Εἰ δʼ ἄγε μοι κούρη Πιμπληιὰς ἔννεπε Μοῦσα 1a Μήνην ἠερόφοιτον, ὅπως ἄνδρεσσιν ἕκαστα σημαίνει σκολιωπὸν ἐπιστείχουσα κέλευθον. I. Περὶ γενέσεως. ἢν δʼ ἴσχῃ Κρονίωνα Σεληναίη ἅμα δίῃ ἐν γενέθλῃ, παράδος μιν ἐπʼ ἠγάθεον Φαέθοντα * * * Titulum in praecedente folio positum, qu cum carminis initio periit in L; exhibui secutus mataphrasten codicis M col- lata subscriptione codicis L; vulgo Μαξίμου φιλοσόφου περὶ καταρχῶν ex Suida, qui haec habet: Μάξιμος Ἠπειρώτης Βυζάντιος, φιλόσοφος, διδάσκαλος Ἰουλιανοῦ Καίσαρος τοῦ Παραβάτου. ἔγραψε περὶ ἀλύτων ἀντιθέσεων, περὶ καταρ- χῶν, περὶ ἀριθμῶν, ὑπόμνημα εἰς Ἀριστοτέλην καὶ ἄλλα τινὰ πρὸς τὸν αὐτὸν Ἰουλιανόν. ‘Desunt multa’ f, plena lacunae signa posuit k. — Tres versus 1abc ex codice M iam a Bandinio (Catalog. codd. Gr. bibl. Laurent. t. II p. 61) editos ipsum initium carminis esse primus vidit anon. Ien. p. 250, om. v. — 1b ἱεροφοιτον M, corr. d. — ἄνδρεσιν ἕκαστα M, corr. anon. Ien. l. l. — 1c ἐπι- στιχουσα M, corr. anon. Ien. l. l. — Primi capitis inscriptionem e coniectura dedi, tres subsequentes sumpsi ex M. — Versus 606 et 607 infra sub finem carminis male es habere in Lv recte iudicavit k, ex primo carminis capite eos illuc delatos esse optime coniecit d. cfr. ad vs. 605. — 606 σεληναίη Lfg, Σεληναίῃ k ex coni. Dorvillii p. 663. nominativum retinui, cum Luna sub- iectum esse debeat, ut ex similibus locis (ex. gr. 364) intellegi- tur. — ἁμαδίη Lf, corr. Dorvill. l. l. an ἅμα δῖα? — Tzetzes ad Lycophr. vs. 523 δείκνυσι δὲ καὶ Ὀρφευς τὴν τούτων δια- II. Περὶ κτήσεως δούλων. III. Περὶ πλοῦ καὶ ἐμπορίας. IV. Περὶ ὁδοιπορίας. εἰ δὲ Νεμειήταο μέσην κατὰ μοῖραν ὁδεύοι δευτέρῃ εἰν ἠοῖ, ἀγανωτέρη ἔσσεται οἶμος φοράν, οὑτωσὶ λέγων ἐν ταῖς Δωδεκαετηρίσιν ‘ἔσται δʼ οὖ τις (αὖτις Lobeck. Aglaoph. p. 425) ἀνὴρ ἢ κοίρανος ἠὲ τύραννος ἢ βασιλεύς, ὃς τῆμος ἐς οὐρανὸν ἵξεται αἰπύν.’ quos versus ex ea carminis nostri parte esse, quae periit, iudicabat Hermann. Orph. p. 494. iniuria, ut et totius carminis tenor et meta phrasis docet. quo modo Tzetzes diversa miscuerit ex eo loco optime apparet, quem ad vs. 268 attuli. pariter summus Her- mannus mihi videtur erravisse p. 497 de versibus, quos Tzetzes ad Hesiodi OD. 763 p. 343 Gaisf. affert. cfr. Lobeck. Aglaoph. p. 419. neque probare possum quae B. Giseke in Mus. Rhen. VIII 1853 p. 95 sqq. de iisdem versibus pristinoque carminis nostri ambitu disseruit. — Ex tertio Maximi capite Tzetzen haec sua sumpsisse Διὸς Ὑδροχόου περιπολεύοντος μὴ πλεύσῃς, χαλεπὴ γὰρ τότε λίαν ἐστὶν ἧ θάλασσα (ad Hesiodi OD. 568) coniecit Giseke l. l. p. 100. non assentior, quia et in Maximi fragmento satis amplo et in metaphrasi tantummodo de Luna sermo est cum aliis quibusdam sideribus in hominum aspectum veniente, non item de Iove. cfr. Lobeck. Aglaoph. p. 424, cuius vero sententiam ‘carmen illud, quod Tzetzae Orphec tribuant, a Maximo non compositum sed exscriptum multis locis et com- pilatum esseʼ meam facere non possum. — Quartam inscriptionem περὶ ὁδοιπορίας restitui ex M, περὶ ξενιτείας fk (g hos titulos om.). — 1 Incipit fol. 1r L. — κατα L, qui etiam ἐνι 11 24 181 185 220, ἐπι 13 57 160 217, ἀνα 47, περι 63, ὑπο 121, ἀπο 204, al. sine accentu. — ὁδεῦοι L. — 2 δευτέρη L ac similiter δίη 3, ἀλλοδαπῆ τῶ 5, αὐγῆσι 8, ξένη 9, δίκησι 17, τῶδε 24, φαιδρῆσιν 26, al. sine iota. — ἐν ιοῖ L, εἰν ἠοῖ v. — οῖμοσ L spiritu omisso ut in ήματι 3, οῖκόν et αῦτισ 10, οπωρινοῖσ 11, αίτ᾿ 12 εντύνηται 16, όγ᾿ 17, οῖκον 31, άπασαν 33, ἐξεισ et οῦδασ 34, al. — ἤματι, νυκτὶ δὲ δίῃ ἀπειρέσια τρύχουσα, μαψίδιοί τε πέλοιντο πόνοι τῆμόσδε βροτοῖσι γαίῃ ἐν ἀλλοδαπῇ· τῷ καὶ πεφυλαγμένος εἴης, μή σε λάθῃ κούρης Θειαντίδος ὠκέα κύκλα λοίγιον εἰς ὁρμὴν εἱλεύμενα θηρὸς ἐν αἴγλῃ. εἰ δὲ κόρην αὐγῇσι περισκέπτοις ἐπιλάμποι Ἀστραίην, δηρὸν μὲν ὁμιλήσεις ξένῃ αἴῃ, ἀβλαβέως δʼ οἶκόν τε φίλους τʼ εἰσόψεαι αὖτις. εἰ δέ κʼ ὀπωρινοῖς ἐνὶ γλήνεσιν αὐγάζοιτο Χηλάων, αἵτʼ ἠελίῳ ἀτάλαντα φέρουσιν, 3 νυκτί τε Lv, quod correxi. — δίη L, pro διὰ accepit Rentdor- fius (v. Dorvill. p. 660), cuius ineptias plurimas infra silentio prae- terivi. — τροχάουσα cum plena interpunctione Lfg (nemo τροχό- ωσα), τροχάουσιν versuum 3 et 4 ordine mutato et interpunctione sublata k, scripsi τρύχουσα. cfr. Aristoph. Acharn. 68 καὶ δῆτʼ ἐτρυχόμεσθα διὰ Καϋστρίων | πεδίων ὁδοιπλανοῦντες ἐσκηνημένοι. — 4 μαψίδιοι δὲ k. — τῆμοσ δὲ Lf ubique. — βροτοῖσιν Lv. — 7 ἀρχὴν Lfg, Ἄρην Dorvill. p. 669 (probante anonymo Hal. p. 826, cum vs. 298 στυγερῷ Πυρόεντι legatur et apud Mane- thonem λοίγιος Ἄρης non raro inveniatur perperam), ἀκμὴν k, scripsi ὁρμὴν coll. vs. 165 et metaphrasi versuum 35—41. — ἠχνευμένα L, ἰχνευμένα v, οἰχνευμένα voluisse videntur dk*, sed mihi quidem οἰχνέομαι pro οἰχνέω ignotum, neque ἰχνευ- μένα (quod ‘gradientes’ vertunt) verum esse potest. scripsi εἱλεύ- μενα coll. 146. erunt fortasse qui ἱκνεύμενα praeferant. — 8 δε L, qui accentus saepissime omisit, ex. gr. in ἠ 28 37 53 62 63 73, ἐπιστειχοντεσ 51, ἐνηεα et εὐνιν 