλ’ ἔστι καὶ ἕτερος πλοῦτος καὶ ἑτέρα πενία, τοῖς πολλοῖς οὐ δοκοῦντα εἶναι τοιαῦτα. οὔκουν οὔτε παρόντων πλουτεῖν λέγουσιν ἄνθρωπον οὔτε οἰχομένων πένεσθαι. τίνα δὴ ταῦτά ἐστι; φίλοι. φημὶ γὰρ δὴ τὸν μὲν πολύφιλον εἶναί τε πλούσιον καὶ δεῖν οὕτω καλεῖσθαι, τὸν δὲ ὑπὸ τοῦ Πλούτωνος τοῦτο ἀφῃρημένον γεγο- νέναι πένητα.