Mai ὥσπερ δὲ ἐπὶ τοῦ καθ’ ἡμᾶς παραδείγματος ὁ μὲν ἀόρατος καὶ
 ἀφανὴς ἐν ἡμῖν νοῦς, ὃν ὅστις ποτὲ καὶ ὁποῖος ὢν τὴν οὐσίαν ὑπάρχει
οὐδεὶς πώποτε ἀνθρώπων ἔγνω, βασιλεὺς δ᾿ οἶα ἐν ἀπορρήτοις
τοῖς αὐτοῦ ταμείοις καθιδρυμένος τὰ πρακτέα βουλεύεται, λόγος δ’ 
ἐξ αὐτοῦ πρόεισι μονογενής, οἶα πατρὸς ἐξ ἀδύτων μυχῶν γεγεννημένος,
ὃς δὴ καὶ πρῶτος τῶν πατρικῶν τοῖς πᾶσι καθίοταται νοημάτων
ἄγγελος εἰς φανερόν τε κηρύττει τὰ ἐν ἀπορρήτοις τῴ πατρὶ
βεβουλευμένα, ἔργοις τε ἐπιτελεῖ τὰ βουλεύματα προίων εἰς τὰς πάντων
ἀκοάς, εἶθ’ οἱ μὲν τῆς ἐκ τοῦ λόγου μεταλαμβάνουσιν ὠφελείας, τὸν 
δ’ ἀφανῆ καὶ ἀόρατον νοῦν, τὸν τοῦ λόγου πατέρα, οὐδεὶς πώποτε
εἶδεν ὀφθαλμοῖς· κατὰ ταὐτὰ δὴ μᾶλλον δὲ ἐπέκεινα πάσης εἰκόνος
καὶ παραδείγματος ὁ τοῦ παμβασιλέως θεοῦ τέλειος λόγος, οἷα μονογονὴς
παρτὸς πατρὸς υἱός , οὐ προφορικῇ δυνάμει συνεστώς, οὐδ’ ἐκ συλλαβῶν
ὀνομάτων τε καὶ ῥημάτων τὴν φύσιν κατεσκευασμένος, οὐδ’ ἐν 
φωνῇ δι’ ἀέρος πληττομένου σημαινόμενος, θεοῦ δὲ τοῦ ἐπὶ πάντων
ζῶν καὶ ἐνεργὴς ὑπάρχων υἱὸς λόγος, κατ’ οὐσίαν τε ὑφεστὼς οἶα
»θεοῦ δύναμις καὶ θεοῦ σοφία«, πρόεισι μὲν τῆς πατρικῆς
 τε καὶ βασιλείας , ἀγαθοῦ δὲ πατρὸς ἀγαθὸν τυγχάνων γέννημα 
 κοινός τε ἁπάντων σωτὴρ ἐποχετεύει τὰ σύμπαντα . . . . 2—20 = Σ 74—18 L 230 5—25. Cramer VII 459 zu Hebr 4 12 aus cod.
2 ff. vgl. I Kor 211.16 Joh 1 18 18 vgl. I Kor 124. 2 ὡς L 4 δ’ Mai L <Hkl 5 καθιδρυμένος Mai Σ ὑπάρχων μόνος
6 ἀδύτων μυχὼν Mai Verborgenheit der Verstocktheit Σ αὐτοῦ μυχοῦ L ἀδύτου
μυχοῦ Hkl | γεγεννημένος + ἀρρήτῳ λόγῳ καὶ δυνόμει ἀκατονομάστῳ L 8
τις Cramer 10 τῆς ἐκ Mai Σ Hkl ἐκ τῆς L | μεταλαμβάνουσιν Mai Σ
μεταλήψεσιν und μετέλαβον L 11 τὸν δὴ τοῦ L 12 εἶδεν ὀφθαλμοῖς L Σ
ὀφθαλμῶν εἶδεν Mai | τὰ αὐτὰ L ταῦτα Mai | δὲ Mai Σ Hkl δ’ ὁ und δὲ
καὶ L | εἰκόνος + τε L 14 πατρὸς υἱὸς Σ L <Mai 16 πληττομένου Wendland
Σ πληττομένῃ Mai L 17 υἱὸς <Σ L 19 τε καὶ βασιλείας Σ L
τυγχάνων L τυγχάνει Mai | γέννημα + αὐτοζωὴ αὐτοφῶς γέννημα νοερὸν
φωτὸς ἀλήπου (lies ἀλέκτου nach Laus 2324), διὰ πάντων χωρῶν ἐν πᾶσί τε ὥν
καὶ πάντα ἐπιπορευόμενος Mai (eusehianische Formeln!) <Σ 20 κοινὸς — σύμπαντα
παντα Σ L <Mai τίς ἄλλος πώποτε τῶν ἐξ αἰῶνος βοηθέντων ὡς οὗτος ὁ παρ’ 
ἡμῖν θεολογούμενος προφητικαῖς ἄνωθεν πρὸ μυρίων χρόνων ἐγνώσθη 
τε καὶ προεκηρύχθη φωναῖς παρὰ τοῖς πρόπαλαι θεοφιλέσιν Ἑβραίων
 παισίν οἳ καὶ τὸν τόπον τῆς θεοφανείας αὐτοῦ καὶ χρόνους τῆς
ἀφίξεως καὶ τρόπον τοῦ βίου καὶ δυνάμεις καὶ λόγους καὶ κατορθώματα
αὐτοῦ προλαβόντες βίβλοις ἱεραῖς ἐγκατέθεντο. ἀλλ᾿ ἵνα μή μοι τὰ νῦν ὁ λόγος εἰς μακρὰν ἐκτείνοιτο ἐπὶ πάν. 
 τὰ τά μεγαλουργήματα αὐτοῦ, ὑπ’ ὄψεσιν ἐκκείσθω ὁ αὐτοῦ θάνατος , ὃν 
δὴ ὑποοτῆναι ὁ ἑρμηνεὺς τὸ τοῦ θείου λόγου περίβλημα τὸ ἀποκαλυφθὲν 
ἄγαλμα παρὰ τοῖς πᾶσιν ἀνωμολόγηται. καὶ αὐτὸς δὲ ὁ βοώμενος
 θάνατος πολλοῦ μετέχει τοῦ θαύματος, οὐ κοινὸς τοῖς
 ἀνθρώποις γεγενημένος. οὐ γὰρ νόσῳ διαφθαρεὶς οὐδὲ βρόκῳ οὐδὲ
 πυρὶ οὐδὲ μὴν κατ’ αὐτὸ τὸ τοῦ οταυροῦ τρόπαιον ὁμοίως τοῖς
λοιποῖς κακούργοις ὑποτμηθεὶς σιδήρῳ, οὐδ’ ὅλως πρός τινος ἀνθρώπων
παθών τι τῶν ἀναιρεῖν εἰωθότων βιαίαν ὑπέμεινε τελευτήν,
ἀλλ’ ὡς αὐτὸ μόνον ἑκὼν παρεδίδου τὸ αὐτοῦ ὄργανον τοῖς ἐπιβου-
λεύουσι, τὸ μὲν ἀπὸ γῆς ἀνωρθοῦτο αὐτίκα, ὁ δὲ φωνήσας μέγα καὶ 
 2—7 = Σ 95 6—10 L 256 —11 9—S. 7, 23 = Σ 105 — 108 16 9—S. 52
= D III 426. 37 19 vgl. Luk 2346 
 2 τίς — ὡς Σ <Α τίς–βοηθέντων L Ι ὡς — θεολόγου μένος] σοφῶν ὁμοίως
τῷ ἡμετέρῳ σωτῆρι L 4 προεκηρύχθη Α L wurde eingerichtet und verkündigt
Σ (innersyrische Verderbnis) Ι φωναῖς hinter χρόνων L 4—5 παρὰ—παισίν
Σ L <Α 5 τῆς θεοφανείας αὐτοῦ Α Σ αὐτοῦ τῆς γενέσεως L 7 ἐγκατέθεντο
Α schrieben Σ καταβεβλήκασιν L 9—14 καὶ αὐτὸς δὲ ὁ βοώμενος, ὂν δὴ ὑποστῆναι
τὸ τοῦ λόγου ἄγαλμα παρά τοῖς πᾶσιν ἀνωμολόγηται, πολλοῦ μετέχει τοῦ
θαύματος Α. Aber für jetzt möge, damit sich *uns nicht unsere Rede ín die Ferne
über alle seine grossen Taten erstrecke, *sein Tod vor Augen *bleiben, den ἄγ Dolmetscher,
das Gewand des Logos Gottes tind das Bild, das geoffenbart wurde, ertrug,
wie jedermann bekennt. Er (καὶ <Σ) sein Tod also, der verkündet wurde,
Wunder πολλοῦ <Σ) teil, da er keineswegs gleich dem Reste jedermanns geschah
Σ. ἀλλ’ ἵνα μή μοι τά νῦν ὁ λόγος εἰς μακρὸν μῆκος ἐκτείνοιτο, ἐπὶ πᾶσιν
ἐκκείσθω ὁ αὐτοῦ θάνατος, οὐ κοινὸς τοῖς λοιποῖς ἀνθρώποις γεγενημένος D
14 διαφθαρεὶς + ἀλλ’ D | ἧ πυρὶ D) 15 αὐτὸ τοῦ σταυροῦ τὸ τρόπαιον D
16 σιδήρῳ + τὰ σκέλη D 17 βίαιον D 18 αὐτὸ AD αὐτὸς? Σ | τὸ
ὄργανον <D 19 τὸ σῶμα ἀνωρθοῦτο μὲν D | ὁ δὲ) κἄπειτα ἐπὶ τοῦ ἐκρίον D 

 
τῷ πατρὶ τὸ πνεῦμα παρατίθεσθαι εἰπὼν ἄφετος αὐτὸς ἀφ’ ἑαυτοῦ
τὴν ἐκ τοῦ σώματος ἀναχώρησιν ἐποιεῖτο. διὸ δὴ πρὸ τοῦ θανάτου
τοῖς αὐτοῦ γνωρίμοις τοῦτο αὐτὸ παρεδίδου διδάσκων καὶ λέγων·
οὐδεὶς αἴρει τὴν ψυχήν μου ἀπ’ ἐμοῦ, ἀλλ’ ἐγὼ τίθημι αὐτὴν ἀπ’
ἐμαυτοῦ. ἐξουσίαν ἔχω θεἷναι αὐτὴν καὶ πάλιν ἐξουσίαν εἴω λαβεῖν 
αὐτήν.« καὶ πάλιν· »ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς καὶ γινώσκω τὰ ἐμὰ καὶ γινώσκονσί
με τὰ ἐμὰ« καὶ »τὴν ψυχήν μου τίθημι ὑπὲρ τῶν προβάτων«. τὴν δὲ τοῦ
θανάτου αἰτίαν ἐν βραχέσι παρίοτησι λέγων· »ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου
εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει, ἐάν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει«.