60, ἀνηρ 71, ἠν 72 113 118 129 162 179, πολυ 82, ἀν 87 104 128 178 181, ἡτ᾿ 93 οὐτʼ 107, δμω᾿ 119, πολυ 120, και 128, μεν 130 175 179, γαμοσ et οφελλιμοσ 135, εἰ κʼ 136, εἰ κεν 191, αὐ 163, σφαγιαι 169 δε τισ 179, ἀρχη 183, ὁγ᾿ 184, ὁτʼ 205, τισ μιν 188, βροτωι 223, ἱν᾿ 228, ἀργαλεου 249, μητιν 260, αὐτη 272, aliis. permul- tis vocibus accentus spiritusque corrector codicis (l) addidit. — 10 φίλουσ δʼ L, φίλους τ᾿ v. — 11 εἰ δʼ ἐν Lf, εἰ δʼ ἂν Dor- vill. p. 669, εἰ δέ κʼ corr. g imrobante anon. Ien. p. 252 (qui εἰ δέ τʼ coniecit), probante anonymo Hal. p. 826 (qui cum anon. Ien. l.l. etiam de εἰ δέ γʼ cogitabat). — 12 χηλάων L. — τʼ αίτ᾿ L, αἵ τʼ τ᾿ f, αἵ τ᾿ g, αἵτ᾿ k. — Post hunc versum quaedam ἦ μὲν ἐπὶ πρήξει τε καὶ ἔργοις ἰθυδίκοισιν οὔτε τι χάρμα φέρει περιώσιον οὔτε τι πῆμα· εἰ δέ τʼ ἐπὶ σκολιοῖσι καὶ οὐκ εὐήρεσιν ἔργοις τημόσδ’ ἐντύνηται ὁδὸν πολυπαίπαλος ἀνήρ, ἦ τε παλιμποίνοισιν ὅγʼ ἐγκύρσειε δίκῃσιν. εἰ δὲ πέλοι Τιτηνὶς ἐν ἄστρασιν ἠερίοισι Σκορπίου αἰθερίοιο, φέροιό κεν ἐσθλὸν ὄνειαρ εἰδώλῳ ἐνὶ τῷδε Σεληναίην ἐσαθρήσας. εἰ δέ κεν οἰκείηνδε λιλαίεαι ἀπονέεσθαι, καὶ δʼ ἂν ἐπίκρυφον οἶμον ἐπιφραδέως ἀνέλοιο, δεικήλῳ δʼ ἐνὶ τῷδε φάοι πανδῖα Σελήνη, κερδαλέον κʼ ἀνύσαιο θοῶς ἐρικυδὲς ὄνειαρ. εἰ δʼ ἄρα τοξευτῆρος ἐλαφροῦ φαίδιμον ἄστρον Τιτηνὶς φαιδρῇσιν ἐπαυγάζοι ἀμαρυγαῖς, excidisse indicavit g. — 13 εἰ μὲν Lv, ‘post hunc versum lacu- nae signa posui. alioquin vs. 16 post eum esset transferen- dus’ k, correxi ἦ μὲν. — 14 οὔ τέ τι . . . οὔ τέ τι L, οὐτʼ ἔτι . . . οὐτʼ ἔτι f, οὔτέ τι . . . οὔτέ τι g, οὔτε τι . . . οὔτε τι k. — 17 ἠ κε L, ἤκε f, ἦ κε Dorvill. p. 669 et g, sed ex poetae usu scribendum erat ἦ τε᾿ k. — παλιμποίνοισιν Ldk*, παλιμποίνῃσιν v. — ἐνκύρσειε L, ἐγκύρσειε v. — δίκησι L, δίκῃσι fg, δίκῃσιν k. — 18 ἄστρασιν atque item 36 136 145 262 288 476, ἀστράσιν k. illud revocavi coll. Lehre. Aristarch. p. 300, Lobeck. Paralipom. gr. Gr. p. 175 et Lentz. Herodian. II p. 119, 16. 261, 30. — ἠερίοισιν Lv. — 19 αἰθερίοιο ex αἰθεροιο correctum L. — 24 huc statim post vs. 19 posui, ne in priore decreti parte con- stellatio omitteretur, in posteriore bis poneretur’ k. — ἐνι L, ἐν fg (‘certe ἒν, sed opinor ἔνιʼ g), ἐνὶ kd. — 20 λιλαίαι L. — ἀπονέεσθαι Ldk*, αὖτι νέεσθαι v. — 21 ἂν ἐλοιο (supra ε rasura) L, ἂν ἐλοιο f, ἂν ἕλοιο h probante Hermanno ad Orph. Lith. vs. 247, corr. g. — 22 πανδία L, idem vitium 113 123 142 146 189 208 261 281 294 327 364 393 433 463. — 23 τα- νύσαιο L, τʼ ἀνύσαιο f, em. g. — ἐρικυδὲσ, sed