τεκμήρια γοῦν τοιαῦτα παρέχων ἐπὶ τοῦ θανάτου, ἄφετος αὐτὸς ἀφ’ ἑαυτοῦ τὴν 
 ἐκ τοῦ σώματος ἀναχώρησιν ἐποιεῖτο . εἶτα δὲ τοῦ σώματος αὐτοῦ ληφθέντος
πρὸς τῶν γνωρίμων καὶ τῇ προὅηκούοῃ παραδοθέντος ταφῇ.
τριταῖος αὖθις ἀπελάμβανε τοῦτο αὐτὸς ὁ πρὶν ἀναχωρήσας ἑκών .
καὶ πάλιν αὐτὸς ἑαυτὸν ἔνόαρκον, ἔνσωμον αὐτὸν ἐκεῖνον ὄιος καὶ
τὸ πρῶτον ἦν τοῖς οἰκείοις μαθηταῖς δείκνυσιν, οἷς καὶ ἐπὶ βραχὺ 
ὁμιλήσας καί τινα συνδιατρίψας χρόνον, ἄνεισιν ὅθεν καὶ παρῆν, ὑπ’
ὀφθαλμοῖς αὐτῶν τὴν εἰς οὐρανοὺς πορείαν καὶ καὶ ἄνοδον στειλάμενος,
 οἶς δὴ καὶ ὑποθήκας περὶ τῶν πρακτέων παραδοὺς διδασκάλους τῶν
ἐθνῶν ἁπάντων τῆς ἀνωτάτω θεοσεβείας ἀπέφηνεν . τί δὴ οὖν ἐπὶ τούτοις λείπεται ἢ αὐτὸ δὴ τὸ τοῦ παντὸς κεφάλαιον 
ὁποίαν ἔκιχεν αἰτίαν ἐξειπεῖν, λέγω δὴ τὸ πὸ πολυθρύλλητον τοῦ
βίου τέλος καὶ τοῦ πάθους τὸν τρόπον καὶ τῆς μετὰ τὸν θάνατον
ἀναβιώσεως αὐτοῦ τὸ μέγα θαῦμα. μετὰ δὲ τὴν τούτων θεωρίαν
 3 = Joh 18 6 = Joh 10 u 7 = Joh 10 15 8 = Joh 1224 11—19
= D III 428.29 20-S. 7, 22 ἴ’ L 244 12—2464 
 1 πατρὶ παρατιθεὶς τὸ πνεῦμα, εἰπὼν αὐτοῖς ῥήμασιν . . . . οὕτως ἄφετος
καὶ ἐλεύθερος αὐτὸς D 2 — 6 διὸ — αὐτὴν #x003C; D 4 ἀλλ’ — ἐμαυτοῦ Α #x003C;
durch Homoioteleuton 6 — 11 und ferner: „Ich bin der gute Hirte und kenne di(??)
Meinen und die Meuten kennen mich" und „ich Lasse mein heben für meine
Die Ursache seines Todes aber stellt er in Kurxem hin, r sagt: „Wenn das
Weixerikorn nicht in du Erde fällt und stirbt, so bleibt es allein; wenn es
stirbt, bringt es viele Früchte“, Indem, er also Beweise derart bei seinem Tode
wurde er von sieh selbst frei und voll(??)og seine Auswanderung aus dem
Leibe Σ #x003C; AD 11 εἶτα δὲ Σ καὶ Α 13 αὐτὸς Α #x003C; D Ι ὁ — ἑκών Σ
#x003C; Α 14 καὶ πόλιν . . . . . δείκνυσιν Α καὶ δείκνυσίν γε πάλιν D 15 τὸ πρὶν
D Ι ἐπὶ βραχὺν D 17 καὶ ἄνοδον (seinen Lauf) und seinen Aufstieg AD
18. 19 οἶς — ἀπέφηνεν Σ D #x003C; Α. 20 οὖν #x003C; L Ι λείπεται ἐπὶ τούτοις ἀλλ’ L
21 ἔσχε τῆν’ αἰτίαν L Ι πολυθρύλητον L 22 καὶ vor τῆς Α Hkl #x003C; L 23 ἄνα
βιώσεως Α Σ Hkl ἀναμνήσεως L — S. 6, 5 μετά — διεπράξατο Σ L #x003C; Α 

 
πάλιν εἰς τὰς ἀποδείξεις παριόντες αὐτὰς δι’ ἐναργῶν πιστωσόμεθα μαρτυριῶν.
ὀργάνῳ μὲν οὑν θνητῷ δι’ ἃς προείπομεν αἰτίας οἶα δὴ
ἀγάλματι θεοπρεπεῖ κεχρημένος τούτῳ τε αὐτῷ οἴα μέγας βασιλέ’ ὗς
δι’ ἑρμηνέως τὸν ἀνθρώπειον διεξελθὼν βίον, πάντ’ ἐπαξίως θεικῆς
 δυνάμεως διεπράξατο. εἰ μὲν οὖν ἄλλως πὼς μετὰ τὰς ἐν ἀνθρώποις
διατριβὰς ἀφανὴς γεγονὼς ἐξαίφνης ἀπέπτη, ὑποκλέψας λάθρα 
τὸν ἑρμηνέα καὶ τὸ οἰκεῖον ἄγαλμα φυγῇ τὸν θάνατον διαδρᾶναι σπουδάσας,
κἄπειτά που τὸ θνητὸν αὐτὸς δι’ ἑαυτοῦ φθορᾷ καὶ ἀπωλείᾳ
συνάψας, φάσματι ἂν ἐῴκει τοῖς πᾶσι καὶ οὔτ’ ἂν αὐτὸς αὑτῶ τὰ
 πρέποντα διεπράξατο, ζωὴ μὲν τυγχάνων καὶ θεοῦ λόγος καὶ θεοῦ 
δύναμις, φθορᾷ δὲ καὶ ἀπωλείᾳ τὸν αὐτὸς αὐτοῦ παραδιδοὺς ἑρμηνέα,
οὔτ’ ἂν τὰ κατὰ δαιμόνων αὐτῷ πεπραγμένα διὰ τῆς τοῦ θανάτου
συπλοκῆς πλοκῆς τέλους ἠξιοῦτο, οὔτ’ ἂν ἐγνώσθη ὅπη ποτὲ ὑπῆρχε χωρήσας,
οὐτ’ ἂν ἐπιστεύθη τοῖς μὴ παρειληφόσιν, οὔτ’ ἂν θανάτου τὴν
 φύσιν ἐφάνη κρείττων, οὔτ’ ἂν τὸ θνητὸν τῆς οἰκείας ἠλευθέρου φύ-
σεως οὔτ’ ἂν καθ’ ὅλης τῆς ἀνὅρώπων οἰκουμένης ἠκούσθη, οὔτ’ ἂν
θανάτου καταφρονεῖν τοὺς αὐτοῦ μαθητὰς ἔπεισεν, οὐτ’ ἂν τῆς μετὰ
 τὸν θάνατον παρὰ θεῷ τὴν ἐλπίδα τοῖς τὴν
καλίαν μετιοῦσι παρεστήσατο, οὐτ’ ἂν τῶν αὐτοῦ λόγων τὰς ἐπαγγελίας
 ἐπλήρου, οὔτ’ ἂν ταῖς προφητικαῖς περὶ αὐτοῦ προρρήσεσι
σύν παρεῖχε τὰ ἀποτελέσματα, οὐτ’ ἂν τὸν ὕστατον ἁπάντων
ἀγῶνα διήθλησεν. οὕτος δ' ἢν ὁ κατὰ τοῦ θανάτου. διὸ δὴ τούτων ἕνεκα πάντων, ἐπειδὴ ἐχρῆν ἐξ ἅπαντος τὸ θνη-
τὸν ὄργανον μετὰ τὴν αὐτάρκη διακονίαν, ἣν τῷ θείῳ λόγῳ διηκονήσατο,
 τέλους θεοπρεποῦς τυχεῖν, ταύτῃ πη καὶ αὐτῷ ὁ θάνατος
 1 werden wir ferner zu den Beweisen kommen und eben diese bestätigen
θεωρίαν τὰς ἀποδείξεις πόντων δι’ ἐναργῶν L 3 τούτῳ τε αὐτῷ Hkl τε τούτω
αὐτῶ und τούτω αὐτῶ L 6 ἀφανὲς γεγονὼς] beivirkt hätte, daß er
würde Σ (innersyrische Verderbnis) | ἀπέπτη Α Σ Hkl ἀπέστη L 7 τὸν
νέα Σ L ἑαυτὸν A 8 oder ferner Σ (syrische Verderbnis) 9 συνάψας Gr ühren
machen Σ συνεψήσας Α συμψηφίσας L συμψήσας Hkl | πᾶσι Α L
Σ Ι οὔτ’ ἂν Valesius Hkl οὐκ ἂν Α ὅτ’ ἂν L | αὐτῷ Α L und ἑαυτῷ
10 θεοῦ Σ L #x003C; Α 11 αὐτὸς Α Hkl αὐτὸν L | παραδοὺς L 13 οὔτ’ Α Hkl
οὐκ L Ι ὅπη Α Σ Hkl ὅποι L 14 ἐπιστεύθη L ἐπιστώθη Α |
AL denen er meht überliefert hat Σ 16 οὐτ’ — ἠκούσθη #x003C; Σ 18 τὸν L #x003C; Α
τὴν ἐλπίδα Σ L Mai #x003C; Α 19 τὰς ἐπαγγελίας] den Anfang Σ (inn ersyrische Ver-
derbnis) 22 διήθλησεν Hkl? Gr διηθλήκει Α διῆλθεν L hätte besiegt Σ 23
— πάντων) durch dieses alles διὰ?) oder wegen dieser aller (frei?) Σ 24 μετὰ
— διακονίαν] nachdem es den Dienst vollendet hatte Σ 25 καὶ αὐτώ L αὐτώ
καὶ Α < Σ 

 
ᾠκονομεῖτο. δυοῖν γὰρ λειπομένων τῷ τέλει. ἤ φθορᾷ καὶ ἀπωλείᾳ
παραδοῦναι τὸ πὰν καὶ τοῦ παντὸς δράματος αἰσχίστην ποιήσασθαι
τὴν τοῦ βίου καταστροφήν, ἢ θανάτου κρείττονα ἑαυτὸν φῆναι
θεϊκῇ δυνάμει τὸ θνητὸν ἀθάνατον παραστησάμενον, τὸ μὲν
 ἀνοίκειο ἦν τῆς ἐπαγγελίας. οὐ γὰρ δὴ πυρὸς οἰκεῖον τὸ ψύχειν 
οὐδὲ φωτὸς τὸ σκοτίζειν· οὕτως οὐδὲ ζωῆς τὸ θανατοῦν οὐδὲ τοῦ
θεοῦ λόγου τὸ παραλόγως ἐνεργεῖν. ποῖον οὖν εἶχε λόγον τὸν ἑτέροις
ζωὴν ἐπαγγελλόμενον τὸ οἰκεῖον ὄργανον φθειρόμενον παριδεῖν
 ἀπωλείᾳ τε παραδοῦναι τὸ αὐτοῦ ἄγαλμα, καὶ τὸν τῆς θεότητος αὐ-
τοῦ ἑρμηνέα θανάτῳ λυμήνασθαι τὸν τοῖς πρόσφυξιν ἀθανασίαν προμνώμενον ; 
οὐκοῦν τὸ δεύτερον ἀναγκαῖον ἢν, λέγω δὲ τὸ θανάτου
κρείττονα ἑαυτὸν φῆναι. πῶς οὖν ἐχρῆν τοῦτο ποιήσασθαι; λαθραίως
ἄρα καὶ κλοπιμαίως ἢ τοῖς πᾶσιν ἀριπρεπῶς καὶ διαδήλως; ἀλλὰ
σκότιον μὲν καὶ κρύφιον αὐτῷ πραχθὲν τὸ κατόρθωμα μηδενί τε
γνωόθὲν οὐδένα ἂν ὤνησεν· βοηθὲν δὲ καὶ ἀκουσθὲν εἰς πάντας 
τοῖς πᾶσι τὴν ἐκ τοῦ θαύματος παρεῖχεν ὠφέλειαν. εἰκότως ἄρα,
ἐπειδὴ ἐχρῆν τὸ αὐτοῦ ὄργανον κρεῖττον θανάτου φῆναι καὶ τοῦτο
πρᾶξαι μὴ εἰς τὸ λεληθὸς ἀλλ’ ἐπ’ ὄψεοιν ἀνθρώπων, οὐ φεύγει μὲν
τὸν θάνατον· ἦν γὰρ ἂν δειλὸς καὶ θανάτου χείρων ἐνομίσθη· διὰ
δὲ τῆς πρὸς τὸν θάνατόν συμπλοκῆς οἱα πρὸς ἀνταγωνιστὴν τὸ 
θνητὸν ἀθάνατον παρίστη, ὑ̓οτατον ἀγῶνα τοῦτον ὑπὲρ τῆς ὰπάντων
σωτηρίας καὶ ἀθαναοίας ἀναδεδεγμένος. μένος. ὁ μὲν γὰρ πρῶτος αὐτῷ
κατὰ δαιμόνων ἐνηργεῖτο ἐπὶ καθαιρέσει τῆς πολυθέου πλάνης . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 vgl. Plato Phaid. 103 Dff. 22 vgl. Matth 4 1 ff., auf die Σ im Folgenden
anspielt 1 οἰκονομεῖται L war es in dieser (Weise) in der Reihe τάξις) des Todes Σ
δυεῖν L 2 τοῦ — δράματος L des ganzen Kampfes ἀγών) Σ ν Α 3 τοῦ
βίου Α Σ L < Wilamowitz. Oder streiche mit Α τοῦ παντὸς δράματος Gr Ι ἑαυ-
τὸν κρείττονα ἀποφῆναι L 1 μὲν] also Σ 5 ἢν L Σ < Α | ἐπαγγελίας]
Anfang Σ (innersyrische Verderbnis) 7 τοῦ θεοῦ λόγου Α des Logos Gott Σ τοῦ
θείου λόγου L 8 ἐπαγγελλόμενον Α Hkl ἐπαγγειλάμενον L 911
— προμνώμενον <A 11 δὲ Α δὴ L 13 διαδήλως Α ἀριδήλως L 14 σκότιον
Α Hkl σκοτεινὸν L | κρυφαῖον L Ι τε L δὲ Α 15 οὐδένα Σ L οὐδὲν
Α Ι ἅπαντας L 18 ἐπ’ Α L ὑπ’ Hkl Gr 19 ἥν A-SHkl ἠ’ L 21 παρίστη
Α Hkl παρίστα L Ι ὕστατον Α Σ τὸν L (durch Homoioteleuton des vorigen
Wortes verderbt) 22 σωτηρίας + ζωῆς τε L < Hkl) Ι αὐτῷ + ἀγὼν Mai ἐκεὶ δὲ ὁ πρὸς τούσδε τέλος εἶχεν ἀγών, ἀνελθὼν λοιπὸν ὁ πάντων 
πινίκιος σωτὴρ τοι ἐν ἀνθρώποις βίῳ ἐπεδήμησεν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 ὁ δὲ δεύτερος ἐπὶ λύσει τῆς τοῦ θανάτου καταδυναστείας ἐγίνετο. 
 ἔδει γὰρ τὸ τῆς ἀθέου καὶ δαιμονικῆς πλάνης κρεῖττον καὶ τῷ θεῷ λόγῳ ἀκόλουθον
καὶ τοῦ ἑαυτοῦ ἔργου ἀξίαν τιμὴν τὴν δὴ κατὰ τοῦ θανάτου νίκην ἀπολαβεῖν. 
οἱ μὲν τὰρ κατ’ αὐτοῦ συνηγμένοι δαίμονες ὅ τε τούτων ἐξάρχων
 ὁμοῦ τοῖς ἀμφ’ ὑπὲρ γῆς συμπεριπολοῦσι πνεύμασι τοῖς ὄψεσι θνητῶν ἀοράτοις 
 τὰ νῶτα κατὰ τὴν πρώτην αὐτῷ συμβολὴν παραχωρήσαντες,
τὸν δεύτερον ἆθλον ἐσκόπουν, τοῦ βίου λοιπὸν τὴν ὑστάτην καταστροφὴν
ἐκδεχόμενοι καὶ τὴν τοῦ θνητοῦ τελευτὴν ὁμοίαν ἔσεσθαι
ἴασιν ἀνθρώποις καραδοκοῦντες. οὐ γὰρ ἂν πώποτε θνητῶν φύσιν
θανάτου κρείττονα γενέσθαι προσεδόκησαν, τὸν δὲ θάνατον εἶναι κοινὸν
 σιλέα ἀπάντων τῶν ἅπαξ θνητῆς γενέσεως πεπειραμένων. ἀλλ’ οἱ μὲν ἐνόμιζον
πάντων αὐτὸν εἶναι δεινότατον, ὂν φύγοι καὶ ἀναχωρήσειεν ἂν οὐδείς, ὁ δὲ μετὰ
τὰ πρῶτα κατὰ δαιμόνων τρόπαια ἤδη καὶ κατὰ τοῦ θανάτου παρετάττετο.