ι in ras. L. — 25 εἰ δʼ ἀῦ L (‘nec quin εἰ δʼ αὖ verum sit dubitari potest’ k*), εἰ δέ κε v, reddidi nostro quod amat εἰ δʼ ἄρα coll. 131 208 253 320 367 382 509 544. — 26 ἐπαυγάζηι Lv, optativum γαῖαν ἐς ἀλλοδαπὴν δʼ ἐθέλοις τῆμόσδε νέεσθαι, ἡ τʼ ἂν ἔτι προτέρω δολιχὴν τελέσειας ἀταρπὸν δηθύνων, καὶ δηρὸν ἀπέσσεαι· ἀσπασίως δὲ πολλῶν ἠελίων ἀνύσας περιμήκεα κύκλα σοὺς ἑτάρους κτῆσίν τε καὶ ἀγλαὸν ὄψεαι οἶκον. ἐς δὲ πάτρην νόστησον ἰδὼν ἐριῶπα Σελήνην Τοξευτῆρι θέουσαν ὁμοῦ· τῆμος γὰρ ἅπασαν εὐφροσύνην ἕξεις ἐσιδὼν πατρώιον οὖδας. μὴ μὲν ὁδοιπορίης μιμνήσκεο φάεʼ ἀθρήσας Μήνης Αἰγοκερῆος ἐν ἄστρασιν οἰχνεύοντα· ἦ γάρ σοι δολιχός τε πόρος καὶ ἄπρηκτα κέλευθα ἐσσεῖται, καὶ δʼ ἄν κε κατηφείῃσιν ἔχοιο. πάτρην δʼ εἰσανιόντι μετʼ Αἰγοκερῆος ἐοῦσα ὑψίκερως Μήνη πρηῢν καὶ ἀπήμονα νόστον σημαίνει· σὺ δὲ μή τι νόῳ νοσφίζεο τῶνδε. Ὑδροχόου δʼ ἠὼ πρώτην πεφυλαγμένος ἔσσο· εἰ δέ γε δεύτερον ἦμαρ ἄγοι, πρηεῖά κεν εἴη καὶ πρῆξίν κε φέρῃσιν ἀπήμονα κερδαλέην τε. Ἰχθύσι δʼ εἰαρινοῖσιν ἐπὶ στρατιὴν πόλεμόν τε scripsi cum Wittingio (de usu coniunctivi et optativi in enun- tiationibus secundariis apud epicos Graecos. Halae 1867 p. 49), nam coniunctivus vs. 382 εἰ δʼ ἄρ᾿ ἐν εἰαρινοῖσι φαεινομένη φορέηται metro excusatur. — 28 ἠ τʼ L, ἤ τʼ f, ἦτ᾿ g, ἦ τ᾿ k. — προτέρωι L, προτέρῳ f. — 31 σοῦς L. — 32 ἐρίωπα Lv. — 36 στράσιν v. — οἰχνεύοντα Ldk*, ἰχνεύοντα v. — 38 ἔσσεται Lf, em. Dorvill. p. 644. ἔσσεται καὶ δαπάνην κατηφείῃσιν ἔχοιο coni. Holstenius apud f. — 42 Incipit fol. 1v L. — 43 εἰ δέ κε Lv, quod emendavi ex vs. 231. particula γε locum mu- tavit cum vocula κε sequentis versus (cfr. ad vs. 107). — ἧμαρ L et eodem modo 69 71 89 97 127 135 158 171 185 231 253 275 etc., sed plerumque falso spiritu a secunda manu addito. — πρηΐα Lf (sed 201 πρηεία L), corr. Dorvill. p. 659 et g. — 44 γε L, κ superscr. l, κε v. — 45 εἱαρινοῖσιν L, item 255 et 382. — στρατίην Lf. — στειχέμεναι, καὶ δʼ ἄν κε φέροι γριπεῦσιν ὄνειαρ, ἠδὲ καὶ ὅσσοι φῶτες ἀνὰ δρυμὰ βησσήεντα στείχοντες ταχινῇσι κυνηλασίῃσι μέλονται. χρὴ δὲ καὶ εἰς ἑτέρους σε περιφραδέως ἐσαθρῆσαι ἀστέρας, ἢν κεραῆς ταυρώπιδος ἀργέτιν αἴγλην δέρκωνται τετράγωνον ἐπιστείχοντες ἀταρπόν, ἠὲ τρίπλευρον ἔχωσι Σεληναίης ἀμαρυγήν, ἢ διάμετρα φέρωσιν ἐπʼ ἀγλαὰ φάεα Μήνης. εἰ μὲν γὰρ κακοεργοὶ ἐπʼ ἀκτῖνας τανύσαιντο, δείδιθʼ ὁδοιπλανίην, ἐσθλοῖς δʼ ὁρόων σὺ Σελήνην βαίνουσαν κατὰ μέτρον ἐυσταθέων εἰδώλων, θαρσήσας ξείνης ἐπὶ ἤθεα καλὰ πόληος στειχέμεναι, καὶ δʼ ἄν τοι ἀτάρβητος πέλοι οἶμος.