ὥσπερ δὲ δἴ τις ἄκαυστον ἡμῖν καὶ πυρὸς τῇ φύσει κρεῖττον
δεῖξαί τι σκεῦος ἤθελεν, οὐκ ἄλλως ἂν τὸ θαῦμα παρεστήσατο
 ἢ πυρὶ παραδοὺς τὸ μετὰ χεῖρας κἄπειτα σῶον αὐτὸ καὶ ἀδιόφθορον
τοῦ πυρὸς ἐξελών, κατὰ ταὐτὰ δὴ καὶ ὁ τῶν ὅλων ζωοποιὸς τοῦ
 1. 2 = Σ 109 20f. 5-S. 15, 10 = Σ 1106—11611 18—8. 9, 8 =L 2464—16 
 1 δὲ] also Σ Ι da stieg fortan siegbekleidet der öser von uns allen (seil,
aus der Wüste) herauf und kam zum Leben tinter den Menschen . . . .
δὲ Σ < Α Ι δεύτερος Α der letzte Σ | ἐπὶ λύσις Α λύσις Σ (innersyrische Ver-
derbnis) 6. 7 ist vermutliche Vorlage des Syrers. Dieser übersetzte (wie häufig)
das Neutrum κρεῖττον sachlich = σῶμα vgl. L 249 3ff.) durchs Maskulinum und
βte ἀκόλουθον älschlich parallel zu κρεῖττον. denn es war notwendig, daß
der besser war als der Gottlose und als der dämonische Irrtum und dem Logos- Gott
eine dieses seines Werkes würdige Ehre, den Siey wider den Tod
Σ < Α 9. 10 Zusammen mit den Geistern, die mit ihnen in der Luft über
der Erde, ungesehen von den Augen der Sterblichen umherschweifen Σ < Α
13 θνητῶν Α θνητὴν Mai Σ 14—16 und daß der Tod der
aller derer sei, die xu Einer Zeit die Geburt der Sterblichen erfahren haben,
sondern diese glaubten, daß von allen bösen Dingen er es sei (aber
chisch, so korrigiere: β er *der schlimmste von allen sei), dem niemand entflieht
noch entrinne Σ < Α 18 τῇ φύσει Α < L und seine Natur besser αἴδ’ das Feuer
Σ (vielleicht τὴν φύσιν) 19 σκεῦός τι δεῖξαι ἠθέλησεν L Ι ἂν ἄλλως L 20 τῷ
πυρὶ L Ι αὐτὸ σῶον L Ι ἀδιάφθορον Σ L Mai ἀδιόφορον Α 21 ταὐτὰ Gv
ταῦτα AL Ι τοῦ θεοῦ Σ L < Α 

 
θεοῦ λόγος τὸ θνητὸν ὄργανον, ὧ πρὸς ἀνθρώπων ἐκέχρητο σωτη-
ρίαν, κρεῖττον θανάτου φῆναι βουληθεὶς κοινωνόν τε ἀποφῆναι τῆς
οἰκείας ζωῆς τε καὶ ἀθανασίας , εὖ μάλα χρησίμην ὑπῄει τὴν οἰκονο-
μίαν, τὸ σῶμα πρὸς βραχὺ καταλιπὼν καὶ τὸ θνητὸν τῷ θανάτῳ
παραδοὺς εἰς ἔλεγχον τῆς οἰκείας φύσεως, εἶτ’ οὐκ εἰς μακρὰν αὐτὸ 
 τοῦ θανάτου πάλιν ὑφαιρούμενος, εἰς παράστασιν τῆς ἐνθέου δυνάμεως,
 δι᾿ ἡς παντὸς θανάτου κρείττονα τὴν πρὸς αὐτοῦ
ζωὴν ἀίδιον ἔφαινεν . ἡ μὲν οὖν πρώτη αἰτία ἦν αὕτη, δευτέρα δὲ ἡ τῆς ἐν τῷ σώματι
κατοιχησάσης ἐνθέου δυνάμεως ἔνδειξις. ἐπειδὴ γὰρ τὸ πρότερον 
τοὺς ὑπὸ τοῦ θανάτου νενικημένους ἄνδρας θνητοὺς ἀληθῶς καὶ
κοινὸν τέλος ὑποδεδεγμένους μένους ἐθείαζον ἄνθρωποι, ἥρωάς τε καὶ θεοὺς
ὠνόμαζον τοὺς ὑπὸ τοῦ θανάτου κεκρατημένους, κἀκεῖ εἰκότως
 ἑαυτὸν ταύτης ἕνεκα τῆς αἰτίας ἔφηνεν ὁ φιλάνθρωπος τοῦ θεοῦ
λόγος, κρείττονα θανάτου φύσιν ἀνθρώποις δεικνύς, καὶ τὸ μὲν θνητὸν 
μετὰ τὴν λύσιν ἐπὶ τὴν δευτέραν ζωὴν ἄγων, τρόπαιον δὲ ἀθανασίας
κατὰ τοῦ θανάτου τοῖς πᾶσι παρέχων ὁρᾶν, καὶ διδάσκων
μόνον τοῦτον ἐν θανάτῳ θεὸν ἀληθῆ εἶναι ὁμολογεῖν τὸν τὰ βραβεῖα
τῆς κατὰ τοῦ θανάτου νίκης ἀναδησάμενον. τρίτη δ' ἂν εἴη αἰτία τοῦ σωτηρίου θανάτου ἣν ἀπόρρητοι λόγοι 
περιέχουσιν. τίνες οὖτοι; ἱερεῖον ἠν ἀντίψυχον τοῦ κοινοῦ γένους
παραδιδόμενον τώ, θανάτῳ, ἱερεῖον ὑπὲρ τῆς κοινῆς τῶν ἀνθρώπων
ἀγέλης σφαγιαζόμενον, ἱερεῖον δαιμονικῆς πλάνης ἀποτρόπαιον.
 ἱερείου δῆτα ἕνος καὶ μεγάλου θύματος, τοῦ πανιέρου σώματος τοῦ
 9—S. S. 11, 4 = L 24715-24823 20—23 Cramer VII 580 zu Hebr
cod. Par. 238 20 ff. vgl. D IV 127 
 1 unter den Menschen Σ Ι κέχρητο L 2 φῆναι Α δεῖξαι L 2. 3 κοινωνόν
— ἀθανασίας Σ L < Α 2 ἀποφῆναι L ἀποδεῖξαι Gr 3 γρησίμην Hkl
Mai χρησίμως Α L Σ 5 παραδοὺς Α L παραδιδοὺς Hkl ] μακρὰν L Gr
μακρὸν Α Hkl 7. 8 δι’ — ἔφαινεν Σ < Α 9 ἡ — αὕτη < L; doch vgl. 2478
δευτέρα δ’ ἂν εἴη αἰτία τῆς ἀναβιώσεως τῆς ἐν σώματι .... δυνάμεως ἔνδειξις L
ἡ Σ L < Α Hkl 11 ἀληθῶς — ὑποδεδεἴμένους < L 12 ύποδεδεγμένους] an
denen erschienen ist (= ὑποδεδειγμένονς) μένοις) Σ 13 τοὺς — κἀκεῖ Σ L < Α
14—17 ἑαυτὸν — καὶ IL < Α 14 und wegen dieser Ursache Σ 17
(??) hinter εἶναι) L διδάσκει Α 19 ἀναδησάμενον] auf sein Raupt bindend Σ
20 ἔχοιμ’ ἄν σοι καὶ τρίτην ὑπογράφειν αἰτίαν τοῦ σωτηρίου θανάτου· ἱερεῖον ἦν L
21 ἀντίψυχον Σ ὑπὲρ L 22 παραδιδόμενον τῴ θἀν’ἄτω] ἀναπεμπόμενον τῷ
παμβασιλεῖ θεῷ τῶν ὅλων < Hkl] L | κοινῆς < L 23 σφαγιαζόμενον] καθιερούμενον
L Ι ἱερεῖον Cr Σ L < Α 24—8. 10, 3 ἱερείου — ἀντίψυχον Σ L <A 

 
σωτῆρος ἡμῶν, ὁμοίως προβάτῳ ὑπὲρ τοῦ τῶν ἀνθρώπων γένους σφα-
γιασθέντος καὶ πάντων ἐθνῶν τῶν πρὶν ἀσεβείᾳ δαιμονικῆς πλάνης
ἐνεσχημένων ἀντίψυχον ἀνενεχὅέντος, πᾶσα λοιπὸν ἡ τῶν ἀνάγνων
 καὶ ἀνιέρων δαιμόνων δύναμις καθῄρητο, ἐλέλυτό τε καὶ παρεῖτο
 αὐτίκα δυνάμει κρείττονι πᾶσα γεώδης καὶ ἀπατηλὸς πλάνη. τὸ
μὲν οὑν σωτήριον ἐξ ἀνθρώπων θῦμα, αὐτὸ δὴ τὸ τοῦ θείου λόγου
σωματικὸν ὄργανον ὑπὲρ τῆς κοινῆς ἀνθρώπων ἀγέλης καθιεροῦτο
 καὶ τοῦτο δ’ ἢν τὸ δι’ ἀνθρώπων διαβολῆς τῷ θανάτῳ παραβεβλημένον
σφάγιον , οὑ πέρι λόγων ἱερῶν βοῶσι φωναί, τοτὲ μὲν ὧδέ πη λέγουσαι ·
 »ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου,«
τοτὲ δὲ ὧδε προαναφωνοῦσαι · »ὡς πρό βᾶτ’ ὂν ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη, καὶ 
ὼς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος « καὶ τό γε
διδάσκουσιν ἐπιλέγουσαι· »οὑτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει, καὶ
ἡμῶν ὀδυνᾶται. καὶ ἡμεῖς ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν
 πληγῇ καὶ ἐν κακώσει, αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν,
καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν· παιδεία εἰρήνης ἡμῶν
ἐπ’ αὐτόν. τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν. πάντες ὡς πρόβατα
ἐπλανήθημεν, ἕκαστος τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἐπλανήθη. καὶ κύριος παρέ-
δωκεν αὐτὸν ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν.« τὸ μὲν οὖν σωματικὸν τοῦ
 θείου λόγου ὄργανον διὰ ταύτας καθιεροῦτο τὰς αἰτίας, ὁ δὲ μέγας
ἀρχιερεὺς ὁ τῴ πανηγεμόνι καὶ παμβασιλεῖ θεῷ ἱερώμενος ,
ὢν παρὰ τὸ ἱερεῖον, θεοῦ λόγος καὶ » θεοῦ δύναμις καὶ θεοῦ 
σοφία«, οὐκ εἰς μακρὰν τὸ θνητὸν ἀνεκαλεῖτο τοῦ θανάτου καὶ
τοῦτο τῆς κοινῆς ἡμῶν σωτηρίας τὴν ἀπαρχὴν ζωῆς ἐνθέου καὶ ἀθα-
 1 vgl. Jes 537 10 = Job. 1 29 11 = Jes 537 13 = Jes 53 46
19—S. S. 11, 4 vgl. Cramer VII 580 zu Hebr 82 aus cod. Par. 238 22 vgl. Ι Kor 
 1 ähnlich einem Schafe Σ < L 2 πρὶν] Väter Σ 3 ἀντιψύχου
Hkl vor Ι τούτου γὰρ ἀνενεχθέντος Α 4 καὶ ἀνιέρων Σ L < Α Ι καθῄρητο
L καθίρεῖτο Α Ι ἐλέλυτό τε Σ L < Α | καὶ πᾶσα πλάνη παρεῖτο Α 5 αὐ-
τίκα — κρείττονι Σ L < Α Ι γεώδης — ἀπατηλὸς Σ L < Α 6 σωτήριον hinter
ἀνθρώπων L | θῦμα Α Σ Hkl θαῦμα L < Α Ι θείου oder θεοῦ? A L
 τῆς κοινῆς ἀγέλης A 8. 9 καὶ - σφάγιον -TL < Α δ’ Σ ἄρα L | δι’
— διαβολῆς Σ < L περὶ οὐ L | ὧδε — λέγουσαι Σ L < Α 10 θεοῦ +
siehe Σ 11 ὧδε προαναφωνοῦσαι Σ L < Α 11. 12 καὶ — ὄφῳνος Σ L < Α
13 ἐπιλέγουσαι + wahrhaftig Σ 15 πληγῇ + Gottes Σ Ι ἁμαρτίας L Σ
ἀνομίας Α 16 ἐμαλακίσθη L | ἀνομίας L Σ ἁμαρτίας Α 10 οὖν ὄργανον τὸ
ἀνθρώπειον τοῦ θείου λόγου L 20 θείου Cr Σ L < Α | οὗτος δὲ ὁ μέγας L
21 ὁ — ἱερώμενος Σ L < Α 22 καὶ nach λόγος Α < L | θεοῦ Σ L < Α |
θεοῦ Σ L < Α 23 μακρὰν Α μακρὸν L Ι τὸ θνητὸν ∾ L vor οὐκ 24 τοῦτο
+ τῷ πατρὶ L — S. 11, 1 ζωῆς — μέτοχον <L 24 ἐνθέου] bei Gott Σ 

 
ναοίας μέτοχον παρίστη, τρόπαιον ἐπινίκιον κατὰ τοῦ θανάτου καἰ
κατὰ τῆς δαιμονικῆς παρατάξεως τῶν τε πάλαι συντελουμένων ἀν-
 θρωπο θυσιῶν ἀπο||τρόπαιον τρόπαιον τοῦτο ὑπὲρ ἁπάντων
ὅθεν ἐπετέθη αὐτῷ καὶ ἧ τῷ παρὰ τοῖς Ἑβραίοις ἲς ἀρχιερεῖ συσχηματιζο-
μένη τοῦ Χριστοῦ προσηγορία. δύο γοῦν ἔλαβεν ὀνόματα, ὧν τὸ μὲν τοῦ σωτηρίου σωτηρίου 
θύματος σημαίνει τὸ τοῦ Ἰησοῦ ὄνομα, τὸ δὲ τοῦ ἀρχιερέως τοῦ ὑπὲρ πάντων
ἡμῶν ἱερωμένου θεοῦ λόγου κατὰ τὸ τῶν Ἑβραίων ἔθος δηλοῖ τὸ τοῦ Χριστοῦ . πρὸς τοῖς εἰρημένοις καὶ ἄλλη τις γένοιτ’ ἂν τοῦ σωτηρίου θα-
νάτου μεγίστη αἰτία ἡ λεχθησομένη. ἐπειδὴ γὰρ τοῖς αὐτοῦ φοιτηταῖς
ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν ἀναγκαῖον ἦν ζωῆς τῆς μετὰ θάνατον ἐναργῶς 
παλιγγενεσίαν, ἐφ’ ἣν τὰς αὐτῶν ἐλπίδας ἀναρτᾶν αὐτοὺς ἐδίδασκεν,
δι’ ἣν καὶ προὔτρεπεν αὐτοὺς ἔχεσθαι τοῦ τῆς θεοσεβείας ζυγοῦ, εἰ-
κότως τοῦτο ὁρᾶν αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς ἀκριβῶς παρεῖχεν· ἐχρῆν γὰρ
τοὺς μέλλοντας εὐσεβῆ μετιέναι βίον τοῦτο πρῶτον πάντων ἀναγ-
καιότατον μάθημα δι’ ἐναργοῦς ὄψεως παραλαβεῖν καὶ πολὺ μᾶλλον 
ἐκείνους τοὺς εἰς ἅπασαν τὴν οἰκουμένην μέλλοντας αὐτὸν ὅσον
οὔπω κηρύττειν καὶ τὴν ὑπ’ αὐτοῦ πᾶσι τοῖς ἔθνεσι προβληθεῖσαν
διδασκαλίαν τε καὶ] θεογνωσίαν εἰς πάντας καταγγέλλειν ἀνθρώπους.
 οὓς δὴ πεῖσμα μέγιστον λαβεῖν ἐχρῆν τῆς μετὰ τὸν θάνατον ζωῆς,
ὡς ἂν ἀδεεῖς καὶ ἄφοβοι θανάτου τὸν κατὰ τῆς πολυθέου πλάνης 
ἀγῶνα προθύμως ἀναδέξοιντο· μὴ γὰρ θανάτου καταφρονεῖν μελετή-
σαντες, οὐκ ἂν πώποτε πρὸς τὰ δεινὰ παρεσκευάζοντο. διὸ δὴ ἀναγ-
καίως ὁπλίζων αὐτοὺς κατὰ τῆς τοῦ θανάτου δυναστείας, οὐ ῥημα-
τίοις καὶ φωναῖς παρεδίδου τὸ μάθημα οὐδὲ λόγοις ὁμοίως ἀνθρώ-
ποις τὸν περὶ ψυχῆς ἀθανασίας πιθανῶς καὶ ἐξ εἰκότων ουντάττων, 
αὐτῶ δὲ ἔργῳ τὰ κατὰ τοῦ θανάτου ἐπεδείκνυ αὐτοῖς τρόπαια. 4 ff. vgl. D IV 10 ff. 15 6 ff. 9—26 = L 246 17 17-247 8 2 κατὰ Α Σουντελουμένων (συν- < Cramer) ἀνθρωπο- Σ L < Α 3 τοῦτο —
Σ L Cramer < Α 4 — 7 Woher ihm auch der Name des Messias beigelegt ist,
der bei den äern die Bedeutung des Hohenpriesters Δαί. Beide Namen also empfing
er: den des Erlósungsopfers zeigt der Name Jesus an, den des
Wortes Gottes, der für alle zum um Priester eingesetzt ist, tut die Sitte der
des Christus kund Σ < Α L 10 ζωὴ Σ (verderbt Ι ἐναργῆ τὴν L besser
12 δι’ ἣν — ζυγοῦ < L 13 τοῦτο Σ L τοῦτον Α αὐτοῖς ∾ L hinter τοῦτο
ἀκριβῶς Α < Σ L ἐχρῆν Α Hkl χρὴ L 14 πάντων Σ L < Α 16 αὐτὸν
Σ L < Α 18 διδασκαλίαν τε καὶ Α < Σ L Ι καταγγέλλειν Α L aufleuchten
lassen Σ 19 ἀναλαβεῖν L 20 τῆς + τῶν ἐθνῶν L 21 προθύμως] in ihrem
Irrtum Σ (lapsus calami) | ἀναδέξαιντο? Hkl 24 ἀνθρώποις Α Σ ἀνθρωπίνοις L
25 συνέταττεν ägt Hkl vor ἢν μὲν γὰρ πάλαι πρότερον φοβερὸς τοῖς πᾶσιν ὁ τοῦ θνητοῦ
γένους ὀλετὴρ θάνατος καὶ λύσις ἐνομίζετο τῆς ὅλης ἀνθρώπου φύσεως
ψυχῆς ὁμοῦ καὶ σώματος ἡ τούτου δυναστεία, οὐδέ τις ἦν τῶν
αἰῶνος οἰός τε τουτὶ τὸ φόβητρον ἐξ ἀνθρώπων ἀνελεῖν, πάντες
 δ' ἐπτήχεσαν φόβῳ μικροὶ καὶ μεγάλοι ἄρχοντές τε καὶ δοῦλοι βασιλεῖς
ὁμοῦ καὶ δῆμοι πλήθη τε πάντων ἐθνῶν καὶ φῦλα τὸν θάνατον, οὐκ ἦν τε
τοῦ κακοῦ παραμύθιον ἀνθρώποις οὐ λόγος οὐ τρόπος οὐ βίος οὐ
σοφῶν λογισμὸς οὐ παλαιῶν συγγράμματα οὐ προφητῶν θεσπίσματα
οὐκ ἀγγέλων ἐπιφάνειαι· πάντων δὲ κρείττων ὢν καὶ
 τὴν κατὰ πάντων νίκην ἐπεῖχεν ὁ θάνατος ὑψηλός μεγάλαυχος,
ὑπερήφανος, ᾧ δὴ καταδεδουλωμένον τὸ θνητὸν γένος παντοίαις
ἐκαλινδεῖτο παρανομίαις, μιαιφονίαις, ἀθεμιτουργίαις, δυσσεβείαις,
πολυπλόκῳ πλάνῃ· τούτων γὰρ ἢν ἁπάντων θάνατος αἴτιος. ὡς
γὰρ μηκέτι ὄντες μετὰ θάνατον τὰ μυρίων θανάτων ἄξια δρῶντες
 διῆγον καὶ ὡς εὐθύναις οὐδαμῶς ὑποκείμενοι διὰ τὴν ἐκ τοῦ θανάτου
λύσιν βίον ἔζων ἀβίωτον, οὐ θεὸν ἐν νῷ λαμβάνοντες, οὐ θείας
κρίσεως δικαιωτήρια προσδοκῶντες, οὐ τῆς σφῶν κατὰ ψυχὴν νοερᾶς
οὐσίας τὴν μνήμην ἀναζωπυροῦντες, ἑνὶ δὲ δεινώ, προστάτῃ τῷ Θανάτῳ
χρώμενοι, καὶ τὴν ἐκ τούτου τῶν σωμάτων φθορὰν λύσιν τοῦ
 παντὸς ἑαυτοὺς εἶναι πείσαντες, θεὸν πλούσιον, παρὸ καὶ Πλούτωνα, 
τὸν Θάνατον ἀνηγόρευον. καὶ Θάνατος ἦν αὐτοῖς θεὸς οὐ μόνος,
ἀλλὰ καὶ τὰ πρὸ τούτου τίμια, τὰ δὴ πρὸς ἡδυπαθῆ ζωὴν αὐτοῖς
συμβαλλόμενα. θεὸς γοῦν αὐτοῖς ἦν ἡ τῶν σαρκῶν ἡδονή, θεὸς
τροφή, θεὸς τὸ εἰς γῆν σπέρμα, θεὸς ἡ τούτου βλάστη, θεὸς ἡ τῶν ἀκροδρύων
 φυή, θεὸς ἡ διὰ μέθης τρυφή, θεὸς ὁ τῶν σωμάτων πόθος,
 1—16 = Cramer VII 426 zu Hebr 2 17 aus cod. Paris. 238 1316
L 212 32-2132 16-S. 13, 6 = L — 18 
 1 πάλαι πρότερον] früher Σ 2 λύσις Α Σ λύμη Cramer 3 τῶν ἐς
νος] jemals Σ 5. 6 Herrscher und Untertanen, Könige zumal und Massen
alle Scharen der Ölker (lies: Scharen *aller ölker) und ämme Σ < Α 7 — 9
ἀνθρώποις — ἐπιφάνειαι Σ Mai Cramer < Α 9 οὐκ Cramer καὶ Mai | ἐπιφά-
νειαι Mai ἐπιφάνεια Cramer Ι ὥν Wendland Σ < Α 10 κατὰ höher αἴδ’
von) Σ Ι 11 τὸ] das ganze Σ 12. 13 μιαιφονίαις — αἴτιος Σ Mai
Cramer < Α 12 δυσσεβείαις — πλάνῃ] und im Irrtum jeder Art der bnsen gottlosen
Bosheit Σ (= μοχθηροῦ καὶ ἀθέου δυσσεβείας πολιπλόκῳ πλάνῃ?) 14 μυρ΄ων
Α Hld μυρία L Cramer 15. 16 καὶ — ἀβίωτον Σ Mai Cramer x< Α
–S. 13, 6 Σ L x< Α 17 προσδοκῶντες x< Σ | νοερᾶς Σ x< L 19 τούτου Σ
Hkl τούτων L | τῶν σωμάτων L x< Σ 20 μέγαν θεὸν καὶ πλούσιον L 24 θεὸς
- σπέρμα] Gott der Same, in in die Erde ällt Σ x< L | τούτου Σ τούτων L 

 
θεὸς ἡ τούτων ἡδονή. ἔνθεν τὰ Δήμητρος καὶ Φερεφάττης μυστήρια
καὶ Κόρης ἁρπαγὴ ὑπὸ Ἀϊδωνέως καὶ πάλιν ἡ ταύτης ἀνάδοσις. ἔνθεν
Διονύσου τελεταὶ καὶ νικώμενος Ἡρακλῆς ὡς ὑπὸ κρείττονος θεοῦ
τῆς μέθης, ἔνθεν Ἔρωτος καὶ Ἀφροδίτης ὄργια μοιχικά. ἔνθεν Ζεὺς
αὐτὸς γυναικομανῶν καὶ Γανυμήδους ἐρῶν, φιληδόνων τε θεῶν καὶ 
φιλοπαθῶν ἀσελγῆ μύθων ἀναπλάσματα. τοίτων δ’ ἦν ἁπάντων θάνατος
αἴτιος, τέλος γὰρ καὶ συντέλειαν τοῦ παντὸς λύσιν τε καὶ διαφθορὰν τῶν
ὁμοῦ καὶ τῶν σωμάτων θάνατον καὶ μὴ ἑτέραν ἧ τὴν τοῦ σώματος καὶ τῆς σαρ-
κὸς ζωὴν εἶναι νομίσαντες, βίον πάσης τῶν ἀλόγων ζώων φύσεως χείρονα διῆγον. 
οὓς δὴ κατελεήσας ὁ παμβασιλεὺς τοῦ θεοῦ λόγος, τῷ τοῦ φιλανθρώπου 
πατρὸς νεύματι ἐπὶ τὴν ἄμυναν ἔσπευσεν, εἶθ’ οἶα βασιλεὺς φιλανθρωπότατος
τὸν κατὰ τοῦ θανάτου ἔλεγχον δι’ ἀνθρώπου φύσεως
ἐμηχανᾶτο, ζωὴ μὲν αὐτὸς τυγχάνων καὶ θεοῦ λόγος καὶ θεοῦ δύναμις,
ἀλλ’ οὐ δίχα τοῦ βοηθουμένου τὸ τῶν ἀνθρώπων φόβητρον
διελέγξαι κρίνας. διὸ δὴ ὅπλῳ χρηοάμενος ἀνθρωπείῳ καὶ θνητῷ 
σώματι ὁ ἀσώματος, τὸν θάνατον διὰ τοῦ θνητοῦ κατηγωνίσατο.
ἔνθεν αὐτὸ τὸ πρῶτον τοῦ σώματος μυστήριον κατεσκευάζετο, ἔνθεν τὸ τοῦ σταυροῦ -
τρόπαιον, ἔνθεν ἧ τῆς ἀθανάτου καὶ αἰωνίου ζωῆς μνήμη ἀνάμνησις αὐτοῦ
ἐχρημάτιζεν. θνητῷ γὰρ ὅπλῳ κεχρημένος καὶ μέγα θαῦμα τοῖς πᾶσιν ἄπο
δείξας, τρόπαιον ἀθανασίας κατὰ τοῦ θανάτου διὰ τοῦ θνητοῦ ὅπλου 
ἔστησεν. ἠφίει μὲν γὰρ τὸ θνητὸν εἰς βορὰν τῷ θηρίῳ, τὸ δ' αὐτίκα
τῷ ἰκρίῳ προσηλοῦτο ἀνασταυρούμενον, ὡς ἂν τοῖς πᾶσιν ἡ τοῦ θνητοῦ
γνωρισθείη φύοις μηδέ τινα λάθοι τὸ πραττόμενον μὴ ἀνθρώπων
 μὴ δαιμόνων μὴ δυνάμεων κρειττόνων . ἐχρῆν γὰρ πάντας ἀκριβῶς
θνητὸν ἰδεῖν ὡς ἐν μεγίστῳ θεάτρῳ τὴν οἰκείαν ὁμολογοῦν φύσιν, 
 8 vgl. L 21230 10-21 = Gramer (s. vor. S.) 18 vgl. Luk 22 19 I Kor 11 24 
 1 Φερεφάττης L Persephone Σ 2 ὑπὸ Ἀϊδωνέως L zur ur Unterwelt Σ 5
τὸς <E; Σ 6—9 Und aller dieser (Dinge) Ursache war der Tod. Denn sie
β das Ende und die Vollendung des Alls, die Auflösung und Vernichtung
Seelen zumal und der Leiber der Tod sei und daß es kein anderes Leben gebe
das ἄε Leibes und des Körpers (und) füheten ein Leben schlechter als jede
ünftigen Tiere KAL 10 παμβασιλεὺς — θεοῦ Σ Cramer < Α 10. 11
τῷ — νεύματι auf den Wink der Freundlichkeit seines Vaters Σ x< Α 13 θεοῦ
Σ Mai Cramer x< Α 15 κρίνας] machte Σ 17—19 Daher wurde eben
erstes Mysterium des Leibes gemacht, daher das Siegeszeichen des Kreuxes, daher
gewann (= χρηματίζειν βverstanden!) sein Gedächtnis die ’Erinnerung an
unsterbliche, ewige Leben. Denn eine sterbliche Waffe gebrauchte er Α 19 θνητῷ
— κεχρημένος Cramer Σ Ι καὶ — ἀποδείζας Α Σ ἀπέδειξεν Α ἀποδείζας Gr)
20 τρόπαιον — ἔστησεν Cramer Σ | διὰ — ὅπλου Α x< Cramer Σ 21 στήσας Α
22 προσηπλοῦτο Α wurde befestigt Σ 24 μὴ — κρειττόνων < Α noch vor den
besseren Kräften Σ 

 
ἱν ἑξῆς ἐπελθὼν ὁ θάνατος οἶα θὴρ δεινός, οἶός τις ποτ’ ἦν, ἑαυτὸν
ἐλέγξῃ κἄπειτα τῆς ζωῆς ἡ δύναμις μετὰ θάνατον ἐπελθοῦσα τοῖς
πᾶσιν αὖθις τὴν κατὰ τοῦ θανάτου παραστήσηται νίκην, τὸ θνητὸν
ἀθάνατον ἀποδείξασα. ἠφίει τοίνυν πρὸς βραχὺ τὸ σῶμα ἡ τοῦτο
 διακρατοῦσα τοῦ θεοῦ λόγου δύναμις, τὸ δ’ ἀνηρτημένον ἐπὶ τοῦ
ξύλου παραχρῆμα νεκρὸν ἠν, ἦν, ἀλλ’ οὐχ ὁ λόγος ὁ τῶν ἀπάντων ζωοποιὀς
τὸ νεκρούμενον ἢν, τὸ δὲ θνητὸν τὴν οἰκείαν ὡμολόγει φύσιν.
κἄπειτα τὸ νεκρὸν τὸ νῦν δὴ τῷ θανάτω κρατούμενον ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων καθαιρεθὲν
τῖς συνήθους ἠξιοῦτο φροντίδος. μνήματι δὲ κατὰ νόμους ἀνθρώπων
 παρεδίδοτο. τὸ δὲ μνῆμα σπήλαιον ἢν νεοπαγές, οπἠλαιον ἄρτι
κατὰ πέτρας λελαξευμένον, οὔπω σώματος ἑτέρου πεπειραμένον· ἔδει
γὰρ αὐτῷ μόνῳ σχολάζειν τῷ μόνῳ παραδόξῳ νεκρῷ. θαυμαστὴ
δὲ ἰδεῖν καὶ ἡ πέτρα ἐν ἡπλωμένῳ χώρῳ μόνη ὄρθιος ἀνεσταμένη
καὶ μόνον ἓν ἄντρον εἴσω ἐν αὑτῇ περιέχουσα, ὡς ἂν μὴ πολλῶν
 γενομένη τοῦ τὸν θάνατον καταγωνισαμένου ἐπισκιάσῃ τὸ θαῦμα.
ἔκειτο μὲν δὴ νεκρὸς αὐτόθι, τὸ τοῦ ζῶντος λόγου ὄργανον, λίθος Α 311 113 r
δ' ἀπέκλειε παμμεγέθης τὸ σπήλαιον, καὶ πολὺς ἢν ἐν τούτῳ γαυριῶν
ὁ θάνατος, ὡς ἂν καὶ τοῦτον μετὰ τῶν ἐξ αἰῶνος ἑλὼν ὑποχείριον,
ἀλλ’ οὔπω τριήμερος παρῄει χρόνος καὶ ἡ ζωὴ πάλιν ἑαυτὴν ἔφαινε
 μετὰ τὸν αὐτάρκη τοῦ θανάτου ἔλεγχον. εἰ γὰρ δὴ θᾶττον ἀνέστη
φθάσας, οὐκ ἂν οὐδὲ τεθνεὼς ἐνομίσθη, ἀλλ’ ὅτε γε ἀληθῶς ὕψωτο
καὶ ἀληθῶς ἐτεθνήκει ἐν ζρόνῳ θάνατον ἀληθῶς ὑποδέδεκτο.
τότε δὴ τότε ὁ τῶν ἁπάντων ζωοποιὸς τοῦ θεοῦ λόγος τὴν πᾶσιν
ἀνθρώποις ἀποκειμένην ἐλπίδα διὰ τῆς τοῦ τότε θνητοῦ παλιγγενεσίας
 ἐπεδείκνυτο. τί οὑν ἐπὶ τούτοις γίνεται; οὐκέτι ἐγώ σοι γενοίμην ἄν τῶν
πραγμένων διδάσκαλος. οἱ δὲ τούτων αὐτόπται εἶεν ἂν 
ἀξιόχρεοι μάρτυρες οἱ δι’ αἵματος καὶ ψυχῆς τῇ θέᾳ, τῶν πεπραγμένων 
τὴν ἀλήθειαν πιστωσάμενοι καὶ τὴν σύμπασαν οἰκουμένην τῇ
 10 vgl. Matth 27 60 
 6 παραχρῆμα] kurze Zeit Σ | τῶν ἀπάντων Σ x< Α 8. 9 Und darauf
wurde das Tote, das jetzt vom Tode beherrscht zcard, von den Mensehen (herab)genommen
und der gebräuchlichen Fürsorge gewürdigt Σ. Vgl. Α
zitat: καὶ λαμβάνει καθαιρεθὲν τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ καὶ τῆς συνήθους ἀξιοῖ φροναὐτῷ
12 Σ x< Α 14 αὐτῇ Α 21 ὕψωτο Wendland ὑψοῦτο Α 23 τότε δὴ
τότε] damals aber Σ 24 τότε Α x< Σ 26. 27 ἂν Mai Mai 003E; A | πάντων]
bessere Σ (= κρείττονες καὶ?) 28 τῇ ᾗ θέα verderbt. Ob τεθειμένοι? die durch ihr
Blut und durch ihr Leben durch den Anblick Σ 29 — S. 15, 1 τῇ — δυνάμει x< Α
durch die Kraft dessen, über den sie Zeugnis ablegten Σ 

 
τοῦ μαρτυρουμένου δυνάμει τῆς πρὸς αὐτῶν κατηγγελμένης θεοσεβείας
καταπλήσαντες. οἵδε γοῦν ἐπόπται γενόμενοι τῶν τότε πεπραγμένων τὴν
αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς καταληφθεῖσαν παλιγγενεοίαν ταῖς ἑαυτῶν παρέ-
δωκαν μαρτυρίαις. οὐκ ἢν γὰρ αὐτοῖς ἄχρι λόγου καὶ φωνῆς ἀκουό-
μενα τὰ πραττόμενα, ἀλλ’ ἤδη καὶ ἔργοις ἐθεωρεῖτο καὶ ἐψηλαφᾶτό 
γε ἀκριβῶς πρὸς τῶν ταῦτα μεμαρτυρηκότων. διὸ δὴ καὶ αὐτοψίᾳ
καὶ ἀληθείᾳ τὸ ἐναργὲς κατειληφότες καὶ τῆς κατὰ τοῦ θανάτου
νίκης τὰ τρόπαια τεθεαμένοι, εἰκότως ἔμαθον καταφρονεῖν τοῦ θα-
νάτου, ταὐτὸ δὲ καὶ τοὺς αὐτῶν φοιτητὰς ἐδίδασκον, τῆς ἀθανάτου
ζωῆς παρὰ τοῦ σωτῆρος εἰληφότες τὰ ἐχέγγυα. ἐπίδοξος ἢν τις ἀνὴρ τῶν ἐν στρατείαις, ἀξιώματος καὶ ἀρχῆς
 Ῥωμαϊκῆς ἐπειλημμένος. ἐπειδὴ δὲ ὁ δοῦλος αὐτοῦ γνήσιος πάρετος
τὰ μέλη οἴκοι βέβλητο, συνιδὼν οἵας ὁ σωτὴρ εἰς ἑτέρους ἐπεδείκνυτο
δυνάμεις, ἰώμενος τοὺς κάμνοντας, πᾶσάν τε νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν« 
ἀκούμενος, λογισμῷ κρίνας μὴ κατ’ ἄνθρωπον εἶναι τὸ θαῦμα
πρόσεισιν ὡς θεῷ, οὐκ εἰς τὸ φαινόμενον ἀπιδὼν τοῦ σώματος ὄργανον,
δι’ οὐ τὰς ὁμιλίας ἀνθρώποις ἐποιεῖτο, εἰς δὲ τὸν ἀφανῆ θεὸν
τὸν διὰ τοῦ θνητοῦ τὰς οἰκείας ἀρετὰς ὑποφαίνοντα. διὸ προσέπεσε
καὶ προσεκύνησε καὶ λιπαρῶν ἐδεῖτο καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῷ παιδὶ τῆς θεικῆς 
εὐεργεοίας τυχεῖν. μεθ’ ὅσης μὲν οὖν ἐξουσίας ἡ τοῦ σωτῆρος προενήνεκται φωνὴ
 ὅσην τε ἀρετὴν παρέστησεν ὁπόσης τε πεπλήρωτο δυνάμεως ὅσον τε
καὶ τὸ φιλάνθρωπον καὶ πρόχειρον εἰς εὐεργεσίαν, ὡς ἐξ ἑτοίμου 
ἐπαγγείλασθαι τὴν αὐτοῦ παρουσίαν, οἶον δὲ καὶ τὸ θαῦμα τῆς εὐεργεσίας,
 12—21 = Σ 12326—1248 12 ᾖ. vgl. Matth 8 5 ὖ. 15 vgl. Matth
23-S. 16, 31 = Σ 124 22—12525 23 ᾖ. vgl. Matth ff. 
 2 ἐπόπται — πεπραγμένων < Α die Augenzeugen waren dessen, uas damals
geschah Σ 7 τὸ ἐναργὲς] Adverbium Σ 9 ταὐτὸ Σ Mai ταὐτὸν A Ι καὶ < Σ
12 τις Mai Σ ὁ Α 13 ὁ Mai < Α Ι δοῖλος] ob υἱὸς? wegen γνήσιος Wendland
17 τοῦ σώματος ἀπιδὼν ͌ Mai 18 τὸν Mai x< Α 19 διὸ < Σ Ι προσέπεσε
— λιπαρῶν] fiel er nieder, betete vor ihm an, (bat) und rang Σ < Α Mai
23 οὑν Σ < Α Ι προενήνεκται Wendland Σ προσενήνεπαι A 24 ὅσην —
παρέστησεν] und welche Vorzüglichkeit er gezeigt hat Σ < Α 25 καὶ Σ <
26 εὐεργεσίας Α Mittat συνεργίας?) Σ 

 

οὐδ’ ἔστιν ἐπαξίως νοῆσαι. τὸ γὰρ μὴ πλέον φθέγξασθαι τῷ
χιλιάρχῳ ἢ »ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι« καὶ ἅμα λόγῳ καὶ τὴν ἴασιν τῷ 
αὐτοῦ παιδὶ παρασχεῖν καὶ ἀπαλλάξαι παραχρῆμα τοῦ νοσεῖν τὸν παρὰ
βραχὺ τῷ θανάτῳ κατεσχημένον, πῶς οὐ θεὸν ἀληθῶς διὰ θνητῆς
 φωνῆς φθεγξάμενον παρίστη; ἀλλ’ εἰ πρὸς τοῦτό τις δυσπίστως
ἔχει διὰ τὴν τοῦ θαύματος ὑπερβολήν, ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ τῆς προρρήοεως
σκήπτοιτο ἂν εὐλόγως, ἐφ’ ᾖ μείζων ὁ τῆς πράξεως ἔλεγχος ἀποδειζθήσεται,
εἴ τις ἐν νῷ λάβοι, ὡς τότε μὲν εἶς Ῥωμαῖος ἦν ὁ τῷ
σωτῆρι προσεληλυθὼς χιλίαρχος ὁ δὴ μείζονα καὶ εὐγνωμονεστέραν
 τοῦ Ἰουδαίων ἔθνους ἐνδειξάμενος τὴν εἰς αὐτὸν ὁμολογίαν, ὁ δ’
ἡμέτερος σωτὴρ πολλοὺς ἀνθ’ ἑνὸς ἔσεσθαι τοὺς κατ’ ἐκεῖνον μέλλον-
τας αὐτῷ προσιέναι ἐκ τῶν τε πρὸς ἕω καὶ ἀνατολὴν κλιμάτων τῶν
τε κατὰ δυόμενον ἥλιον οἰκούντων θεσπίζει, τοὺς διὰ τῆς εἰς αὐτὸν
προπάτορσι τε καὶ ὁμολογίας τῆς ἴσης παρὰ θεῷ τιμῆς τοῖς Ἑβραίων
 προπάτορσι καταξιωθησομένους. ὅτι δὴ κἀκείνων ὁ προπάτωρ αὐ-
τὸς δὴ ὁ βοώμενος Ἀβραὰμ ἐκ πατέρων ὁρμώμενος δειοιδαιμὀνων
μετεβάλετο τὸν βίον, τῆς μὲν πολυθέου πλάνης ἀναχωρήσας, ἕνα δὲ
τὸν ἐπὶ πάντων θεὸν ἐπιγνοὺς, ὁ ὁδὶ αὐτῷ καὶ τοῖς αὐτοῦ παισὶ τῷ
Ιόαὰκ καὶ τῷ Ἰακὼβ ὁμοίους ἔσεοθαι μυρίους καθ’ ὅλης τῆς οἰκουμένης
 τῶν ἀνθρώπων καὶ τούτων μάλιστα τὰ πρὸς ἕω ἔθνη καὶ τοὺς
κατὰ δυόμενον ἥλιον οἰκοῦντας προαγορεύει προστίθησί τε τούτοις
καὶ τὸ μέγιοτον τῆς προρρήσεως· αὐτοὶ Ἰουδαῖοι οἱ τῶν θεοφιλῶν
ἐκείνων ἀπόγονοι, τὸν Ἀβραὰμ αὐχοῦντες καὶ τὸν Ἰσαὰκ καὶ τὸν
Ἰακώβ, διὰ τὴν εἰς αὐτὸν ἀντιλογίαν τε καὶ ἀπιστίαν, ὡς ἂν τοῦ τῆς
 γνώσεως φωτὸς ἀπεστερημένοι, ἀπόβλητοι γενήσονται εἰς τὸ σκό-
τος τὸ ἐξώτερον, τὴν ἄγνοιαν αὐτῶν καὶ τὴν ἐσχάτην ἀμαθίαν τοῦ
τε σωτηρίου φωτὸς τὴν στέρησιν ὧδέ πη προαναφωνήσας. ἔνθα δὴ
ἐπιστῆσαι τοῖς ἀποτελέσμασι προσήκει τὸν νοῦν ὀφθαλμοῖς τε αὐτοῖς
παραλαβεῖν, ὡς Ἰουδαῖοι μὲν οἱ τῶν εἰρημένων θεοφιλῶν ἀνδρών
 γένος εἶναι σεμνυνόμενοι ἔκβλητοι γεγόνασιν οὐ τῆς τοῦ θεοῦ βασι-
λείας μόνον, ἀλλὰ καὶ τῆς αὐτῶν ἱερᾶς καὶ βασιλικῆς μητροπόλεως. 2 Matth 8 13 16 vgl. Gen 12 1 ff. Öm 4 1 ff. 1 μὴ πλέον Σ μόνον Α | τῷ — σοι Σ < Α 2 καὶ Σ < Α 3 αὐτοῦ Σ
τοῦ ἑκατοντάρχου Α 3. 4 καὶ — κατεσχημένον Α < Σ (wohl mit Unrecht)
κατισχημἐνον Α 4 ἀληθῆ Wendland 5 παρίστη + Zusatz von 4 Zeilen Α 003C Σ
6 ἔχοι Ε. Klostermann 17 μετεβάλετο] μετέβαλε Wendland Ι ἀναχωρήσας
Α x< Σ 18 ὁδὶ Α x< Σ | αὐτῷ Σ x< Α 20 τῶν ἀνθρώπων Σ x< Α.
22 καὶ] und Σ x< Α οἱ Σ x< Α 25 ἀπόβλητοι γενήσονται] ἐξελεύσονται Σ ἀντὶ δὲ ἑνὸς τοῦ πάλαι τῷ σωτῆρι προσεληλυθότος χιλιάρχου
ἄφατος ἀνδρῶν ἀριθμὸς ἐξ ἁπάντων τῶν ἐθνῶν οὐ χιλίαρχοι
ἀλλὰ καὶ τὸ τοῦ ‘Ρωμαϊκοῦ στρατοπέδου πλῆθος ὡς καὶ μυρίοι ἄρχοντές τε καὶ ἠγεμόνες
οἱ τῶν ἐθνῶν καὶ τῶν χωρῶν κρατοῦντες καὶ ἅλλοι τινὲς τιμῇ καὶ ἀξιώματι
τούτων ὑπέρτεροι οἱ ἐν τοῖς βασιλείοις σεμνυνόμενοι ὁμοίως ἐκείνω τώ 
 χιλιάρχῳ τῷ θεοῦ Χριστῷ προσιόντες καὶ διὰ τῆς αὐτοῦ
τὸν τῶν παρ’ Ἑβραίοις λαμψάντων θεοφιλῶν ἀνδρών
θεόν, τῆς ἴσης αὐτοῖς ἐκείνοις ἠξίωνται παρὰ τῴ παμβασιλεῖ θεῷ
ἀμοιβῆς.